III. KULTURA FIZYCZNA W SZKOŁACH I PLACÓWKACH

PROWADZONYCH PRZEZ MIASTO OLSZTYN

Omawiane zagadnienia:

1. Baza sportowa w szkołach.

2. Wychowanie fizyczne.

3. Zajęcia pozalekcyjne.

4. Szkoła Mistrzostwa Sportowego.

5. Wykorzystanie sal gimnastycznych i formy realizowanych imprez.

6. Informacje różne.

Ad. 1 Baza sportowa w szkołach

Szczegółowy wykaz bazy sportowej w szkołach zawierający wymiary sal i pomieszczeń do wychowania fizycznego oraz informacje dotyczące przyszkolnych boisk i kortów do tenisa ziemnego stanowią odpowiednio załączniki Nr 1 i Nr 2 do opracowania.

Ad. 2 Wychowanie fizyczne

przedszkola

Celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie i ukierunkowanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi. W ramach ,,nabywania umiejętności poprzez działanie”, nauczyciel ma za zadanie tworzenie warunków sprzyjających spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dziecka oraz umożliwienie udziału w grach, zabawach ruchowych i gimnastyce.

Wiele placówek w swojej ofercie zawiera liczne formy aktywności ruchowej: rytmika, zajęcia taneczne, gimnastyka, zajęcia muzyczno-ruchowe, ćwiczenia śródzajęciowe, spacery i wycieczki.

Ponadto przedszkola organizują różnorodne formy zajęć edukacyjnych z wykorzystaniem elementów ruchu i aktywnych sposobów wypoczynku. W zajęciach tych uczestniczą również rodzice.

szkoły podstawowe

a) I etap edukacyjny (kształcenie zintegrowane)

Program edukacji na tym etapie powinien obejmować m.in. treści dotyczące: poznania własnego ciała, dbałości o zdrowie, higienę własną i otoczenia, bezpieczeństwo, znajomość i przestrzeganie reguł w grach i zabawach ruchowych.

Zgodnie z wytycznymi zawartymi w załączniku nr 2 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. Nr 51 z 2002r. poz.458 z późn. zm.), wymiar czasu przeznaczonego na zajęcia ruchowe na tym etapie edukacyjnym określono następująco: ,,wskazane jest takie organizowanie procesu dydaktyczno-wychowawczego, aby w każdym dniu wystąpiły zajęcia ruchowe, których łączny tygodniowy czas powinien wynosić co najmniej 3 godziny”.

Uczniom klas drugich szkół podstawowych stworzono możliwość uczestniczenia w programie ,,powszechnej nauki pływania”. Z budżetu miasta finansowanych jest 50% kosztów wynajęcia basenu oraz zatrudnienie nauczycieli-trenerów. W bieżącym roku na realizację tego zadania zaplanowano kwotę ponad 530.000 złotych.

b) II etap edukacyjny (klasy IV-VI)

Od września 2003 roku w klasie IV szkół podstawowych została wprowadzona czwarta godzina zajęć wychowania fizycznego. Fakt ten wynika z postanowień ustawy z dnia 18 stycznia 1996 roku o kulturze fizycznej (Dz.U. z 2001 r. Nr 81, poz. 889 z późn.zm.), której zmiana z 30 października 2002 roku ustaliła harmonogram wprowadzania czwartej godziny zajęć.

Zgodnie z w/w. regulacją od września 2004 roku, czwarta godzina wychowania fizycznego zostanie wprowadzona w klasach V-VI szkoły podstawowej.

gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne

W gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych realizowane są aktualnie trzy godziny zajęć wychowania fizycznego. Według aktualnego stanu prawnego liczba ta nie ulegnie zmianie w odniesieniu do szkół ponadgimnazjalnych, natomiast od września 2005 roku - zgodnie ze wspomnianą wyżej ustawą o kulturze fizycznej - we wszystkich klasach gimnazjum należy realizować cztery godziny wychowania fizycznego.

Ad. 3 Zajęcia pozalekcyjne

Zajęcia pozalekcyjne realizowane są w szkołach od 1992 roku. W roku szkolnym 2003/2004 łącznie w szkołach realizowano w skali tygodnia 1046 godzin, w tym 359 godzin zajęć sportowych.

