Geografia turyzmu; dziedzina zajmująca się badaniem przestrzennego zróżnicowania uwarunkowań turystyki, analizą przebiegu rozmieszczenia ruchu turystycznego, atrakcji turystycznej określonego obszaru.
Geografia turystyczna; zajmuje się rozmieszczeniem przestrzennym zjawisk turystycznych, ważny jest dla niej aspekt przestrzenny turystyki, z którego wynika szereg wzajemnych powiązań różnych zjawisk turystycznych, nazywana również geografia turyzmu.
Turystyka; całokształt zjawisk ruchliwości przestrzennej, związany z dobrowolna czasowa zamiana miejsca zamieszkania i wejściem w styczność ze środowiskiem odwiedzanym(podróż nie dłużej niż rok)
Turysta; osoba która bierze udział w turystyce, podróżuje
Ruch turystyczny; ogół różnorodnych form migracji turystycznej jest zjawiskiem czasowym i dobrowolnym ma charakter społeczno-kulturalny.
Turyzm; jest to nauka o turystyce
Walor turystyczny; określony element lub cecha występująca w środowisku naturalnym lub będąca przejawem działalności człowieka, która leży w kręgu zainteresowania turystów
a) walor krajoznawczy(kultura):wypoczynkowy, specjalistyczny
b) walory przyrodnicze(naturalne ożywione lub nieożywione elementy), walory związane z działalnością człowieka(antropogeniczne)
walory wypoczynkowe - czyste powietrze, cisza, klimat, itp. walory krajoznawcze - zabytki, pamiątki historyczne itp.
Wycieczkowicz; osoba odwiedzająca obszary poza miejscem zamieszkania, lub kraje gdzie spędził mniej niż 24 h nie korzystając z bazy noclegowej. lub uczestnik wycieczki
Odwiedzający; osoba która przebywa w innym kraju niezależnie od powodu i nie w celu zarobkowym
Szlak turystyczny; trwale oznaczony ciąg turystyczny o walorach specjalistycznych, umożliwiający uprawianie turystyki aktywnej i kwalifikowanej.
Przestrzeń turystyczna; obszar w którym zachodzą zjawiska turystyczne np. odkrywanie nowych terenów dla działalności turystycznej, asymilacja turysty z poznawaną społecznością, wycieczki poznawcze.
Chłonność turystyczna; oznacza zdolność środowiska przyrodniczego do przyjęcia takiego obciążenia przez turystów, które zapewni optymalne warunki wypoczynku i nie spowoduje zachwiania równowagi biocenotycznej w środowisku. Chłonność świadczy więc o możliwości użytkowania turystycznego obszarów bez określenia ich funkcji i sposobu zagospodarowania.
Pojemność turystyczna; ogólna pojemność bazy noclegowej (liczba miejsc noclegowych), gastronomicznej (liczba miejsc konsumpcyjnych, wydawanych posiłków) i towarzyszącej (liczba miejsc lub powierzchnia) określająca maksymalną liczbę uczestników ruchu turystycznego mogących równocześnie korzystać z poszczególnych urządzeń, nie przyczyniając się do zmniejszania zakresu i poziomu podaży usług turystycznych oraz dezorganizacji życia społeczno-gospodarczego.
Produkt turystyczny; dostępny na rynku pakiet materialnych i niematerialnych składników umożliwiających realizację celu wyjazdu turystycznego.
Dobra turystyczne; czyli dobra stworzone przez naturę lub powstałe w wyniku działalności człowieka, które stanowią cel podróży turystycznych nazywane są inaczej walorami turystycznymi.
Centra turystyczne; rodzaj miejscowości turystycznych, duże ośrodki lub zespoły miejskie spełniające funkcje administracyjne, gospodarcze, naukowe i kulturalne, posiadające zróżnicowane i często unikatowe walory turystyczne
Obszar recepcji turystycznej; kraje, regiony i inne obszary odwiedzane przez turystów, w ciągu roku ich baza materialna służy mieszkańcom, ale w niektórych porach lub przez cały rok także czasowych użytkowników - turystów. Określają to 3 podstawowe warunki: walory, baza materialna i dostępność, które stanowią o atrakcyjności turystycznej danego obszaru.
Krajoznawstwo ; ruch społeczny popularyzujący wiedzę o własnym kraju m. in. przez organizację wycieczek, obozów wędrownych o charakterze poznawczo - dydaktycznym np. archeologia, geografia, historia, etnografia.
Stacja turystyczna - miejscowość, ośrodek, placówka, instytucja, których działalność jest związana z obsługą turystyczną danego terenu np. stacja sportów zimowy
Ośrodek wczasowy; to kompleks domów wczasowych, ale także zespół domków kempingowych.
