Gminna Biblioteka Publiczna
im. Jana Kochanowskiego
ul. Młyńska 2
77 - 320 Przechlewo
Regon: 000918063
OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO ZWIĄZANEGO Z PRACĄ
NA STANOWISKU SPRZĄTACZKA
Data wykonania oceny: lipiec 2014 Data i podpis pracodawcy:
Ocenę wykonał: Piotr Frieda
1. Wstęp.
Zapewnienie bezpiecznego wykonywania pracy w zakładach pracy jest w Polsce usankcjonowane prawnie. Zgodnie z artykułem nr 226 Kodeksu pracy, pracodawca jest zobowiązany do informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywanymi czynnościami oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami w środowisku pracy.
Ryzyko zawodowe zgodnie z § 2 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa pracy to prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą, powodującą straty, a w szczególności wystąpienie u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych w wyniku zagrożeń zawodowych występujących w środowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy.
Przeprowadzona ocena ryzyka stanowi podstawę do zastosowania przez pracodawcę organizacji pracy i stworzenia stanowisk pracy zabezpieczających pracowników przed zagrożeniami wypadkowymi oraz oddziaływaniem czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia.
Ocena ryzyka zawodowego świetlicowej została wykonana wg normy PN - N - 18002. W metodzie zakłada się możliwość powstania wypadku i szacuje jakościowo parametry ryzyka, skutki i prawdopodobieństwo, z jakim następstwa te mogą wystąpić. Ciężkość następstw i prawdopodobieństwo ich wystąpienia szacowane są na trzech poziomach. Ryzyko zawodowe wartościowane jest w skali trójstopniowej na trzech poziomach.
2. Procedura oceny ryzyka (etapy).
Przebieg oceny ryzyka składa się z powiązanych ze sobą etapów. Według Polskiej Normy PN-N-18002 ocena ryzyka zawodowego składa się z następujących działań:
W normie PN-N-18002 przedstawiona jest trójstopniowa skala szacowania ryzyka.
Tabela nr 1 (źródło: PN-N-18002)
|
|
||
PRAWDOPODOBIENSTWO ZDARZENIA |
mała |
średnia |
duża |
|
Małe 1 |
Małe 1 |
Średnie 2 |
Prawdopodobne |
Małe 1 |
Średnie 2 |
Duże 3 |
Wysoce prawdopodobne |
Średnie 2 |
Duże 3 |
Duże 3 |
Ciężkość następstw
Mała: „urazy i choroby, które nie powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy. Są to czasowe pogorszenia stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenia, zranienia, podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy, itp.”.
Średnia: „urazy i choroby, które powodują niewielkie ale długotrwałe lub nawracające okresowo dolegliwości i są związane z krótkimi okresami absencji. Są to np. zranienia, oparzenia II-stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne, nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo-szkieletowego (np. zapalenie ścięgna)”.
Duża: „urazy i choroby, które powodują ciężkie i stałe dolegliwości lub śmierć. Są to np. oparzenia III stopnia, oparzenia II stopnia dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowane złamania z następową dysfunkcją, choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych i układu nerwowego w wyniku narażenia na czynniki chemiczne, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu, astma, zaćma, itp.”.
Prawdopodobieństwo urazu
Mało prawdopodobne: zalicza się te następstwa zagrożeń, które nie powinny nastąpić podczas całego okresu aktywności zawodowej pracownika.
Prawdopodobne: mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie w ciągu okresu aktywności zawodowej pracownika.
Wysoce prawdopodobne: mogą wystąpić wielokrotnie podczas aktywności zawodowej pracownika.
Dla takich wartości jak hałas, zapylenie czy oświetlenie, będących
wartościami mierzalnymi, do oszacowania ryzyka można zastosować poniższą tabelę:
Tabela nr 2 (źródło: PN-N-18002)
Wartość wielkości charakteryzującej narażenie (P) |
|
P>Pmax |
|
Pmax>P>0,5Pmax |
ŚREDNIE |
|
MAŁE |
Pmax - wartość dopuszczalna wielkości charakteryzującej narażenie (NDS - najwyższego dopuszczalnego stężenia lub NDN - najwyższego dopuszczalnego natężenia).