Liczbę godzin na zajęcia pozalekcyjne przyznano w oparciu o następujące zasady:

• w szkołach podstawowych, gimnazjach, liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych i technikach - jedna godzina tygodniowo na oddział,

• w zasadniczych szkołach zawodowych, za wyjątkiem szkół na podbudowie zasadniczych szkół zawodowych, szkół policealnych oraz szkół dla dorosłych - pół godziny tygodniowo na oddział.

Nauczyciele realizujący zajęcia pozalekcyjne za jedną zrealizowaną godzinę zajęć otrzymują wynagrodzenie w wysokości 18 złotych.

Tygodniową liczbę godzin w poszczególnych typach szkół oraz ilości godzin przeznaczonych na zajęcia sportowe przedstawia poniższa tabela:

Tab.1

Typ szkoły	Tygodniowa ilość godzin	Z tego przeznaczonych na zajęcia sportowe	%
Szkoły podstawowe	454	141	31 %
Gimnazja	222	94	42 %
Licea ogólnokształcące	176	67	38 %
Szkoły zawodowe	175	55	31 %
Specjalne Ośrodki Szkolno-Wychow.	19	2	10,5 %
Ogółem:	1046	359	34%

Na powyższe zadanie przeznaczono w 2004 roku w budżecie miasta kwotę około 750.000 zł.

Tabela 2 przedstawia tygodniowe ilości godzin realizowane we wszystkich typach szkół z wyszczególnieniem rodzaju realizowanych zajęć:

Tab. 2

Szkoły ogółem (ilość godzin)	Rodzaj zajęć					Ogółem
		Sportowe	Koła przedmiotowe	Artystyczne	Komputerowe		Inne
		359	226	169	101	191	1046
%	34 %	22 %	16 %	10 %	18 %	100 %

W każdym tygodniu bieżącego roku szkolnego w pozalekcyjnych zajęciach sportowych organizowanych przez szkoły uczestniczy ponad 3800 uczniów .

Ad. 4 Szkoła Mistrzostwa Sportowego.

Zespół Szkół Ogólnokształcących Nr 5 Mistrzostwa Sportowego im. M.G.Bublewicza realizuje szkolenie sportowe na poziomie mistrzowskim w trzech dyscyplinach: gimnastyce sportowej dziewcząt, kajakarstwie, taekwondo WTF.

Celem nadrzędnym placówki jest umożliwienie godzenia nauki i sportu poprzez stworzenie jak najlepszych warunków do realizacji programów kształcenia obowiązujących na poszczególnych etapach edukacyjnych i programów szkolenia sportowego.

Zajęcia sportowe są prowadzone głównie na bazie obiektu sportowego przy ul. Gietkowskiej oraz na przystani Olsztyńskiego Klubu Sportowego.

Placówka ściśle współpracuje z polskimi związkami sportowymi, które sprawują nadzór merytoryczny nad właściwym przebiegiem szkolenia sportowego.

Analizę efektów szkoleniowych przeprowadza Departament Strategii Rozwoju Sportu Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, na podstawie której nalicza się kwoty dofinansowania szkolenia sportowego na dany rok. W zakresie szkolenia sportowego szkoła współpracuje także z Warmińsko-Mazurską Federacją Sportu oraz klubami sportowymi.

W roku szkolnym 2003/2004 naukę i szkolenie sportowe w placówce realizuje 162 uczniów. Szkolenie sportowe prowadzą trenerzy posiadający klasę mistrzowską, pierwszą oraz drugą. Większość z nich to nauczyciele dyplomowani i mianowani.

Każdego roku głównym celem planów szkolenia sportowego jest zakwalifikowanie się uczniów szkoły do kadr narodowych, starty na zawodach rangi Mistrzostw Świata lub Europy, udział oraz zdobywanie medali na Mistrzostwach Polski.

Najważniejsze osiągnięcia sportowe uczniów w roku szkolnym 2002/2003 oraz 2003/2004:

Kajakarstwo

Rok szkolny 2002/2003 - trzech zawodników zakwalifikowało się na Mistrzostwa Świata Juniorów; zawodnicy zdobyli łącznie 57 medali na zawodach rangi Mistrzostw Polski; odnotowano starty w zawodach Pucharu Świata; absolwent szkoły Tomasz Mendelski zdobył nominację do Aten.

