54. Etapy pracy nad opowiadaniem (wiem, ze tego dużo, ale nigdzie nie znalazłam odpowiedzi konkretnej i brałam to z wielu źródeł i łączyłam w jedną całość- mam nadzieje ze dobrze)

1. Przed forma pisemna zawsze musi być forma ustna-opowiedzenie tego co chcemy napisać uświadomienie dzieciom istoty opowiadania i tworzenia wypowiedzi w tej formie (Chodzi o to, aby uczniowie zrozumieli, że opowia­dać można o wydarzeniach, że wyda­rzenia te wiążą się ze sobą w określo­nej kolejności, że jedno jest uwarun­kowane drugim. Zwracamy ich uwagę na poszczególne ogniwa akcji, na to, że w opowiadaniu wciąż się coś dzieje, że czynności bohaterów musimy odpo­wiednio scharakteryzować przy po­mocy czasowników z przysłówkami.)

2. Zapoznanie dzieci ze strukturą opowia­dania i wdrożyć do jej praktycznego stosowania (trójczłonowa budowa opowiadania)

Schemat struktury opowiadania

I	Wstęp	1. Przedstawienie sytuacji przed wydarzeniem
II	Rozwinięcie	2. Wskazanie przyczyny wydarzenia 3. Opis przebiegu wydarzenia 4. Podanie skutków wydarzenia
III	Zakończenie	5. Wyciągnięcie wniosków, snucie refleksji

3. Kiedy dzieci znają już strukturę opowiadania można przystąpić do jego redagowania. Oczywiście pracę rozpo­czynamy od zbiorowego układania zdań tekstu, które zapisujemy na ta­blicy.

4. Przypominamy zasady gramatyczne i ortograficzne. Dzieci wspólnie poszukują naj­właściwszych zwrotów i sformułowań oraz powiązań między zdaniami. Pod­czas ćwiczeń redakcyjnych zapoznaje się uczniów z niektórymi zasadami poprawnego stylu np. unikanie zbęd­nych powtórzeń, stosowanie urozma­iconego słownictwa, przestrzegania właściwego szyku wyrazów w zda­niach itp.

5. Wspólnie z uczniami dokonujemy poprawek.

6. Przepisanie opowiadania do zeszytu.

Następnie opowiadania mogą po­wstawać jako odpowiedzi na pytania podane na tablicy lub na kartkach, do których materiału dostarczają teksty z podręcznika, wymagające rozwinięcia lub częściowej modyfikacji.

Dobrym ćwiczeniem uświadamia­jącym dzieciom strukturę opowiadania jest porządkowanie zdań wypowiedzi w odpowiedniej kolejności. Kolejne kroki to próba samodzielnego pisania opowiadania na podstawie obrazka, czy też pisanie opowiadania do podanych wyrazów.

7. Kiedy dzieci są już w stanie samodzielnie napi­sać krótkie opowiadanie zachowując właściwą mu strukturę, musimy pod­jąć pracę nad tym, by ich wypowiedzi stawały się barwne i żywe. Praca w tym zakresie powinna zmierzać do wzbogacania zasobu słownikowego ucznia. Potrzebny jest nie tylko większy zestaw określeń po­rządkujących zdarzenia i czynności (np. na początku, następnie, z kolei, wkrótce, zaraz, wreszcie ) lecz rów­nież zestaw wyrazów określających czas zdarzeń (np. przed chwilą, dzisiaj rano, wczoraj, w niedzielę, dwa lata temu). Należy też popracować nad sposobami ożywiania i dynamizowa­nia akcji opowiadania

55. Cechy charakterystyczne sprawozdania (ćwiczenia II rok i Internet)

SPRAWOZDANIE-to przedstawiony w skrócie ustnie lub na piśmie przebieg autentycznego zdarzenia, wypadku , faktu lub stanu rzeczy.

Głównym celem sprawozdania jest wierne i dokładne zrelacjonowanie faktów i wydarzeń, których było się świadkiem lub w których się uczestniczyło.

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE:

• Przedstawienie wydarzeń w kolejności chronologicznej.

• Komunikatywność języka

• Częste równoważniki zdań, styl rzeczowy i skrótowy

• Trafne ujmowanie faktów

• Zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy

• Charakter obiektywny (dane podlegają sprawdzeniu)

• Nie wymaga urozmaiconej składni, przeważają zdania pojedyncze rozwinięte i złożone współrzędnie, wszystkie w czasie przeszłam.