Po oszacowaniu ryzyka wyznaczamy jego dopuszczalność. Znając wartość ryzyka (duże, średnie, małe) możemy stwierdzić czy jest ono dopuszczalne czy niedopuszczalne i na podstawie tego określić niezbędne działania dotyczące organizacji stanowiska pracy.
Możemy to zrobić przy pomocy tabeli nr 3.
Tabela nr 3 (źródło: PN-N-18002)
OSZACOWANIE RYZYKA ZAWODOWEO |
DOPUSZCZALNOŚĆ RYZYKA ZAWODOWEGO |
|
duże |
niedopuszczalne |
Jeżeli ryzyko zawodowe związane jest z pracą już wykonywaną, działania w celu jego zmniejszenia należy podjąć natychmiast. Planowana praca nie może być rozpoczęta do czasu zmniejszenia ryzyka zawodowego do poziomu dopuszczalnego. |
średnie |
dopuszczalne |
Zaleca się zaplanowanie i podjęcie działań, których celem jest zmniejszenie ryzyka zawodowego. |
Małe |
|
Konieczne jest zapewnienie, że ryzyko zawodowe pozostanie co najwyżej na tym samym poziomie. |
Ostatnim etapem, który jest pochodną procesu oceny ryzyka, są działania korygujące, które mają na celu zredukować ryzyko do poziomu dopuszczalnego.
Przy redukcji ryzyka należy kierować się zasadą, aby w pierwszej kolejności eliminować zagrożenie, mogące powodować najcięższe skutki. Następnie redukujemy prawdopodobieństwo wystąpienia urazu lub pogorszenia stanu zdrowia.
3. Opis stanowiska pracy.
W Gminnej Bibliotece Publicznej w Przechlewie na stanowisku sprzątaczka zatrudniona jest 1 osoba na 1/2 etatu. Do obowiązków sprzątaczki należy utrzymanie czystości w budynku biblioteki i jego otoczeniu oraz sezonowa obsługa i okresowe czyszczenie kotła c.o..
4. Identyfikacja zagrożeń na stanowisku sprzątaczka.
Karta informacji o zagrożeniach na stanowisku sprzątaczka - opis zagrożeń.
Możliwe zagrożenie |
Źródło zagrożenia (przyczyna) |
Możliwe skutki zagrożenia |
Środki ograniczające ryzyko zawodowe |
Porażenie prądem elektrycznym |
- uszkodzenie izolacji przewodów zasilających urządzenia elektryczne, - niesprawne wyłączniki, - uszkodzone gniazda wtyczkowe, - użytkowanie urządzeń zasilanych elektrycznie |
poparzenie, migotanie komór serca, śmierć |
Przestrzeganie procedur i instrukcji, regularne badania skuteczności zerowania i rezystancji izolacji |
Ruch powietrza - przeciągi |
- jednoczesne otwieranie okien i drzwi pomieszczeń |
przeziębienia, choroby układu oddechowego i choroby reumatyczne |
Dbanie o to, by w czasie pracy nie tworzyć przeciągów - szczególnie w okresie chłodów i zimą |
Upadek na tym samym poziomie |
- zła organizacja pracy, - nieporządek panujący na stanowisku pracy, - pośpiech, - śliskie i mokre powierzchnie |
skaleczenia, zadrapania, stłuczenia, złamania lub zwichnięcia kończyn, urazy wewnętrzne |
Wzmożona uwaga, przestrzeganie procedur i instrukcji, odpowiednia organizacja pracy, utrzymanie porządku, odpowiednie obuwie
|
Różnica poziomów (upadek na niższy poziom) |
- upadek ze schodów - upadek z drabiny
|
kalectwo, złamania kończyn, zwichnięcia, urazy wewnętrzne |
Zachowanie szczególnej ostrożności, wzmożona uwaga, odpowiednia organizacja pracy |
Uderzenie o nieruchome przedmioty |
- pośpiech, zła organizacja stanowiska pracy, - wystające kanty źle ustawionych mebli |
lekkie stłuczenia, siniaki, otarcia naskórka |
Właściwa organizacja przestrzeni, odpowiednia szerokość przejść i ustawienie mebli, wzmożona uwaga |