Rok szkolny 2003/2004- 50 % uczniów- kajakarzy to członkowie kadry narodowej i kadr olimpijskich. Startowali w wielu ważnych i prestiżowych zawodach osiągając bardzo dobre wyniki sportowe:

Mistrzostwa Świata Juniorów ( Japonia) - Mariusz Kujawski na k-4 500 m.
IV miejsce, na k-2 1000 m. V miejsce; Rafał Szramka i Kamil Mendalka na c-4 1000 m. V miejsce, na c-4 500 m. VI miejsce;

Mistrzostwa Europy w Maratonie ( Gdańsk) - Agnieszka Pawlicka na k-2 36 km V miejsce; Rafał Ćwikliński i Mariusz Bondarenko na k-2 24 km VIII miejsce, Maciej Podgórski na k-1 24 km IX miejsce;

Puchar Nadziei Olimpijskich - startowało 5 uczniów - zawodników szkoły, którzy zdobyli 6 medali ( 4 złote, 2 brązowe);

Międzynarodowe regaty:

• Mediolan - Mariusz Kujawski zdobył 2 złote medale,

• Piestany - Mariusz Kujawski i Paweł Dudko zdobyli 4 medale ( 2 złote, 1 srebrny i 1 brązowy),

Mistrzostwa Polski i Ogólnopolska Olimpiada Młodzieży - uczniowie szkoły zdobyli w sumie 57 medali ( 19 złotych, 15 srebrnych, 23 brązowych).

Absolwenci szkoły: Tomasz Mendelski, Tomasz Górski, Arkadiusz Toński, Marcin Krzysztofik, Agnieszka Pawlicka, Przemysław Olszyński to członkowie kadry narodowej, kadry olimpijskiej, mistrzowie i wicemistrzowie Polski.

Ich osiągnięcia sportowe są uwzględniane przez MENiS w naliczaniu środków finansowych na szkolenie sportowe w szkole.

Gimnastyka sportowa

Rok szkolny 2002/2003 - na zawodach rangi Mistrzostw Polski zawodniczki zdobyły 25 medali (11 złotych, 6 srebrnych, 8 brązowych) ; Joanna Skibko startowała na Mistrzostwach Świata w Budapeszcie i Mistrzostwach Świata Seniorek w Los Angeles a Paula Plichta i Katarzyna Dmitruk reprezentowały Polskę w Nadziejach Olimpijskich.

Rok szkolny 2003/2004 - na zawodach rangi Mistrzostw Polski zawodniczki zdobyły 20 medali (7 złotych, 8 srebrnych i 5 brązowych);

Joanna Skibko i Paula Plichta startowały na Mistrzostwach Europy.

Taekwondo WTF

Rok szkolny 2002/2003 - był to pierwszy rok funkcjonowania tej dyscypliny
w strukturze szkoły: 11 zawodników należy do Kadry Wojewódzkiej
i Narodowej. Z tej grupy uczniów - sportowców wyróżnili się Radosław Gałązka i Maciej Ruta, którzy osiągnęli znaczące wyniki na zawodach rangi mistrzowskiej.

Rok szkolny 2003/2004 - dwóch uczniów Maciej Ruta
i Radosław Gałązka startowało w Mistrzostwach Europy Seniorów
(Norwegia), na których M. Ruta zajął V miejsce. Na Mistrzostwach Polski
(Juniorów, Seniorów) i Ogólnopolskiej Olimpiadzie Młodzieży uczniowie zdobyli 20 medali ( 7 złotych, 9 srebrnych, 4 brązowych).

Ponad 60 % uczniów należy do Kadry Wojewódzkiej oraz do Kadry Narodowej Polski Juniorów i Seniorów.

W dniach 20-22 maja 2004r. szkoła była jednym ze współorganizatorów Indywidualnych Mistrzostw Polski w Gimnastyce Sportowej i Artystycznej.

Ad. 5 Wykorzystanie sal gimnastycznych i formy realizowanych imprez

Wykorzystanie sal gimnastycznych w szkołach z reguły przebiega według schematu: po zajęciach lekcyjnych realizowane są zajęcia SKS lub UKS, a po nich (w godzinach wieczornych) sale wynajmowane są klubom i innym podmiotom.

Im większa liczba uczniów (a tym samym oddziałów) w placówce, tym więcej godzin realizuje szkoła w formie zajęć pozalekcyjnych, a co za tym idzie posiada możliwość realizacji większej ilości form aktywności ruchowej (większa liczba nauczycieli wychowania fizycznego o różnych specjalnościach).