Ośrodek kolonijny; obiekt (lub zespół obiektów) noclegowy przeznaczony i przystosowany do świadczenia wyłącznie lub głównie usług związanych z koloniami.
Ośrodki szkoleniowo-wypoczynkowe; obiekt (lub zespół obiektów) noclegowy przeznaczony i przystosowany do przeprowadzania kursów, konferencji, szkoleń, zjazdów itp. Może być także przystosowany do świadczenia usług wczasowych.
Ośrodki wypoczynku sobotnio-niedzielnego i świątecznego - zespół obiektów i urządzeń zlokalizowanych w niedużej odległości od aglomeracji miejskiej w bezpośrednim sąsiedztwie terenów o walorach przyrodniczych korzystnych dla rekreacji, w strefach z zapewnioną komunikacją środkami przewozu publicznego. Ośrodek wyposażony jest zgodnie z potrzebami krótkotrwałego wypoczynku i rekreacji. Umożliwia obsłużenie jednocześnie znacznej liczby osób o różnych upodobaniach. Zakłady uzdrowiskowe - zakład opieki zdrowotnej położony na terenie uzdrowiska i wykorzystujący przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych naturalne zasoby lecznicze uzdrowiska i świadczący usługi noclegowe.
Dostępność komunikacyjna; Baza komunikacyjna wpływa bezpośrednio na stopień ruchu turystycznego obszaru, a możliwość skorzystania z różnych rodzajów transportu staje się istotnym kryterium przy planowaniu podróży. Na dostępność komunikacyjną składa się przede wszystkim sieć dróg kolejowych i kołowych, częstotliwość połączeń kolejowych i drogowych oraz bliskość lotnisk. Baza komunikacyjna jest elementem kluczowym z punktu widzenia możliwości rozwoju turystyki i dzielimy ją na komunikację: powietrzną (loty regularne, czarterowe i inne), wodną (linie pasażerskie, statki wycieczkowe i inne),lądową (kolej, autobusy i inne środki publicznego transportu drogowego, samochody prywatne, pojazdy wynajęte i inne środki transportu lądowego).
Zagospodarowanie turystyczne jest to przystosowanie terenu dla potrzeb ruchu turystycznego i rekreacyjnego: zapewnianie turystom dojazdu do miejsca przeznaczenia turzstzki zapewnienie niezbędnych warunków egzystencji w miejscu realizacji podróży lub na terenie podróży (np. motele).
Region turystyczny; obszar charakteryzujący się walorami turystycznymi oraz odpowiednimi do nich walorami recepcyjnymi, do którego kieruje się ruch turystyczny.
Miejscowość turystyczna - to jednostka osadnicza, która ze względu na walory turystyczne, infrastrukturę turystyczną i dostępność komunikacyjną stanowi punkt docelowy lub etapowy migracji turystycznych
Obszar turystyczny; jednostka przestrzenna o jednorodnym typie kompleksu walorów i jednakowej randze walorów, mające dobre potencjalne warunki do rozwoju turystyki
Atrakcyjność turystyczna; właściwość obszaru lub miejscowości wynikająca z zespołu cech przyrodniczych lub pozaprzyrodniczych, która stanowi o zainteresowaniu ze strony turystów O stopniu atrakcyjności turystycznej danego obszaru lub miejscowości decydują: walory turystyczne, zagospodarowanie turystyczne, dostępność komunikacyjna
Zasoby turystyczne; występujące obiektywnie elementy środowiska geograficznego (przyrodniczego i społecznego), które dopiero po dokonaniu przez turystę odpowiedniej oceny mogą stać się walorami turystycznymi, tzw walory potencjalne
Turystyka etniczna - wyjazdy mające na celu poznanie grup społecznych odmiennych kulturowo
Krajobraz ; krajobraz uważa się ogół cech przyrodniczych i antropogenicznych wyróżniających określony teren, zespół typowych cech danego terenu.
Rekreacja; - forma aktywności umysłowej lub fizycznej podejmowana poza obowiązkami zawodowymi, społecznymi, domowymi i nauką Stosowana w celu odpoczynku i rozrywki. Przyczynia się ona do rozwoju zainteresowań i osobowości, podwyższenia aktywności fizycznej, rozładowania napięcia nerwowego.
Potrzeby turystyczne charakteryzuje się: wyjazdem poza miejscem stałego zamieszkania tymczasowością przejazdu oraz pobytu, określonym celem podróży z wyłączeniem celu zarobkowego jako celu głównego, wykorzystanie określonych elementów składających się na zagospodarowanie turystyczne danego obszaru.
Potrzeba jest to obiektywna niezbędność rzeczy, czynności oraz zjawisk których posiadanie lub udostępnienie do wykorzystania umożliwia człowiekowi osiągnięcie lub utrzymanie pożądanego stanu biologicznego, psychicznego bądź społecznego.