Stres psychospołeczny |
- konflikty w relacjach przełożony - podwładny, obciążenie zadaniami zawodowymi |
dyskomfort psychiczny, przemęczenie fizyczne, konflikty, złe samopoczucie pracownika, nerwice |
Właściwa organizacja pracy i wypoczynku |
Obciążenie fizyczne, przeciążenie układu kostno - stawowego |
- przesuwanie, podnoszenie zbyt ciężkich przedmiotów, - praca w wymuszonej pozycji ciała |
dolegliwości bólowe, uszkodzenia stawów lub kręgosłupa, przepuklina |
Przestrzeganie norm transportu indywidualnego, właściwa organizacja pracy |
Pożar |
- zwarcie instalacji elektrycznej, - zaprószenie ognia |
ciężkie poparzenia, śmierć |
Przestrzeganie instrukcji, szkolenia, wzmożona uwaga, badania instalacji elektrycznej |
Zatrucie tlenkiem węgla |
- mokry opał, - niesprawna wentylacja, - niedostateczny ciąg kominowy |
porażenie układu oddechowego, upośledzenie czynności organów wewnętrznych, śmierć |
Przestrzeganie procedur i instrukcji, nadzór nad pracą pieca, kontrola wilgotności opału w momencie przyjęcia, przeglądy komina i wentylacji |
Pyły i aerozole |
- mieszaniny unoszące się podczas sprzątania - pyły drewna zawierające pył drewna twardego, np. buka oraz pyły węgla zawierające krzemionkę uwalniane podczas rozładunku opału |
reakcje alergiczne, nieżyty i inne schorzenia dróg oddechowych oraz reakcje skórne, pylica, nowotwór
|
Stosowanie indywidualnych ochron dróg oddechowych przez obsługę |
Poparzenie termiczne |
- pośpiech, nieostrożność podczas parzenia gorących napojów - prace przy gorącym piecu, - brak narzędzi do odpopielania, - niestosowanie odzieży ochronnej, - awaria kotła, pęknięcie instalacji c.o. |
lekkie poparzenia, podrażnienia skóry, poparzenia II i III stopnia na całej powierzchni ciała |
Wzmożona uwaga, Przestrzeganie procedur i instrukcji, Zapewnienie odpowiednich narzędzi i przestrzeni do odżużlania i odpopielania, wyposażenie i stosowanie indywidualnych ochron osobistych (m. in rękawice ochronne, okulary, fartuch), wyposażenie i stosowanie odpowiednich i w należytym stanie technicznym narzędzi ręcznych, Utrzymanie urządzeń kontrolno - pomiarowych w stanie umożliwiającym odczytanie ich wskazań, przerwanie procesu ogrzewania przy nieszczelnościach instalacji c.o. do czasu ich usunięcia |
Czynniki chemiczne - drażniące i żrące |
- detergenty i inne środki czyszczące |
zatrucia, uczulenia, oparzenia chemiczne |
Zachowanie procedur dotyczących pakowania, oznakowania i używania niebezpiecznych substancji, stosowanie gumowych rękawic ochronnych, prawidłowe wyposażenie apteczki pierwszej pomocy |
ZAGROŻENIA BIOLOGICZNE
|
|||
biologiczne bakterie (gram-dodatnie ziarniaki) |
drogą powietrzno - kropelkową i powietrzno - pyłową , bezpośrednie, pokarmowe |
stany zapalne dróg oddechowych, zatrucia pokarmowe, posocznica, alergie skórne |
ochrony osobiste, częste mycie rąk, przestrzeganie higieny osobistej |
biologiczne grzyby Kropidlak popielaty Aspergilus fumigatus |
drogą powietrzno - pyłową i powietrzno - kropelkową |
aspergilioza płuc, alergie, astma, alergiczny nieżyt nosa |
redukcja zapylenia, odgrzybianie pomieszczeń, |
biologiczne grzyby niedoskonałe, workowce |
drogą powietrzno - pyłową, występują w pomieszczeniach magazynowych, pyle, powietrzu |
