HYDROTERAPIA
Zwana inaczej akwaterapia lub po prostu wodolecznictwo, dział fizjoterapii.
Jest to metoda leczenia bodźcowego, polegająca na zewnętrznym stosowaniu wody w różnych postaciach (ciekłej, stałej lub gazowej)
Podstawę leczniczego działania stanowi odpowiednia temperatura wody i ciśnienie hydrostatyczne
Jest to wykorzystywanie wody do celów leczniczych i profilaktycznych
Wykorzystywana jest temperatura i ciśnienie wody
W czasie zabiegów działania na chorego różne czynniki np. termiczny , hydrostatyczny , mechaniczny
Zabiegi polegające na zewnętrznym zastosowaniu wody w celu zabiegów i leczenia dolegliwości
Jest formą leczenia i likwidowania stresu
Działa na układ oddechowy , neuromięśniowy , krążenia
Likwiduje ciśnienie krwi , bóle głowy , chroniczne bóle
Usprawnia przemianę materii
Odchudza i zwalcza cellulit
Korzystnie wpływa na psychikę , gruczoły przewodu pokarmowego , narządy wydalnicze , przy zwichnięciach stawów , złamaniach kości, w wadach postawy
Od czego zależy wpływ bodźców termicznych w wodolecznictwie:
natężenie bodźców (różnice między temperaturą wody a temperaturą ustroju)
okoliczności fizycznych towarzyszących zabiegowi
możliwość termoregulacyjnych ustrojów
czas działania bodźca
zmiany natężenia bodźca w czasie
powierzchni działania bodźca
właściwości fizyczne środowiska , które wchodzi w bezpośredni kontakt ze skórą
Praktyczna skala odczuwania temperatury wody przez człowieka:
woda zimna: 8-20 °C
woda chłodna: 21-27°C
woda letnia: 28-33°C
woda ciepła: 34-37°C
woda gorąca: 38-42°C
Zabiegi lecznice z wykorzystaniem wody dzielimy na:
-Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia hydrostatycznego wody:
kąpiele całkowite
kąpiele częściowe
kąpiele kinezyterapeutyczne
kąpiele perełkowe
kąpiele tlenowe
kąpiele aromatyczne
masaż podwodny
- Zabiegi z wykorzystaniem ciśnienia strumienia wody:
polewanie
natryski stałe
natryski ruchome
-Zabiegi za pośrednictwem tkanin:
nacieranie
zawijanie
okłady
kompresy
Niektóre zabiegi z wykorzystaniem wody:
- Bicze szkockie:
Zabieg polega na polewaniu całego ciała strumieniem wody pod dużym ciśnieniem
Stosuję się wodę na przemian o temperaturze 40°C i 20°C lub niższej.
Woda pod ciśnieniem masuję nasze ciało
Bicze szkockie wskazane są dla osób z nadwagą i w chorobach stawów pochodzenia niezapalnego
- Kąpiel solankowa:
Wyjątkowo skutecznie relaksuję i odpręża
Zabieg zmniejsza pobudliwość nerwów czuciowych i ruchowych
Normalizuję ciśnienie tętnicze, wzmacnia regulację krążenia krwi
Pomaga przy niezaawansowanej miażdżycy naczyń krwionośnych i bezsenności
Działanie kąpieli solankowej polega na drażniącym wpływie soli, wnikającej do naskórka oraz ujść gruczołów potowych, rozmiękcza oraz rozpulchnia naskórek
- Masaż podwodny (hydromasaż):
Wykonuję się go w wannie przy użyciu strumienia wody o określonym ciśnieniu
Hydromasaż reguluję tkankę tłuszczową oraz cellulit
Wygładza i odżywia skórę
Polecany jest w stanach wyczerpania fizycznego, nerwobólach, nerwicach, stanach po skręceniach i złamaniach
- Kąpiel perełkowa:
Zabieg polegający na kąpieli w wodzie, do której wtłaczane jest powietrze pod ciśnieniem
Kąpiel działa relaksująco, delikatnie masuje
Poleca się przy chorobach stawów, mięśni, przy zmianach skórnych, alergiach, żylakach, stanach napięcia emocjonalnego, bezsenności, nerwicach, zapaleniach nerwów.
