1. Przedmiot psychologii społecznej
Psychologia społeczna bada w jaki sposób ludzie wywierają wpływ na myśli, zachowania i uczucia innych ludzi. Nauka o zachowaniach i procesach psychicznych w sytuacjach społecznych. Jest naukowym badaniem tego jak ludzie wpływają na myśli, zachowania i uczucia innych ludzi. Nauka o duszy
2. Metody stosowane przez psychologię społeczną
Sondaż ankietowy, lustracja
Studium w terenie
Eksperyment naturalny
Eksperyment w terenie
Eksperyment laboratoryjny
-Przedmiot psychologii społecznej:
bada mechanizmy myślenia , odczuwanie w interakcjach z innymi ludźmi.
Główne perspektywy teoretyczne psych.
-Społeczno kulturowe
-ewolucjonistyczne
-społecznego uczenia się
-fenomenologiczne
-społ-konstruktywistyczne
-społ-poznawcze
-motywacyjne
-integracyjne
3. Zdolności społeczne
To pewne wzory zachowań społecznych, które sprawiają, że jednostki są społecznie kompetentne
4. Osoby pozbawione kompetencji społecznych
To osoby którym brak umiejętności osiągnięcia celów społecznych i jednostkowych z równoczesnym zachowaniem dobrych stosunków z partnerami interakcji.
5. Asertywność
Asertywność to:
umiejętność wyrażania opinii, krytyki, potrzeb, życzeń, poczucia winy,
umiejętność odmawiania w sposób nie uległy i nie raniący innych,
umiejętność przyjmowania krytyki, ocen i pochwał,
autentyczność,
elastyczność zachowania,
świadomość siebie (wad, zalet, opinii),
wrażliwość na innych ludzi,
stanowczość.
6. Empatia
Jest to świadomość uczuć innych, umiejętność wczuwania się w położenie i przeżycia innych istot, uczuciowe identyfikowanie się z nimi, umiejętność odgadnięcia ich stanu emocjonalnego. Umiejętność ta jest formą uczestnictwa w ich życiu i brania za nie odpowiedzialności. Jest to również umiejętność przyjęcia innych ludzi sposobu myślenia, spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość.
7. Autoprezentacja(własne czyny)
Jest to sposób, w jaki każdy człowiek poprzez swoje wypowiedzi, zachowania i sygnały niewerbalne komunikuje na zewnątrz kim jest, albo za kogo chciałby być uważany. Chcemy wywołać pozytywne myślenie u partnera interakcji przy przekazywaniu informacji na swój temat.
8. Grupa społeczna- to 2 lub więcej osób , które współdziałają ze sobą,
Grupa niespołeczna- co najmniej dwie osoby przebywające w tym samym czasie i miejscu, ale nie współdziałają ze sobą w celu zaspokajania własnych potrzeb i osiągania celów
Norma grupowa- jest to pewne wyobrażenie co członkowie grupy powinni robić,
Cel grupy- jest określony jako punkt w przestrzeni o wartości pozytywnej dla co najmniej większości członków grupy. Cele mogą być operacyjne i nieoperacyjne.
Rola grupowa- rodzaj ról społecznych podejmowanych w małych grupach. Jest to system spójnych zachowań będących reakcją na zachowania i oczekiwania innych ludzi przebiegających według mniej lub bardziej wyraźnie ustalonego wzoru.
9Socjalizacja-wpływ społ. Prowadząca do kształtowania ludzkiej osobowości
-pierwotna
-wtórna
Osobowość wg Cattella.
wg biegunów wymiarów osobowości.
Wg. Freuda
Id-ja (zaspokajanie włąsnych potrzeb)
Ego-jaźń samoświadomość
Super Ego-efekt socjalizacji
Osobowość społeczna
-kulturowy ideał osobowości
-role społecznego
-Jaźń subiektywna-własne wyobrażenie o naszej istocie
-jaźń odzwierciedlona-zespół przewidywań jak jesteśmy postrzegani.
10. Facylitacja społeczna.
Jest to napięcie wynikające z obecności innych osób i możliwości oceny naszego działania, czego rezultatem jest lepsze wykonywanie łatwiejszych zadań, lecz gorsze wykonywanie zadań trudniejszych.