W trakcie roku szkolnego placówki realizują wiele imprez o charakterze sportowo-rekreacyjnym. Poniżej przedstawiono przykładowe formy realizacji:

• Organizowanie rozgrywek o Mistrzostwo Olsztyna w danej dyscyplinie sportu - koordynowane przez OSiR.,

• Udostępnienie sali w soboty i niedziele dla zainteresowanych uczniów pod opieką rodziców,

• Organizacja halowych turniejów np.: o Puchar Dyrektora, ,,Mikołajkowego”,

• Przeprowadzanie każdego miesiąca rozgrywek o miano najbardziej usportowionej klasy w szkole,

• Turnieje międzyklasowe oraz rodzinne w tenisie stołowym, rajdy rowerowe i piesze,

• Organizacja ,,Dnia Sportu Rodziny”,

• Całoroczne rozgrywki i turnieje międzyklasowe, ,,Festyn Rodzinny”,

• Udostępnienie sali sportowej w niedzielę dla mieszkańców osiedla,

• Wynajem sali dla młodzieży w ramach współpracy z Samorządową Radą Osiedla,

• Organizowanie turniejów sportowych z okazji przyjazdu do szkoły grup zagranicznych młodzieży z zaprzyjaźnionych placówek.

Ad. 6 Informacje różne

- W Szkole Podstawowej Nr 2 na każdym poziomie klas IV-VI funkcjonuje oddział składający się z 26 uczniów - sportowców uprawiających pływanie. Placówka poprzez organizację tygodniowego rozkładu zajęć umożliwia im godzenie obowiązków szkolnych z procesem szkolenia sportowego wymagającego dwukrotnego przeprowadzania treningu w ciągu dnia .

- Od września 2003r. w dwóch gimnazjach uruchomiono klasy sportowe:

1. w Gimnazjum Nr 12 funkcjonuje oddział składający się z 21 chłopców, którzy oprócz trzech godzin w.f. realizują siedem godzin szkolenia sportowego z piłki nożnej,

2. w Gimnazjum Nr 13 uruchomiona została klasa sportowa realizująca szkolenie sportowe z piłki siatkowej. Tworzy ją 25 osobowa grupa dziewcząt i chłopców.

- Od wielu lat wychowaniem przez sport i turystykę zajmuje się Pałac Młodzieży. W roku 1995 został w nim utworzony dział sportowo-turystyczny. W jego skład wchodzą pracownie: żeglarska, strzelecka, brydża sportowego, modelarska, turystyczno-krajoznawcza. W bieżącym roku w dziale pracuje 12 nauczycieli, którzy prowadzą 34 zespoły dla 460 wychowanków:

1. w siedmiu zespołach żeglarskich zapisanych jest 68 uczestników, którzy uczestniczą w kursach żeglarskich oraz zajęciach na sali gimnastycznej oraz na basenie. Uczestnicy zajęć biorą udział w licznych zawodach, regatach i rejsach. W bieżącym roku przedstawiciel bojerowców zdobył 12 miejsce w Mistrzostwach Świata na Węgrzech.

2. zespoły strzeleckie liczą 74 wychowanków - uczniów gimnazjów i liceów. Uczniowie biorą udział w zawodach sportowych osiągając wiele cennych rezultatów na zawodach szczebla wojewódzkiego.

3. w zajęciach brydża sportowego uczestniczy aktualnie 43 wychowanków. Pracownia od wielu lat wykazuje się sukcesami na zawodach rangi Mistrzostw Polski.

4. członkowie sekcji modelarsko-szkutniczej w roku 1999r. reprezentowali nasz kraj na Mistrzostwach Świata we Francji.

5. pracownia szachowa działa w placówce o dwóch lat. Aktualnie należą do niej 62 osoby. Organizowane są cykliczne turnieje szachowe na których wychowankowie zdobywają kategorie szachowe.

6. zespoły turystyczno-krajoznawcze w siedmiu zespołach skupiają 109 osób. Dzieci i młodzież uczestniczą w wycieczkach i rajdach wojewódzkich, ogólnopolskich oraz międzynarodowych. Młodzież tej pracowni od wielu lat uzyskuje czołowe lokaty na wielu imprezach rangi krajowej.

---