Czas wolny; czas, którym dysponuje człowiek po wykonaniu obowiązków takich jak nauka, praca, czynności związane z codziennym życiem.
Destynacja turystyczna; przeznaczenie, docelowe miejsce podróży turysty, w szczególności kraj odwiedzin.
Turystyka alternatywna, alternatywna forma wypoczynku w odniesieniu do dużych imprez turystycznych, z reguły uprawiana indywidualnie lub w małych grupach, nastawiona na obcowanie z rodzimą kulturą, zgodność ze środowiskiem naturalnym i zachowanie wartości kulturowych i społecznych.
Przestrzeń rekreacyjna; - część przestrzeni geograficznej posiadająca cechy korzystne do realizacji różnych form wypoczynku charakteryzujące się istnieniem procesów rekreacyjnych o rozmiarach istotnych społecznie i przestrzennie.
Euroregion; forma współpracy trans granicznej pomiędzy regionami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw kandydujących oraz regionami ich sąsiadów. W tworzeniu euroregionu uczestniczą przedstawiciele lokalnych i regionalnych władz samorządowych, a niekiedy także inni posłowie społeczni i ekonomiczni regionów przygranicznych.
Agroturystyka; wypoczynek w gospodarstwach rolnych oferujących produkty własnego wyrobu oraz dające możliwość zapoznania się z systemem produkcji rolnej
Ekologia; nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody zajmująca się badaniem oddziaływań pomiędzy organizmami, a ich środowiskiem oraz wzajemnie między tymi organizmami.
Sozologia; nauka o czynnej ochronie środowiska naturalnego, nauka zajmująca się problemami ochrony środowiska przyczynami i następstwami niekorzystnych zmian w strukturze i funkcjonowaniu układów przyrodniczych (ekologicznych), zmian wynikających z rozwoju cywilizacji oraz sposobami zapobiegania im i łagodzenia ich skutków.
Region; umownie wydzielony obszar, względnie jednorodny, odróżniający się od terenów sąsiednich cechami naturalnymi bądź nabytymi na przestrzeni dziejów. Do tych cech zaliczamy: położenie geograficzne, odrębność językową, religijną, etniczną zamieszkującej region społeczności. Regiony wydziela się (regionalizacja) w celu przestrzennego usystematyzowania materiału naukowego.
Regionalizm; cecha języka ludzi wykształconych z danego regionu mieszcząca się w obrębie odmiany ogólnej. w stosunkach międzynarodowych to forma współpracy państw w regionie. Organizacje regionalne mają za zadanie zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa, a także rozwój współpracy gospodarczej i kulturalnej w regionie Ekoturystyka to ruch turystyczny, którego głównym celem jest zachowanie trwałego, zrównoważonego rozwoju zasobów i walorów turystycznych poprzez: integrację działalności turystycznej z celami ochrony przyrody oraz życiem społeczno-gospodarczym, kształtowanie nowych postaw i zachowań turystów i organizatorów ruchu turystycznego, bazowanie na potencjale społecznym i gospodarczym danego obszaru.
Speleologia; nauka o jaskiniach. Przedmiotem zainteresowania speleologii są m.in.: geneza i rozwój jaskiń, cechy środowiska przyrodniczego jaskiń (mikroklimat, stosunki wodne, przyroda ożywiona - flora i fauna itp.), problemy ochrony
Karawaning; termin ogólny dla życia i podróży z przyczep kempingowych i przyczep (kempingowe)
Zasoby i walory przyrodnicze- walory tworzą zespół elementów przyrodniczych będących przedmiotem zainteresowania turysty, mają do odegrania szczególną rolę w realizacji wypoczynkowej funkcji czasu wolnego. Wśród walorów przyrodniczych, dających turyście pełnię satysfakcji z uprawiania turystyki, wymienia się; klimat, wody, rzeźba terenu, bogactwa naturalne występujące na obszarze recepcji turystycznej. zasoby przyrody- elementy przyrody mające znaczenie dla bytowania i gospodarki człowieka. Są nimi np.: gleby, surowce mineralne, wody, lasy, łąki, zwierzęta. Z.p. dzielimy na: odnawialne (żywe zasoby przyrody, takie jak: rośliny i zwierzęta) i nieodnawialne (surowce mineralne, gleby). Ochrona z.p. powinna polegać na rozsądnym i oszczędnym ich użytkowaniu.
