Piotr Mondrian
- Od naturalizmu do abstrakcji
(film)
Piotr Mondrian - prekursor abstrakcjonizmu, całe życie poszukiwał prostych form. Urodził się w 1872 roku w Holandii, podstawy rysunku nauczył się od ojca i za jego namową został nauczycielem rysunku, chociaż chciał zostać artystą. Potem studiował w Amsterdamie.
Przykłady dzieł z tego okresu:
Młyn wieczorem 1907
Pejzaż 1907
Pejzaż z drzewami i wodą 1907
Staw w pobliży Saasveld 1907
Las w pobliżu Oele
Latarnia morska w Westkapelle 1908
Wczesne prace Mondriana (charakterystyka):
silna forma wyrazu - malował w zgodzie z obowiązującą manierą
dbałość o naturalistyczne szczegóły
Wiatrak w słońcu - obraz będący punktem zwrotnym w twórczości artysty. Zaczyna przedstawiać rzeczywistość za pomocą prostych form, uproszczenie kompozycji.
Mondrian zapoznał się ze wszystkimi formami w sztuce, ale chciał iść własną drogą. Zaczął z obrazów usuwać elementy nieistotne, chcą w ten sposób ukazać wartości uniwersalne.
Pejzaż 1911/1912
Szare drzewo 1912
1911 rok - zetknięcie z awangardą (m.in. kubizm).
1912 rok - Mondrian przeprowadził się do Paryża. wystawiał swoje prace zarówno w Paryżu, jak i w Amsterdamie. Prace namalowane po tym roku znacznie różnią się od poprzednich. Nazywał je wszystkie Kompozycjami. W jego malarstwie zaczęły przeważać linie poziome i pionowe (rzadziej ukośne) i często pojawiały się kąty proste. Linie te potęgowały ekspresję obrazu.
1914 rok - podczas wizyty w Holandii I Wojna Światowa uniemożliwiła malarzowi powrót do Francji przez co został odcięty od paryskiego ośrodka kultury.
U Mondriana kubizm został doprowadzony do granic możliwości, a jego obrazy ograniczyły się do najbardziej podstawowych form (np. Kompozycja 10). Poszedł on dalej niż kubiści - oprócz linii wprowadził także półcień.
W Amsterdamie Mondrian poznał artystów, którzy mieli na jego późniejszą twórczość:
Bart van der Leck
Theo van Doesburg
Vilmos Huszar
Założyli oni pismo De Styl, gdzie mogli publikować swoje założenia na temat sztuki.
Po zakończeniu I Wojny Światowej Mondrian postanawia w 1919 roku wrócić do Francji. Tam dalej rozwijał swoje teorie neoplastyczne.
Po 1921 zaczął stosować w obrazach grubsze linie i ograniczył kolory.
1925 rok - Mondrian odchodzi z De Styl
Uważał, że jego teoria neoplastycyzmu może mieć zastosowanie również w innych dziedzinach sztuki (muzyka, teatr, literatura, architektura)
1930 rok - Mondrian wziął udział w wielu wystawach w Paryżu, Szwecji i innych krajach.
1938 rok - po raz kolejny artysta zmienia swoje życie. Przeniósł się z Paryża do Londynu. Był to okres dużej płodności artysty.
1940 rok - podczas nalotu została zniszczona jego pracowania w Londynie. Po tym wydarzeniu malarz przeniósł się do Nowego Jorku - tu jego talent rozkwitł.
Był zafascynowany wielkim miastem. Czarne linie ustąpiły miejsca liniom żółtym, czerwonym i niebieskim - tchnął w swoje obrazy życie, stały się one dynamiczne i odzwierciedlały rytm miasta. Zaś Broadway nadał jego obrazom rytmu tańca (np. Boogie-Woogie).
1 lutego 1944 roku w wieku 71 lat artysta umiera. Był wtedy w trakcie malowani Zwycięstwa Boogie-Woogie - nie dokończył go nigdy. Pozostawił po sobie imponujące dziedzictwo.
Nie twierdził on, że nowoczesna sztuka powinna pójść w jego stronę, ale żeby poszła w stronę zupełnej szczerości.
1