Trzy teorie wyjaśniające role pobudzenia w facylitacji społecznej:
obecność innych osób może nas „ożywiać” (w obecności innych osób znajdujemy się w stanie wyższej gotowości);
jako ludzie mamy swoje specyficzne problemy w związku z obecnością innych ludzi (lek przed ocena, wywołuje nas obawy i napięcie (pobudzenie), gdy zdajemy sobie sprawę z tego, że inni nas oceniają);
rozpraszanie naszej uwagi (występowanie innych osób jako rodzaj zakłóceń utrudnia koncentracje na tym, co robimy).
11. Próżniactwo społeczne
Jest to spadek poziomu zaangażowania oraz uspokojenie wywołane przekonaniem, że przebywanie w grupie utrudnia ocenę indywidualnego działania; zwiększa anonimowość; uspokojenie osłabia wykonanie zadań prostych, lecz ułatwia wykonanie zadań trudnych.
12. Wpływ społeczny
zjawisko,proces zachodzący pomiędzy osobami wynikający z faktu interakcji.
-wpływ informacyjny
-normatywny
-personalny
-sytuacyjny
Główne mechanizmy wpływu:
naśladownictwo,konformizm(zmiana zachowania)uległość,posłuszeństwo.
13.Dysonans poznawczy- jest to uczucie przykrego napięcia spowodowane informacją, która jest sprzeczna z naszym wyobrażeniem siebie jako osoby sensownej i rozsądnej.
Sposoby redukcji dysonansu:
Zmiana naszego zachowania tak, aby była ona zgodna z dysonansowym elementem poznawczym (Palacz, który dowiaduje się, że jest to szkodliwe, może rzucić palenie lub odrzucić informację o szkodliwości palenia, albo unikać myślenia o niej);
Uzasadnienie naszego zachowania zmieniając jeden element poznawczy w taki sposób, aby był on mniej sprzeczny a zatem bardziej zgodny z naszym zachowaniem (Palacz może twierdzić, że pali, ale tylko papierosy light, co nie jest szkodliwe.
Uzasadnienie naszego zachowania dodając nowe elementy poznawcze, które są zgodne z zachowaniem i je wspierają (Palacz może twierdzić, że palenie go uspokaja i rozluźnia (czyli jest zdrowe).
Technika niskiej piłki- polega na przedstawieniu początkowo niezwykle korzystnej oferty. Gdy "ofiara" ją chwyta, okazuje się, że oferta posiada dodatkowe elementy i nie jest wcale taka atrakcyjna, jak wydawało się na początku. Ostatecznie oferta jest o wiele bardziej kosztowna, na tyle, że gdyby "ofiara" wiedziała o niej na początku, nie zdecydowałaby się.
Technika ta jest skuteczna bo:
Ofiara zainwestowała już swój wysiłek w działanie. Wycofanie się nie oznacza więc "wyjścia na zero" ale stratę. Kontynuowanie działania pozwala uniknąć tej "straty".
Dodawanie drobnych elementów do pierwotnej oferty nie jest spostrzegane jako istotne (efekt kontrastu). Jeśli samochód kosztuje 45 000 to radio, które kosztuje 989 wydaje się relatywnie tanie.
Obiekt manipulacji (np. klient) często zdaje sobie sprawę z tego, że rezygnacja z oferty (nawet po jej niekorzystnym przeformułowaniu) oznacza ponowne poszukiwanie, kolejną inwestycję czasu, narażenie się na ponowną manipulacje oraz ryzyko znalezienia jeszcze gorszych ofert.
14.
Bardziej lubimy tych, którzy:
obsypują nas pochwałami
lubią nas
wierzenia i zainteresowania mają podobne do naszych
mają podobne zdolności, umiejętności, kompetencje
posiadają miłe i pożądane cechy
Determinanty atrakcyjności interpersonalnej:
cechy sytuacji (pokrewieństwo, powtarzająca się ekspozycja)
cechy indywidualne (fizyczna atrakcyjność, podobieństwo, uzupełnianie się)
elementy zachowania (nagradzanie, komunikowanie sympatii)
oraz te, co wiążą w/w
Zjawisko ingracjacji - rozmyślna próba manipulowania innymi poprzez udzielanie
pochwał i pozytywnego wsparcia (Nie działa, kiedy osoba obsypywania pochwałami ma świadomość naszych intencji)
15. Konformizm- to zmiana w zachowaniu na skutek rzeczywistego lub wyobrażonego wpływu innych ludzi.
Bezrefleksyjny konformizm - to podporządkowanie się normom społecznym bez refleksji nad ich sensem i celowością.
Ludzie podporządkowują się, gdy:
są przekonani, że ich pierwotna ocena sytuacji była błędna.