Kąpiele aromatyczne:
Wykorzystuję się olejki eteryczne będące składnikiem wielu ziół
Wpływ zabiegów hydroterapeutycznych na różne układy naszego organizmu:
Układ narządów |
Krótkotrwałe zabiegi przy użyciu wody zimnej |
Zabieg przy użyciu wody ciepłej |
Zabieg przy użyciu wody gorącej |
Naczynia krwionośne powierzchowne |
Skurcz naczyń skórnych z następczym ich rozszerzeniem |
Rozszerzenie naczyń skóry i naczyń podskórnych |
Krótkotrwałe zwężenie naczyń z następczym ich rozszerzeniem |
Naczynia krwionośne głębokie |
Odczyn drogą odruchową zgodnie z prawem Dastre-Morata |
||
Czynność serca |
zwolnione |
przyśpieszone |
przyśpieszone |
Ciśnienie krwi |
podwyższone |
obniżone |
obniżone |
krew |
Zabiegi ogólne: zwiększenie liczby krwinek czerwonych i białych we krwi naczyń obwodowych. Zabiegi miejscowe: zwiększenie liczby krwinek białych w miejscu zabiegu |
Zabiegi ogólne: bez zmian. Zabiegi miejscowe: zwiększenie liczby krwinek białych w miejscu zabiegu |
Zabiegi ogólne: pozornie zwiększona liczba czerwonych i białych krwinek . Zabiegi miejscowe: zagęszczenie krwi na skutek obfitego pocenia się |
Układ oddechowy |
Zwolnienie i pogłębienie oddechu |
Przyśpieszenie i spłycenie oddechu |
Przyśpieszenie i pogłębienie oddechu |
Układ nerwowy |
Zwiększenie pobudliwości obwodów nerwów czuciowych i ruchowych |
Zmniejszenie pobudliwości układ nerwowego |
Zmniejszenie pobudliwości obwodowych nerwów czuciowych |
nerki |
Wzmożona czynność wydzielania |
Wzmożona czynność wydzielania |
Może występować zmniejszona czynność wydzielania |
Wydzielanie potu |
Zmniejszone lub zahamowane |
Wzmożone |
Silnie wzmożone |
Gruczoł przewodu pokarmowego |
Zwiększone wydzielanie |
Zmniejszone wydzielanie |
Zmniejszone wydzielanie |
Mięśnie szkieletowe |
Wzmożone napięcie |
Zmniejszone napięcie |
Znaczne zmniejszenie napięcia |
Przemiana materii |
Wzmożenie w celu wyrównania utraty ciepła |
Nieznaczne wzmożenie |
wzmożenie |
Wskazania do stosowania hydroterapii:
nerwobóle i nerwice
zaburzenia przemiany materii
choroby reumatyczne
niedowłady
zaniki mięśniowe
miażdżyca naczyń
choroba Raynauda
otyłość
po intensywnej pracy mięśniowej
Przeciwwskazania do stosowania hydroterapii:
infekcję
zakrzepica
choroby cukrzycowe
spożycie alkoholu
nowotwory złośliwe
owrzodzenia podudzi i stóp
nieprawidłowe krążenie obwodowe
posiłek mniej niż 2 godziny przed kąpielą
ZABIEGI Z WYKORZYSTANIEM WODY
Polewanie dzielimy ze względu na temperaturę:
bardzo zimna woda 10-12°C
zimna 18-20°C
gorąca 40-42°C
O zmiennej temperaturze czyli od 10-16 do 38°C
Temp. wody za każdym razem powinien ustalić lekarz zależnie od wskazań.
Działanie zimnem polega na:
hartowaniu
działanie ćwiczące naczyń krwionośnych i limfatycznych
ćwiczenia serca/układu krążenia i oddechowego
Przeciwwskazania:
astma oskrzelowa
nadczynność tarczycy
choroby serca i układu krążeniowego
Natryski:
Są zabiegami silniejszymi od polewań ,ale słabsze od biczy.
Przeciwwskazania:
Osoby słabe
Osoby o pobudliwości nerwowej
Natryski dzielimy na:
stałe - wykorzystywane za pomocą urządzeń utrzymujących stały kierunek padania wody na ciało.
ruchome - za pomocą giętkiego węża połączonego z katedrą natryskową umożliwiają regulację temperatury i ciśnienia, którym porusza wykonujący zabieg
deszczowe - łagodny wpływ dobrze rozbitego strumienia wody, należą do natrysków stałych.
Działanie bodźcowe natrysków
jest tym większe im mniejsze są otwory i większe ciśnienie.
Ważniejsze cechy natrysków:
Rodzaj |
Działanie, wskazanie, przeciwwskazanie, uwagi |
Natryski ruchome ciepłe |
*działają odprężająco, uspokajająco. *działają na potnie *wskazania: pobudzenie przemiany materii, obniżenie ciśnienia krwi.
|
Natryski ruchome o wzrastającej temperaturze |
*działają silniej od ciepłych natrysków. *działanie bodźcowe zależy od temperatury i ciśnienia wody oraz od rozdrobnienia strumienia *wskazania: pobudzenie przemiany materii, obniżenie ciśnienia krwi. |
Natryski stałe zimne i chłodne |
*działają hartująco, pobudzają przemianę materii i podwyższają ciśnienie krwi *przeciwwskazania: astma oskrzelowa, nadczynność tarczycy, choroby serca i układu krążeniowego |
Natryski stałe ciepłe |
*wskazania: nerwice, bezsenność, nerwobóle |
Natryski stałe gorące |
*stosowane tylko do celów higienicznych |
Natryski stałe zmienno cieplne |
* wskazania: hartowanie osób źle znoszących zimne natryski, a słabo reagujących na ciepło |
Bicze:
działają nie tylko termicznie, ale również mechanicznie - ciśnienie wody wynosi od
100 do 300kPa
ze względu na stopień rozdrobnienia strumienia i ciśnienia wody wyróżniamy:
Natryski deszczowe, nitkowate i wachlarzowate.
Zasady wykonywania:
należy stale poruszać strumieniem wody
czas wykonywania zabiegu nie może przekraczać 4 minut
bicze całkowite można stosować tylko u osób zdrowych
zabieg zaczyna się i kończy natryskiem deszczowym