INSTRUKTAŻ DLA RODZICÓW DZIECKA ZE SKOLIOZĄ PRAWOSTRONNĄ w odcinku piersiowym.
Rodzice dzieci z takimi wadami powinni się bardziej zagłębić w istotę tego schorzenia by chodź trochę zrozumieć na czym ono polega i jak ważną rolę w powrocie do zdrowia ich dzieci odgrywają oni sami. Dziecko ze skoliozą prawostronną piersiową będzie miało po lewej stronie klatki piersiowej przykurczone mm, co pociągnie za sobą bark, który będzie obniżony w porównaniu z barkiem po stronie prawej. Właśnie po stronie prawej uwidoczni się garb żebrowy. Maluch będzie miał kłopoty z zachowaniem kifozy odcinka piersiowego, a co za tym idzie utrwalą się plecy płaskie, które „sprzyjają” skoliozie. Dziecko ze skoliozą nie odczuwa swojej nieprawidłowej postawy jako czegoś złego, wręcz przeciwnie dla niego jest ona najbardziej wygodna i poprawna. Dlatego głównym zadaniem rodzica , oprócz pilnowania by dziecko systematycznie uczęszczało na zajęcia gimnastyki korekcyjnej jest dbanie o to by dziecko utrzymywało prawidłową postawę podczas wykonywania czynności dnia codziennego jak podczas jedzenia posiłków, odrabiania lekcji czy podczas zabawy. Wymaga to nie lada cierpliwości, systematyczności i uwagi poświęconej dziecku, ale należy pamiętać, że tylko takie kompleksowe oddziaływanie pomoże mu wykształcić i utrwalić nawyk prawidłowej postawy.
Pozycje i czynności których dziecko ze skoliozą prawostronną powinno unikać:
»dziecko powinno unikać noszenia teczki na lewym ramieniu lub w lewej ręce, powinno się jak najbardziej zmniejszyć ciężar plecaka który dziecko powinno nosić symetrycznie na obu ramionach by obciążenie rozchodziło się równomiernie
»długotrwałej, niewłaściwej pozycji(np. siedzenie na zgiętej lewej nodze-to pogłębia skrzywienie) np. podczas oglądania telewizora
»niewłaściwe wymiary mebli, np. zła wysokość pulpitu tak że podczas pisania dziecko jest z prawą ręką na pulpicie a lewą ma opuszczoną poza pulpit, to pogłębia asymetrię w ustawieniu barków
»nie są również zalecane duże wysiłki w pozycji stojącej, wszelkie skoki i podskoki i dźwiganie ciężkich rzeczy co znacznie obciąża i tak już osłabiony kręgosłup
Pozycje i czynności które dziecko ze skoliozą prawostronną powinno wykonywać:
»zalecana jest aktywność fizyczna zwłaszcza na świeżym powietrzu co sprzyja ogólnemu rozwojowi psychicznemu i fizycznemu
»ze sportów poleca się pływanie zwłaszcza stylem klasycznym i na grzbiecie( ćwiczenia w wodzie działają rozluźniająco i oddziaływają na duże grupy mięśniowe co wpływa korzystnie na wytrzymałość posturalną dziecka)
»również jazda na rowerze i na nartach jest polecana są to sporty gdzie ustawienie ciała jest w miarę symetryczne dzięki czemu nie powinny zagrozić pogłębieniem wady
»wszelkie zabawy na czworakach są wskazane ponieważ pozycja ta sprzyja korekcji bocznych skrzywień, również siad skrzyżny jak i siad japoński oraz klęki są pozycjami właściwymi
» dziecko powinno spać w pozycji na plecach lub na boku lewym(tam gdzie jest wklęsłość) w pozycji płodowej tzn. z nogami zgiętymi, z kolanami podciągniętymi do brody
Rady i wskazówki dla rodziców:
√dziecko powinno spać na twardym materacu, tylko z małą poduszką
√wysokość krzeseł powinna być regulowana tak by dziecko swobodnie dotykało obiema stopami podłogi, żeby mogło swobodnie oprzeć obie ręce o pulpit
√dziecko nie powinno długo przebywać w tej samej pozycji, podczas odrabiania lekcji można robić krótkie przerwy lub zmieniać pozycję na np. pozycję klęczną na taborecie z podparciem przedramion, lub odrabianie lekcji ustnych w pozycji leżącej na brzuchu
√należy uświadamiać dziecku jego nieprawidłową postawę, można do tego wykorzystywać lustra
√należy motywować dzieci do systematycznego ćwiczenia, rodzice również powinni brać w nim czynny udział, korygować dziecko
