Operacje wekslowe
Weksel jest to papier wartościowy wystawiony w formie ściśle określonej prawem wekslowym, w którym wystawca zobowiązuje siebie lub swojego dłużnika do zapłaty określonej na wekslu kwoty na rzecz wierzyciela w ustalonym terminie.
Pojęcia:
Trasant:
Trasat:
Remitent:
Suma wekslowa:
Awal:
Indos:
Dyskonto:
Redyskonto:
Rodzaje weksla:
weksel własny ( sola, prosty, suchy )
weksel trasowany ( trata, ciągniony )
Elementy weksla:
( 1 ) Miejsce wystawienia ( miejscowość )
( 2 )Data wystawienia
( 3, 9 ) Kwota ( suma wekslowa ) - podana za pomocą cyfr i słownie
( 4 )Termin płatności ( wymagalności )
( 5 ) Bezwarunkowe zobowiązania do zapłaty
( 6 ) Rodzaj weksla
( 7 ) Termin weksel w treści dokumentu
( 8 ) Określenie remitenta
( 10 ) Klauzule informacyjne
( 11 ) Określenie trasata ( akcept )
( 12 ) Miejsce płatności ( osoba u której weksel jest płatny - domicyliat )
( 13 ) Określenie i podpis trasanta
Weksel własny in blanco
1 Wystawienie weksla in blanco
Jest to dokument zawierający co najmniej podpis wystawcy weksla bądź także niektóre inne elementy weksla. Podpis na tym dokumencie musi być złożony przez wystawcę w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego. Przyjmując weksel in blanco remitent powinien wykazać dużą ostrożność i przyjmować jedynie takie weksle in blanco, które zostały wystawione na urzędowym blankiecie wekslowym. Podpis na blankiecie wekslowym może umieścić sam dłużnik, bądź jego pełnomocnik.
2. Elementy weksla in blanco
Weksel in blanco oprócz podpisu może zawierać jeszcze inne elementy charakterystyczne dla weksla własnego. Nie powinien on jednak zawierać określenia sumy wekslowej oraz terminu jej płatności. W momencie składania weksla nie znana jest kwota na jaką weksel będzie wystawiony.
Celowe jest umieszczenie na wekslu daty jego wystawienia. Według tej daty ocenia się bowiem czy osoby, które podpisały weksel mogły w tym dniu skutecznie zaciągnąć zobowiązanie wekslowe W wekslu niezupełnym może zostać również wskazany remitent. Wystawca może również zamieścić na wekslu miejsce płatności.
Oprócz omówionych wyżej ustawowych elementów weksla, na wekslu in blanco mogą znaleźć się również klauzule wekslowe, takie jak:
klauzula zakazująca indosowania weksla, jeżeli wystawca nie życzy sobie, aby remitent przenosił prawa wekslowe
oznaczenia domicyliatu, którym powinien być bank, w którym wystawca weksla posiada rachunek bankowy,
3. Deklaracja do weksla in blanco
Stwierdza ona treść porozumienia pomiędzy wystawcą a remitentem, co do wypełnienia weksla. Powinna więc ona w szczególności wskazywać:
- kiedy remitent ma prawo wypełnić weksel,
- jaka kwota może zostać wpisana na wekslu,
- jaki termin płatności może być określony na wekslu.
Deklaracja wekslowa nie jest warunkiem ważności weksla. Jeżeli wystawca wyda remitentowi weksel in blanco bez deklaracji, to należy domniemywać, iż zaufał on remitentowi i zgadza się na wypełnienie przez remitenta weksla według jego uznania.
4.Dochodzenie roszczeń z weksla in blanco
Remitent może dochodzić roszczeń z weksla, po jego wypełnieniu, w uproszczonym trybie postępowania nakazowego. Zgodnie z art. 497.13 i 479.23 k.p.c. sprawy o wydanie nakazu zapłaty na podstawie tzw. weksli kupieckich i handlowych należą do właściwości sądów rejonowych (gospodarczych). Właściwym miejscowo sądem rejonowym, do którego należy wnieść pozew o wydanie nakazu zapłaty za weksel, jest zgodnie z art. 488 k.p.c.:
sąd rejonowy wskazany przez miejsce płatności weksla lub
sąd rejonowy, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania bądź siedzibę albo
gdy pozywa się kilku zobowiązanych z weksla łącznie, np. wystawcę i poręczyciela — sąd rejonowy właściwy dla wystawcy weksla własnego.