Chcą uniknąć kary lub uzyskać nagrodę.
Informacyjny wpływ społeczny- to potrzeba bycia przekonanym o tym, co jest słuszne. W wielu sytuacjach życiowych ludzie nie wiedzą jak reagować albo co myśleć; w zdefiniowaniu sytuacji pomaga pytanie innych i obserwacja ich zachowania.
Kiedy ludzie podporządkowują się informacyjnemu wpływowi społecznemu?
Gdy spostrzegamy osoby, które obserwujemy jako źródło informacji, dające wskazówki dla naszego zachowania; dostosowujemy się, ponieważ wierzymy, że cudza interpretacja niejasnej sytuacji jest bardziej poprawna niż nasza. Jeżeli jednostka nie jest pewna poprawnej odpowiedzi, właściwego zachowania lub słusznej idei, będzie bardziej otwarta na wpływ innych. Im mniej ma pewności, tym bardziej ufa innym.
Psychoza tłumu- pojawienie się w grupie ludzi podobnych fizycznych symptomów bez znanej fizycznej przyczyny (jedna lub więcej osób informuje innych o pojawieniu się pewnych dolegliwości fizycznych i po pewnym czasie coraz więcej osób skarży się na podobne dolegliwości lub sądzi, że ma te same objawy i symptomy)
Opieranie się informacyjnemu wpływowi społecznemu:
Kiedy jednostka znajdzie się w niejasnej sytuacji i się zorientuje, że patrzy na innych i słucha ich, powinna zadać sobie kilka kluczowych pytań:
czy rzeczywiście wiedzą więcej o tym co się dzieje?
czy jest w pobliżu ekspert?
czy działania tych ludzi i ekspertów wydają się sensowne?
czy zachowanie to jest w zgodzie z moim rozsądkiem i wewnętrznemu rozeznaniu?
Normatywny wpływ społeczny- to potrzeba bycia zaakceptowanym. Jest to wpływ innych ludzi, który prowadzi nas do konformizmu, ponieważ chcemy być przez innych lubiani i akceptowani. Zachowujemy się konformistycznie po to, aby być akceptowanym przez innych ludzi i być do nich podobnym, podporządkowujemy się, bo chcemy nadal być członkami grupy i zbierać korzyści, jakie wynikają z przynależności do nich.
Ludzie podporządkowują się normatywnemu wpływowi społecznemu, gdy mają:
potrzeba akceptacji społecznej,
chęć zapewnienia sobie wsparcia emocjonalnego,
chęć uniknięcia kar społecznych: poniżania, odrzucenia, samotności.
Konsekwencje opierania się normatywnemu wpływowi społecznemu:
próby nakłonienia do podporządkowania się,
drażniące komentarze,
krytyka,
demonstrowanie antypatii,
ignorowanie,
zlecanie nieatrakcyjnych zadań,
odrzucanie,
eliminowanie z grupy.
Norma wzajemności - to postępować tak, jak inni postępują wobec nas; należy przypuszczać, że za udzielnie pomocy, ktoś inny również udzieli jej tobie w razie potrzeby, jeżeli otrzymujesz coś dobrego od innej osoby, to jesteś zobowiązany odpłacić jej tym samym (zachować się podobnie).
16.Postawa - trwała ocena - pozytywna lub negatywna - ludzi, obiektów i idei. To uwewnętrzniona przez jednostkę, wyuczona skłonność (akt woli przejawiający się w czynach) do reagowania w społecznie określony sposób, szczególnie przez podejmowanie określonych działań w odpowiedzi na oczekiwania społeczne.
Struktura postawy
Komponent emocjonalny, poznawczy, behawioralny
przedmiot postawy
emocjonalny - reakcje emocjonalne wobec przedmiotu postawy
poznawczy - myśli i przekonania o przedmiocie postawy
behawioralny - działania (zachowanie) wobec przedmiotu postawy
Wymiary postawy:
znaki postawy- dodatni ujawnia się , gdy przedmiot postawy jest wartościowany dodatnio; ujemny ujawnia się gdy przedmiot postawy wiąże się z emocjami negatywnymi ( z przykrością); jeśli postawa do przedmiotu jest negatywna będziemy go unikać
siła postawy - to intensywność uczuć żywionych do przedmiotu postawy.
Zmiany i kształtowanie postaw: cechy nadawcy, cechy przekazu, cechy odbiorcy.
Stopień powiązania,trwałość.
17.