√maluchy powinny ćwiczyć codziennie po 20-30 minut nawet dwa razy na dzień, ćwiczenia powinny być wykonywane gdy dziecko jest wypoczęte, nie po jedzeniu
√ćwiczenia powinny być wykonywane powoli, precyzyjnie i dokładnie, ważne jest przeplatanie ćwiczeń korekcyjnych ćwiczeniami oddechowymi ponieważ dzieci ze skoliozami piersiowymi będą miały również problem z oddechem
√ćwiczenia powinny być wykonywane w jasnym, przewietrzonym pokoju, możemy wykorzystać wszelkiego rodzaju koce czy poduszki, które mogą zastąpić nam specjalistyczny sprzęt
√dobrze gdyby w pomieszczeniu gdzie odbywają się ćwiczenia było lustro, żeby dziecko również samo mogło korygować swoją sylwetkę
√strój w którym dziecko ćwiczy powinien być wygodny i nie ograniczać ruchów dziecka(najlepiej gdyby był to kostium kąpielowy u dziewczynek), oczywiście ćwiczymy boso
Ogólny zarys schematu ćwiczeń dnia codziennego:
1)zaczynamy od ćwiczeń oddechowych, bardzo ważne jest by dziecko wykształciło dobrze oddychanie torem górnożebrowym, co rozpręży trochę klatkę piersiową
2)następnie przechodzimy do ćwiczeń korygujących wadę, skupimy się tu głównie na sterowaniu odgórnym ponieważ skolioza dotyczy odcinka piersiowego, w ćwiczeniach tych zajmiemy się rozciąganiem mm przykurczonych tzn. po lewej stronie klatki piersiowej, wzmacnianiem mm obręczy kończyn górnych
3)ostatnim elementem będą ćwiczenia elongacyjne (czyli zadbamy o to by dziecko „ nie garbiło się”) oraz ćwiczenia kształtujące prawidłową postawę
Przykładowy konspekt ćwiczeń:
Zabawa ożywiająca „kwiatek rośnie”
I
Pozycja Wyjściowa: siad skrzyżny, tułów pochylony do przodu, dłonie oparte na podłodze
Ruch: na sygnał kwiatek rośnie dziecko pomału prostuje tułów, na sygnał kwiatek wyciąga się do słońca dziecko wyciąga ręce w górę jak najwyżej, na sygnał kwiatek więdnie dzieci powoli wracają do pozycji wyjściowej
Pozycja Końcowa = PW
Dozowanie: zabawa trwa 2 minuty
Uwagi: rodzic koryguje dziecko podczas wykonywania ćwiczenia, również sam maluch siedząc przed lustrem może obserwować jak wygląda jego postawa, bardzo ważne jest by pamiętać przy tym ćwiczeniu o prawidłowym oddechu: wdech przez nos i długi, syczący wydech przez usta
Rysunek:
2)Ćwiczenie oddechowe
II
PW: leżenie przodem(na brzuchu)kończyny górne zgięte w stawach łokciowych tak że broda opiera się na rękach, w odległości ok. 15 cm od głowy dziecka piłeczka pingpongowa
Ruch: zadaniem dziecka jest wzięcie głębokiego wdechu i mocne wydmuchanie powietrza w taki sposób by piłeczka zaczęła się toczyć
PK=PW
Dozowanie: dziecko wykonuje 10 wydechów
Uwagi: rodzic musi obserwować dziecko, czy nie leży w asymetrycznym ułożeniu i w razie potrzeby korygować je, każdy wdech i wydech powinien być spokojny i długi, rodzic może utrudnić dziecku wykonanie zadania odsuwając coraz dalej piłeczkę od dziecka
Rysunek:
III
PW: leżenie tyłem( na plecach), kończyny górne wzdłuż tułowia, dziecko trzyma w rękach woreczki z piaskiem, kończyny dolne zgięte w stawach kolanowych i biodrowych, tak że stopy oparte są o podłogę
Ruch: dziecko wykonuje głęboki wdech przez nos, z jednoczesnym przenoszeniem ramion bokiem w górę ( tak jakby dziecko machało skrzydełkami), gdy ramiona są już w górze dziecko zostawia tam woreczki i wykonując powolny wydech przez usta z syczeniem ramiona wracaja tą samą drogą do tułowia
PK=PW
Dozowanie: dziecko wykonuje 10 wdechów i 10 wydechów
Uwagi: tempo powinno być spokojne, ćwiczenie wykonywać dokładnie
Rysunek:
3)Ćwiczenia korygujące wadę
IV
PW: leżenie przodem( na brzuchu), kończyny górne z przodu na wysokości głowy zgięte w stawach łokciowych, dłonie oparte o podłogę
Ruch: zadaniem dziecka jest powolne prostowanie stawów łokciowych przesuwając dłonie po podłodze w przód, polecamy dziecku by sięgało jak najdalej do przodu, lewa ręka powinna być wysunięta bardziej niż prawa, maluch powinien wyciągać głowę i stopy, możemy dać komendę wyciągnij się jak najbardziej potrafisz. Dziecko wytrzymuje w takiej pozycji 10 sek i powraca do pozycji wyjściowej