W myśl art. 486 k.p.c. do pozwu należy dołączyć:
należycie wypełniony weksel,
deklarację wekslową,
dowód zawiadomienia wystawcy o uzupełnieniu weksla, jeżeli obowiązek taki wynikał z porozumienia,
odpis weksla — w celu umieszczenia na nim nakazu zapłaty w formie skróconej.
Ze względu na to, iż weksel jest zobowiązaniem abstrakcyjnym, oderwanym od przyczyny, dla której został wystawiony do pozwu nie dołącza się umowy, której zabezpieczeniem był weksel.
Przykłady
1. Firma Handlowa „MARC” z siedzibą w Krakowie, ul. Topolowa 10 reprezentowana przez Annę Nowak, zakupiła w dniu 12.04.br. towar od Firmy Handlowej „RENO” na kwotę 18.500 zł. Jako zabezpieczenie przyszłej zapłaty Firma Handlowa „MARC” wystawiła weksel w którym zobowiązała swojego dłużnika Firmę Handlową „ ALT” z siedzibą w Krakowie, ul. Wąska 32 reprezentowaną przez Jana Zawadę do zapłaty kwoty wskazanej na wekslu. Termin płatności weksla ustalono na 29.11.br. a miejscem jego płatności ma być bank BPH S.A. III/ oddział Kraków w którym dłużnik posiada rachunek bankowy.
Remitent zgodził się przyjąć weksel zastrzegając sobie odsetki w sumie wekslowej w wysokości 15%.
Polecenia:
wystaw właściwy weksel
oblicz kwotę kredytu dyskontowego, wiedząc, że weksel został okazany do dyskonta 15.06.br. przy stopie dyskonta 12%
oblicz kwotę kredytu redyskontowego wiedząc, że weksel został przedstawiony do redyskonta w dniu 23.08.br. przy stopie redyskonta 10%
2. Firma Handlowa „WENDO” z siedzibą w Krakowie, ul. Polna 12 reprezentowana przez Jana Kowalskiego, zakupiła w dniu 02.03.br. towar od Firmy Handlowej „DANA” na kwotę 28.750 zł. Jako zabezpieczenie przyszłej zapłaty Firma Handlowa „WENDO” wystawiła weksel w którym zobowiązała swojego dłużnika Firmę Handlową „ BLACK” z siedzibą w Krakowie, ul. Różana 45 reprezentowaną przez Marię Zawadzką do zapłaty kwoty wskazanej na wekslu. Termin płatności weksla ustalono na 22.10.br. a miejscem jego płatności ma być bank PKO S.A. III/ oddział Kraków w którym dłużnik posiada rachunek bankowy.
Remitent zgodził się przyjąć weksel zastrzegając odsetki w wysokości 12%.
Polecenia:
wystaw właściwy weksel
jaką kwotę otrzyma remitent w dniu płatności weksla
FORFAITING
Polega na nabyciu przez instytucję forfaitingową średnio- lub długoterminowej wierzytelności handlowej
( najczęściej weksla ) przed terminem jej płatności. Operacja przeprowadzana jest bez prawa regresu.
Stronami umowy forfaitingowej są:
- FORFAITER - bank lub instytucja finansowa skupujący wierzytelności
- FORFETYSTA - przedsiębiorca, który jest wierzycielem ( remitentem weksla )
- DŁUŻNIK FORFAITINGOWY - przedsiębiorca zobowiązany do zapłaty wierzytelności ( weksla )
........................... dnia ............................................................... na ..................................................
.......................................................... zapłac.................................................... za ten ........................
weksel na zlecenie ..................................................................................................................... sumę
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
..........................................................
........................................................
Płatny ..........................................
........................... dnia ............................................................... na ..................................................
.......................................................... zapłac.................................................... za ten ........................
weksel na zlecenie ..................................................................................................................... sumę
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
..........................................................
........................................................
Płatny ..........................................
........................... dnia ............................................................... na ..................................................
.......................................................... zapłac.................................................... za ten ........................
weksel na zlecenie ..................................................................................................................... sumę
.................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
..........................................................
........................................................
Płatny ..........................................
Blankiet wekslowy
Blankiet wekslowy
Blankiet wekslowy