• W sprawozdaniu nie wnika się w związki i zależności między przedstawianymi faktami i zdarzeniami i ich okolicznościami.

• Wszystkie sprawy ujmuje się w sposób syntetyczny.

• Perspektywa czasowa (przedstawienie faktów z pewnego dystansu)

• Autor jako świadek zdarzeń (z możliwością formułowania własnych wniosków, opinii, ocen)

• Stałe elementy sprawozdania to konkretne informacje na pytania: co się wydarzyło? Gdzie? Kiedy? Dlaczego? jak przebiegało dane wydarzenie? kto w nim uczestniczył.

Wstęp (przedstawienie relacjonowanego zdarzenia, czas, miejsce) Przebieg zdarzenia

Zakończenie (wyrażenie własnej, subiektywnej oceny zdarzenia, wniosek końcowy).

• Odmiany sprawozdania: recenzja i reportaż

56. Podobieństwa i różnice między językiem mówionym i pisanym( artykuł Głoskowskiej+ internet)

Język mówiony zdecydowanie różni się od języka pisanego. Podstawowa

różnica polega na tym, że język pisany można poprawiać, pracować nad wypowiedzią, udoskonalać ją i dopracowywać, a w wypowiedzi ustnej treść

i forma wypowiedziana stanowi komunikat, który możemy skorygować tylko

w jeden sposób - nadać następny.

Język pisany charakteryzuje:

• komunikowanie treści, które nie są związane bezpośrednio z codziennością

- tematyka często bywa narzucona (w odniesieniu do wypracowań

dotyczy opracowanych tekstów, przeczytanej literatury, spraw społecznych

itd.);

• świadome układanie wypowiedzi, planowość;

• celowe kształtowanie wypowiedzi;

• swoista kompozycja różnorodnych gatunków i form dłuższej wypowiedzi;

• swoboda w dokonywaniu poprawek i przeróbek;

• duży stopień spójności, używanie wyrazów i wyrażeń nawiązujących;

• bogactwo synonimów wyrazowych;

• występowanie wyrazów właściwych tylko odmianie pisanej języka;

• unikanie powtórzeń wyrazowych, dbałość o estetykę wypowiedzi;

• zwięzłość, dokładność, pełność treściowa wypowiedzi;

• zdania dłuższe, proste i rozwinięte, częściej niż w języku mówionym występują

zdania złożone;

• rozmaitość składni;

• ścisły związek logiczny między składnikami wypowiedzi;

• częstsze występowanie imiesłowów i strony biernej;

• bezwzględna konieczność przestrzegania poprawności językowej;

• dominującą formą wypowiedzi jest monolog, narracja;

• występowanie elementów pozajęzykowych - ortografii i interpunkcji

Język Mówiony

- tworzywem są głoski - jest ulotny, nietrwały, zbudowany z wypowiadanych zdań - wypowiedzi są nacechowane emocjonalnie, na co wskazuje intonacja głosu - pomoc gestów, mimiki twarzy - nie obowiązuje znajomość ortografii i interpunkcji - używany na co dzień - wyrazy pełna funkcję wieloznaczną. W czasie mówienia wysokość naszego głosu może się podnosić lub opadać. W ten sposób sygnalizujemy początek i koniec zdania (w języku mówionym nie ma przecinków ani kropek). Wypowiedzi mówione mają dość swobodną budowę składniową, wypowiedzi maja charakter spontaniczny, nie są przygotowane i przede wszystkim mówimy do "kogoś". Komunikacja mówiona różni się od pisanej przede wszystkim sposobem powstawania tekstu. Tworzywem tekstu pisanego są rozmieszczone na papierze ciągi liter, pauzy, znaki graficzne, wytworzone ręką, a odbierane za pomocą wzroku. Pisanie wymaga określonych warunków. Piszemy znacznie wolniej niż mówimy, ponieważ teksty, wytwory pisania, muszą mieć odpowiednią formę, właściwie dobrane słownictwo, odpowiedni układ zdań, musimy przestrzegać reguł gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych.

Język Pisany

- tworzywem są litery - trwały, złożony z liter - znaków graficznych - brak nacechowania emocjonalnego - brak gestykulacji, mimiki twarzy - obowiązuje znajomość zasad ortograficznych i interpunkcyjnych - dbałośc o stylistyczną i składniową budowę wypowiedzeń - jednoznaczna funkcja wyrazów.

---