Zachowania prospołeczne - to zachowania, które mają przynieść korzyść innej osobie lub społeczności (pomaganie, dzielenie się, ochrona).
Pomagamy innym by:
poprawić samoocenę;
zdobyć uznanie ze strony pozostałych świadków;
uniknąć prawnej odpowiedzialności za nie udzielenie pomocy;
umacniać zachowań prospołecznych;
otrzymać nagrodę pieniężną wypłacaną w niektórych miastach;
zdobyć rozgłos i sława;
postawić przestępców przed sądem.
18. Agresja.
Czynniki warunkujące agresje.
Jak zmniejszyć agresję?
Agresja- to fizyczne bądź werbalne zachowanie podjęte w zamiarze zranienia kogoś.
Czynniki warunkujące agresje:
kultura honoru, czyli „zespół norm społecznych, w którym centralne miejsce zajmuje pogląd, że ludzie (zwłaszcza mężczyźni) powinni bronić swojego honoru, nawet uciekając się do krwawego odwetu”,
uprzedzenia,
zniewagi oraz drobne kłótnie,
przyjemnościowa motywacja agresji;
testosteron;
alkohol;
ból lub poczucie psychicznego dyskomfortu;
frustracja;
bezpośrednia prowokacja i odwet;
obecność przedmiotów kojarzonych z agresją.
Jak zmniejszyć agresję?
Karanie złego zachowania zmniejsza częstotliwość jego występowania. Groźba mniejszej kary, nie takiej przykrej, nie tylko czasowo powstrzymuje agresję ale skłania do weryfikacji zachowań. Stosowanie szybkich i błyskawicznych, niezbyt dotkliwych kar wytwarza niechęć wobec agresji.
Podjęcie działań ukierunkowanych na likwidację złości i irytacji osoby- przeprosiny.
Pokazanie ludzi, którzy mimo przemocy i prowokacji są racjonalni, uprzejmi i zachowują kontrolę nad swym zachowaniem.
Ograniczanie oglądani telewizji, wideo i gier komputerowych z dużą dawką przemocy.
Uczmy dzieci tolerancji i poszanowania drugiego człowieka.
Struktura agresji;
przyczyna
intencje
zachowanie
Katharsis (gr. oczyszczenie) to uwolnienie cierpienia, odreagowanie
zablokowanego napięcia, stłumionych emocji
19. Uprzedzenia społeczne - to postawa wroga lub negatywna, dotycząca wyróżniającej się grupy ludzi. Oparta jest na nie w pełni właściwych bądź fałszywych informacjach.
20.Perswazja
proces,który prowadzi do zmiany w osobistym przekonaniu przez intencjonalne ukierunkowanie przekazu
Formy perswazji:
-bezpośredni
-pośredni
-dwustopniowy
-jednorazowy
-wielokrotny
-za
-przeciw
-racjonalne
-emocjonalne itd.
21.Techniki manipulacji
-wzbudzanie poczucia winy
-atak personalny
-przeszkadzanie
-wywieranie ciągłej presji
-dobry-zły
-stopa w drzwiach
-niska piłka
-próbny balon
-drzwiami w twarz(zaczynamy od stawki na którą nie liczyliśmy)
-zdechła ryba(zakup wiązany)
22.sytuacje trudne
-deprawacja(niezaspokajanie potrzeb)
-przeciążenie( przekroczenie psychicz. Możliwości)
-utrudnienie(przeszkody)
-zagrożenie
-konflikt(wewnętrzny)
Konflikt wewnętrzny
-osiołkowi w żłobie dano(nie potrafi podjąć decyzji)
-między młotem a kowadłem
-dylemat lenia(model zysku i strat)
23.Komunikacja werbalna
nadawca->komunikat->odbiorca
kontakt
a wszystko jest środowiskiem
Komunikat jednostronny
-wyraz twarzy
-sygnały wzrokowe
-mowa ciała
-ubiór i powierzchowność
-niewerbalne aspekty mowy
-kontakt dotykowy
komunikaty interaktywne
-kontakt wzrokowy
-zachowanie przestrzeni
-organizacja behawioralna
komunikacja niewerbalna
-samoprezentacja
-rytuał
-podtrzymywanie komunikacji werbalnej
Dystanse
-intymny
-bliższy
-dalszy
-indywidualny
-indywidualny bliższy
-”- dalszy
-społeczny
-społ. Bliższy i dalszy
-publiczny
-personalny
Przestrzeń-jest ,miejsca - powstają
24.schemat-reprezentacja umysłowa(cechy)
skrypt-reprezentacja umysłowa sekwencji działań
Teoria atrybucji-człowiek obserwuje innych ludzi przypisuje im jakieś cechy przez wydawane przez nich jakieś sygnały
-atrybucja dyspozycyjna
-sytuacyjna
Teoria ukrytej osobowości-każdy żyjąc i mając kontakty z ludźmi tworzy schematy wyobrażające sobie ludzkich osobowości i zachowań.