Rynek turystyczny — wszelakie relacje związane z ekonomicznym aspektem uprawiania turystyki. Zbiór zarówno potencjalnych jak i już aktualnych nabywców produktu turystycznego. Sprzedawcy jak i nabywcy określają co mają zamiar kupić lub sprzedać i na jakich warunkach ma zostać zrealizowana transakcja. Ogólna definicja rynku turystycznego mówi, że są to stosunki wymienne towarowo-pieniężne pomiędzy osobami czy instytucjami, które sprzedają dobra i usługi turystom reprezentującymi podaż, a osobami czy instytucjami, które je nabywają i które stanowią przedmiot potrzeb turystycznych przedstawiających popyt turystyczny.
Trekking - forma turystyki, uprawiana w trudnych warunkach terenowych i klimatycznych Wyróżnić można kilka form trekkingu. Najpopularniejszą formą jest trekking klasyczny (górski), będący formą pośrednią między wspinaczką a turystyką pieszą.
Survival; rodzaj aktywności człowieka skierowanej na gromadzenie wiedzy i umiejętności związanych z przetrwaniem w warunkach ekstremalnych.
Tramping łączy pieszą wędrówkę z obozowaniem podczas jednego wyjazdu. Na wyposażeniu (trampa) znajduje się żywność, woda, namiot, butla gazowa i inne akcesoria turystyczne - wszystko o jak najmniejszej wadze i rozmiarze. Wycieczki takie mogą trwać kilka dni, jak również kilka miesięcy. Kempingi i schroniska dla trampów charakteryzują się niższym komfortem, często położone są w trudno dostępnych miejscach. Jeśli w danej okolicy nie ma schroniska, wędrowcy sami organizują sobie obozowisko. zasadą trampów jest nieingerencja w środowisko naturalne Nie zostawiaj nic oprócz odcisków buta. Nie zabijaj nic oprócz czasu. Nie zabieraj nic oprócz wspomnień. Celem tej formy podróżowania jest zazwyczaj rekreacja i wyciszenie. Do niedogodności należy ciężar plecaka, konieczność rozbijania obozowiska, niebezpieczeństwo załamania pogody lub spotkania z dzikimi zwierzętami.
Windsurfing; sport wodny uprawiany przy użyciu deski i przymocowanego do niej elastycznie pędnika żaglowego. Sport polegający na żeglowaniu podobnym do jachtu.
Rafting; turystyczna odmiana flisu (spławu) rzecznego, do której używa się różnych rodzajów tratw, łodzi, pontonów, kajaków itp. (często kulturowo charakterystycznych dla danego regionu). Rafting oferuje się na wodach śródlądowych o różnym stopniu trudności, odpowiednio do potrzeb i możliwości pasażerów.
Kitesurfing; sport wodny, technicznie podobny do windsurfingu jednak różni się znacząco w sposobie prowadzeniu deski - prowadzi się ją tak jak podczas jazdy na fali, na krawędzi (podobnie do snowboardu), w windsurfingu natomiast deska prowadzona jest płasko. Od tego ostatniego różni się także konstrukcją pędnika - zamiast klasycznego żagla używana tu jest odmiana latawca- utrzymywanego przez żeglującego kitesurfera w znacznej odległości, na barze przypiętym do trapezu (uprzęży) zakładanego przez kitesurfera. Sport ten uprawiany jest zarówno na akwenach słodkowodnych jak i morskich (np. na polskim wybrzeżu Bałtyku.
Hydrospeed to rodzaj sportu ekstremalnego polegającego na spływie rwącą górską rzeką na plastikowej desce .Płynący, ubrany w piankowy kostium, kask, kamizelkę asekuracyjną, trzyma się uchwytów deski. Deska nie zasłania całego ciała, aby nie ulec obrażeniom w zderzeniu z podwodnymi głazami trzeba manewrować przy pomocy płetw na nogach.
Canyoning to ekstremalna forma rekreacji mająca na celu pokonywanie rwącej rzeki. Wędrówka odbywa się często wąwozami górskimi, a po drodze należy poradzić sobie z różnymi napotkanymi przeszkodami takimi jak wodospady, progi wodne, ciasne przesmyki, przełomy czy jaskinie.
Marina- port przeznaczony dla gosci z kompleksowa obsluga, do cumowania lodzi, żaglowki
Produkt turystyczny; wszystkie dobra i usługi nabywane przez konsumenta w związku z wyjazdem ze stałego miejsca zamieszkania, miejsca, atrakcje turystyczne, infrastruktura
Polityka turystyczna jest to świadome oddziaływanie państwa i innych podmiotów na turystykę realizowanej w ramach ogólnej polityki gospodarczej kraju polegającej na określaniu celów ekonomicznych i pozaekonomicznych oraz na doborze odpowiednich środków i metod niezbędnych do ich realizacji.
Autostop - forma turystyki lub podróżowania, polegająca na przemieszczaniu się przygodnie zatrzymanymi pojazdami.
|