PK=PW
Dozowanie: dziecko wykonuje 10 powtórzeń
Uwagi: rodzice powinni motywować dziecko i sprawdzać czy przyjęło skorygowaną postawę, podczas utrzymania tej postawy należy pamiętać by dziecko oddychało o nie wstrzymywało powietrze
Rysunek:
V
PW: siad skrzyżny, kończyny górne zgięte do 90˚,przed sobą trzymają laskę gimnastyczną( na szerokość barków)
Ruch: na 1- uniesienie laski nad głowę, kończyny górne proste w łokciach, na 2- rodzic stojący z tyłu dziecka dokonuje korekcji poprzez pociągnięcie lewej strony laski gimnastycznej jeszcze bardziej w górę i utrzymanie tak skorygowanej pozycji przez 10 sek, na 3 powrót do pozycji wyjściowej
PK=PW
Dozowanie: dziecko wykonuje 10 powtórzeń
Uwagi: ćwiczenie dobrze jest wykonywać przed lustrem, ponieważ w ten sposób dziecko samo może korygować swoja postawę, należy zwracać uwagę dziecku by głowa była w przedłużeniu jego tułowia i żeby broda była przybliżona do mostka
Rysunek:
VI
PW: siad rozkroczny, tułów wyprostowany, kończyny górne wzdłuż tułowia
Ruch: dziecko wykonuje skłon tułowia do prawej nogi, kończyny górne mogą opierać się o podłogę, dziecko utrzymuje taką pozycję, następnie powrót do pozycji wyjściowej, następnie skłon w przód z rękami wyciągniętymi w przód i również utrzymanie tej pozycji 10 sek i powrót do pozycji wyjściowej
PK=PW
Dozowanie: dziecko wykonuje 5 skłonów w przód i 5 skłonów do prawej nogi
Uwagi: nie należy pogłębiać, sprężynować ruchów. Kończyny dolne proste w kolanach.
Rysunek:
VII
PW: siad japoński( czyli siad na zgiętych kolanach, na stopach), ręce oparte o podłogę, pod rękami dwa ręczniki lub chustki
Ruch: zadaniem dziecka jest przesuwanie ręczników jak najdalej do przodu nie odrywając pośladków od stóp, ręka lewa powinna być wysunięta bardziej do przodu niż prawa
PK=PW
Dozowanie: ćwiczenie powtarzamy 10 razy
Uwagi: rodzic obserwuje dziecko z góry i koryguje ewentualne złe ustawienie, głowa twarzą w dół
Rysunek:
VIII
PW: klęk podparty( czyli pozycja na czworaka), po prawej stronie dziecka leży szarfa, natomiast po lewej stronie kolorowe piłeczki
Ruch: zadaniem dziecka jest przeniesienie wszystkich piłeczek z lewej strony i włożenie ich do szarfy, dziecko musi wziąć piłeczkę, zgiąć lewą kończynę górną i włożyć przedmiot do szarfy, w momencie wkładania piłeczki należy na 10 sek zachować taką pozycję
PK=PW
Dozowanie: dziecko przekłada 10 piłeczek z lewej strony na prawa stronę
Uwagi: rodzice korygują malucha z góry, sprawdzają czy kolana są na jednym poziomie
Rysunek:
IX
PW: klęk prosty na obydwóch kolanach, kończyny górne wzdłuż tułowia
Ruch: przejście do siadu lewostronnego na lewym pośladku, pozycję tą utrzymać około 30 sek i powrócić do pozycji wyjściowej
Dozowanie: wykonać 10 powtórzeń
Rysunek:
X
PW: pozycja stojąca w rozkroku, kończyny górne wzdłuż tułowia
Ruch: dziecko wykonuje skłon do przodu i utrzymanie tej pozycji 10 sek a następnie skłon do prawej nogi i również utrzymanie tej pozycji
Dozowanie: 5 powtórzeń w przód i 5 do prawej nogi
Uwagi: nie pogłębiamy i nie sprężynujemy ruchu
Rysunek:
3)Ćwiczenia elongacyjne i kształtujące prawidłową postawę:
XI
PW: stanie z ksiażką na głowie, plecy proste, kończyny górne wzdłuż tułowia
Ruch: dziecko ma za zadanie robienie 4 kółek na dookoła stołu tak by książka nie spadła z głowy
Dozowanie: 4 kółka, można narzucić różne tempo
Rysunek:
XII
PW: stanie przed lustrem w pozycji swobodnej
Ruch: zadaniem dziecka jest by samo skorygowało swoją postawę, rodzic natomiast obserwuje czy sylwetka jest prawidłowa i ewentualnie poprawia dziecko, następnie dziecko musi wykonać to samo ale przy zamkniętych oczach
Dozowanie: dziecko powtarza ćwiczenie dopóki nie uda mu się samodzielnie skorygować i utrzymać postawy