Wykład 10 - Kultura
Kultura jako wyróżnik człowieka
człowiek jest zwierzęciem społecznym
człowiek jest istotą posługującą się symbolami
człowiek jest twórcą i uczestnikiem kultury
Kultura to wszystko co jest stworzone przez człowieka, co jest przez niego nabywane przez uczenie się i przekazywanie innym ludziom, a także następnym pokoleniom w drodze informacji pozagenetycznej.
Kultura a życie społeczne
Kultura obejmuje całość życia człowieka. Nie ma takich czynności czy zachowań, których nie regulowałaby kultura.
Wpływ kultury na życie społeczne:
głód i pragnienie (tabu jedzeniowe, znaczenie symboliczne pewnych produktów, biesiady, sztuka kulinarna)
popęd seksualny (rodzina sankcjonująca życie seksualne)
Proces nabywania kultury
typ postfiguratywny: zbiorowości, gdzie w przekazie kultury dominują ludzie starsi
typ kofiguratywny: powstaje w wyniku migracji, silnych procesów dyfuzyjnych, nowych technologii; w przekazie wzorów dominują rówieśnicy - średnie pokolenie
typ prefiguratywny: powstaje w wyniku szybkiego tempa zmian lub „wymieszania kultur”; w przekazie wzorów dominują ludzie młodzi.
Kultura a życie społeczne
Życie społeczne jest regulowane przez systemy symboli, które dostarczają instrukcji jak postępować, wchodzić w interakcje i organizować się.
Kultura jest systemem symboli, które dana populacja tworzy i wykorzystuje do kierowania zachowaniami
Świat symboli
Symbol to znak zawierający wspólnie ustalone znaczenie.
Systemy językowe - porozumiewanie się
Systemy technologiczne - zawierają wiedzę
Systemy wartości - formułują zasady dobra i zła
Systemy przekonań - porządkują ludzkie sądy na temat tego jak być powinno
Konflikt kultur
Wykorzystujemy kulturę do organizacji codziennego życia i to może wywoływać konflikty, gdy różnice w przekonaniach kulturowych stają się podstawą politycznych działań i organizacji.
Zjawisko etnocentryzmu - spostrzegania własnego systemu kulturowego jako lepszego od innych
Kultura jako atrybut człowieka
Kultura nie ma charakteru wartościującego.
Kulturalny - charakter wartościujący
Kulturowy - charakter neutralny
Kultura jest tworem zbiorowym a nie indywidualnym. Rozwija się w toku kontaktów między jednostkami. Pojedynczy człowiek może wnosić wkład w tworzenie kultury, ale dany element stanie się dopiero częścią kultury dopiero wtedy, kiedy zostanie przyjęty przez innych i włączony w obieg.