zapalenie oskrzeli |
redukcja zapylenia, odgrzybianie pomieszczeń |
biologiczne grzyby Chaetomium spp. |
drogą powietrzno - pyłową, papier, pył |
alergiczny nieżyt nosa, astma atopowa |
redukcja zapylenia, odgrzybianie pomieszczeń |
biologiczne mikroorganizmy, m.in. roztocza |
drogą powietrzno - pyłową, kurz, brud |
choroby układu oddechowego, choroby skóry, alergie, zapalenia spojówek |
przestrzeganie przyjętych procedur, czyszczenie pomieszczenia w ten sposób, by nie powodować nadmiernego roznoszenia się kurzu, regularne odkurzanie zbiorów |
5. Wartościowanie ryzyka
Zagrożenie |
Ciężkość następstw |
Prawdopodobieństwo |
Ryzyko |
Porażenie prądem |
Duża |
Mało prawdopodobne |
Średnie |
Ruch powietrza - przeciągi |
Mała |
Mało prawdopodobne |
Małe |
Upadek na tym samym poziomie |
Średnia |
Mało prawdopodobne |
Małe |
Różnica poziomów (upadek na niższy poziom) |
Duża |
Mało prawdopodobne |
Średnie |
Uderzenie o nieruchome przedmioty |
Mała |
Prawdopodobne |
Małe |
Stres psychospołeczny |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie |
Obciążenie fizyczne, przeciążenie układu kostno - stawowego |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie |
Pożar |
Duża |
Mało prawdopodobne |
Średnie |
Zatrucie CO |
Duża |
Mało prawdopodobne |
Średnie |
Pyły i aerozole |
Duża |
Mało prawdopodobne |
Średnie |
Poparzenie termiczne |
Duża |
Mało prawdopodobne |
Średnie |
Czynniki chemiczne - drażniące i żrące |
Średnia |
Mało prawdopodobne |
Małe |
biologiczne bakterie (gram-dodatnie ziarniaki) |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie |
biologiczne grzyby Kropidlak popielaty Aspergilus fumigatus |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie |
biologiczne grzyby niedoskonałe, workowce |
Mała |
Mało prawdopodobne |
Małe |
biologiczne grzyby Chaetomium spp. |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie |
biologiczne mikroorganizmy, m.in. roztocza |
Średnia |
Prawdopodobne |
Średnie |
Podsumowanie.
W ocenie ryzyka zawodowego sprzątaczki ujęto i oszacowano 17 zagrożeń (w tym 5 zagrożeń biologicznych i 1 zagrożenie ze strony czynników chemicznych). Przeprowadzona ocena ryzyka zawodowego na stanowisku sprzątaczka wykazała, że ryzyko związane z wykonywaną pracą należy uznać za akceptowalne, ponieważ występujące zagrożenia oszacowano jako stwarzające ryzyko średnie (12) i małe (5). Działania podjęte przez pracodawcę powinny sprowadzać się do kontrolno - sprawdzających w celu zmniejszenia lub co najmniej utrzymania ryzyka na tym samym poziomie.
Zapoznałam się z przedstawioną powyżej oceną ryzyka zawodowego, co potwierdzam własnoręcznym podpisem:
OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO na stanowisku : sprzątaczka
w Gminnej Bibliotece Publicznej w Przechlewie .
Część 1.
Nazwa i opis stanowiska; wymogi dla pomieszczenia i danego stanowiska pracy wynikające z przepisów, rodzaj wykonywanej pracy.
Część 2.
Identyfikacja zagrożeń dla danego stanowiska.
Część 3.
Oszacowanie ryzyka zawodowego dla danego stanowiska.
Część 4.
Wyznaczenie dopuszczalności ryzyka zawodowego.
Część 5.
Wyciągnięcie wniosków z przeprowadzonej oceny.
(Opracowanie działań korygujących lub zapobiegawczych)