POMIAR TWARDOŚCI SPOSOBEM BRINELLA
Dokonując pomiaru twardości sposobem Brinella należy zastosować kulkę o największej z możliwych średnicy, co zwiększa dokładność pomiaru. Do pomiaru twardości stalowej płytki zastosowana została kulka o średnicy 5 mm. Zgodnie z zalecanymi wg PN-91/H-04350 wartościami współczynnika obciążenia K w zależności od rodzaju materiału badanej próbki, w doświadczeniu K=30, a siła obciążająca F= 7355 (Tablica 5.4).
Wzór wiążący twardość Brinella ze średnicą kulki:
HB= 0,102
,
gdzie: D- średnica wgniatanej kulki [mm]
F- wartość działającej siły [N]
d=
- średnica odcisku
Obliczanie twardości:
POMIAR 1:
d1- średnica 1
d2- średnica 2
d - średnica odcisku
d1= 2,312 mm
d2= 2,311 mm
d=
[mm]
HB=0,102
POMIAR 2:
d1= 2,29 mm
d2= 2,267 mm
d=
[mm]
HB= 174
Średnia twardość Brinella:
HBśr=
POMIAR TWARDOŚCI SPOSOBEM VICKERSA
Badana próbka to prostopadłościenna płytka stalowa, na którą działa siła obciążająca 294 N
Obliczanie twardości:
POMIAR 1:
D- liczba dużych pełnych działek
S- liczba małych pełnych działek
M- wskazanie na śrubie mikrometrycznej
d1- przekątna pierwsza
d2- przekątna druga
d- średnia przekątna
*Przekątna 1:
D= 3
S= 6
M= 2
d1= 0,1D+0,01S+0,001M
d1= 0,1*3+0,01*6+0,001*2=0,3+0,06+0,002=0,362 [mm]
*Przekątna 2:
D= 3
S= 6
M= 8
d2= 0,1D+0,01S+0,001M
d2= 0,1*3+0,001*6+0,001*8= 0,3+0,06+0,008= 0,368 [mm]
Średnia przekątna:
d=
d=
[mm]
Twardość Vickersa:
HV
HV
0,1891*2210,53≈417
POMIAR 2:
*Przekątna 1:
D=3
S=6
M=3
d1=0,1D+0,01S+0,001M
d1=0,1*3+0,01*6+0,001*3= 0,3+0,06+0,003= 0,363 [mm]
*Przekątna 2:
D=3
S=6
M=6
d2=0,1D+0,01S+0,001M
d2=0,1*D+0,01*S+0,001*M=0,1*3+0,01*6+0,001*5= 0,3+0,06+0,005= 0,365 [mm]
Średnia przekątna:
d=
d=
[mm]
Twardość Vickersa:
HV
HV
0,1891*2227,27
420
Średnia twardość Vickersa:
HVśr=
=
POMIAR TWARDOŚCI SPOSOBEM POLDI
Badana próbka to prostopadłościenna płytka stalowa. Do pomiaru użyto pręta wzorcowego o twardości HBw=110
Obliczanie twardości sposobem Poldi:
HB=
POMIAR 1:
d1- pierwsza średnica odcisku
d2- druga średnica na próbce
d- średnia średnica odcisku na próbce
dw1- pierwsza średnica na pręcie wzorcowym
dw2- druga średnica na pręcie wzorcowym
dw- średnia średnica odcisku na pręcie
k- współczynnik (Tablica 9.1)
HBw- twardość pręta wzorcowego
d1= 2,2 mm
d2= 2,2 mm
d= 2,2 mm
dw1= 2,2 mm
dw2= 2 mm
dw= 2,1 mm
k= 0,9
HBw= 110
HB= 0,9*110= 99
POMIAR 2:
d1= 2,4 mm
d2= 2,7 mm
d= 2,5 mm
dw1= 3 mm
dw2= 3 mm
dw= 3 mm
k= 1,46
HBw= 110
HB= 1,46*110 ≈ 161
Średnia twardość badana sposobem Poldi:
HBśr=
1