25 Deformacje społecznego
1.tendencja do zgodności między informacjami percyowanymi a zakodowanymi
-projekcja-(upodabniająca i komplementarna)
-fałszywe poczucie powszechności
-selekcja i modyfikacja informacji
2.Tendencja do ujednolicenia spostrzeżeń
-wpływ pierwszego wrażenia
-wpływ cech na ocenę ogniskowych
-halo efekt(negatywny , pozytywny)
3.Tendencja do przeceniania
-iluzoryczna korelacja
-przecenianie roli czynników dyspozycyjnych
-tendencja do kontroli sytuacji
4. Tendencja do podnoszenia samooceny
-dążenie do podwyższenia własnej osoby
-projekcja-dążenie spostrzeganego podmiotu do obrony i podwyższenia oceny własnej osoby.
5.Tendencje do pozytywnej oceny innych ludzi
-pozytywna ocena osób podobnych
-”- tych którzy nas lubią
bezinteresowna pozytywna ocena innych(efekt pozytywności, złudzenie patetyczne-litościwi)
26. Podst. Determinanty spostrzegania społecznego.
-płeć (efekt Polyanny)
-złożoność systemu poznawczego
-poczucie kontroli
-samoocena
-neurotyzm
-postawy wobec religii
27.Stereotyp- uogólnione przekonanie na temat członków grupy
Uprzedzenia-uogólniona postawa wobec członków danej grupy(negatywna postawa)
Funkcje stereotypów: oszczędność poznawcza ,uogólnienie interpretacji, strukturyzacja wiedzy,my-oni,
autorywalizacja.
Paradygmat-chwilowe kryterium podobieństwa
pławienie się w cudzej chwale-akcentowanie powiązań z lepszymi.
28. efekt bumerangowy-zamiast osiągać własny cel, osiągamy inny rezultat , przeciwny
efekt uśpienia-przekaz dociera do odbiorcy z dwóch torów:centralnego i peryferycznego.
Efekt czystej ekspozycji- to zjawisko polegające na zmianie ustosunkowania afektywnego wobec obiektu na skutek zwiększenia liczby kontaktów z nim bez konieczności świadomego rozpoznawania bodźca ( im częściej doświadczamy jakiegoś bodźca, tym bardziej jesteśmy skłonni go polubić).
Tor peryferyjny (niewymagający wysiłku poznawczego
Tor centralny perswazji-wymaga uwagi, aby
• świadomie,
• w sposób przemyślany,
• systematycznie
przetwarzać informacje
29.Władza-podejmowanie określonych decyzji, a inni muszą ją wykonać
podział:wymuszona,nagradzania,legalna, odniesienia,ekspercka,przedstawicielska
-behawioralna
-ideologiczna-wspólne cele
-instrumentalna
strukturalna(rządzącymi i rządzonym)
włada a autorytet-
władza formalna->autorytet formalny
^ v
władza nieformalna<-autorytet nieformalny
transakcyjne- coś za coś
transformacyjne-bazuje na przemianie
siatka przywódcza;
przywództwo klubowe1/9(przyjemna atmosfera)
przywództwo zespołowe9/9(zaangażowanie)
zrównoważone1/5(równowaga)
zubożone1/5(stosunek pasywny)
zadaniowe9/1(nacisk na efekty pracy)
Deindywiduacja. zjawisko potocznie określane jako zagubienie się tłumie. Oznacza
zatarcie się poczucia indywidualności, a w konsekwencji utratę kontroli
Efekt świeżości polega na silniejszym oddziaływaniu informacji, które nadeszły jako ostatnie (najświeższych), niż tych, które pojawiły się wcześniej. Efekt świeżości kontrastuje z efektem pierwszeństwa -zjawiskiem lepszego zapamiętywania informacji odbieranych na początku. zjawiskiem lepszego zapamiętywania informacji odbieranych na początku.
Efekt audytorium- np.: ja mówię,że dany krem jest dobry innym osobom oni następnym czyli przyjmują moją opinię za swoją