RODZAJE PYTAŃ
Pytania zamknięte: „Czy uważasz okres studiów za szczęśliwy czy nie?”
Gdy badany ma gotowe opinie na jakiś temat, np., w badaniach opinii publicznej, selekcji zawodowej
Pytanie otwarte: „Jak oceniasz czas studiów?”
Badany w czasie wywiadu dopiero formułuje swoje opinie, odczucia, chcemy wiedzieć więcej nt. kontekstu danego odczucia (opinii), źródeł, odcieni, dynamiki odczucia; wywiady kliniczne.
Pytania uwikłane w ciąg innych pytań: „Chciałbym dowiedzieć się, jakiego rodzaju kary stosuje Pani wobec swego dziecka i jak często. Czy pozbawia je Pani jakiejś przyjemności) np. oglądania telewizji, wyjścia na podwórko)? Jak często? A jak z odsyłaniem do swojego pokoju - czy każe mu tam Pani zostać? Jak długo? Jak często daje mu Pani klapsa, bije go? Czy wstrzymuje mu Pani kieszonkowe? Na jak długo? Czy każe mu Pani wykonać jakąś nieprzyjemną czynność, jak wynoszenie śmieci przez jakiś czas?”
Pytania projekcyjne: „Jakich spraw Twoim zdaniem ludzie najbardziej w życiu się wstydzą?”
Pytania sugerujące: stosowane sporadycznie, np. dla sprawdzenia reakcji OB. na sugestię lub pokazania, że dopuszczamy, że ob. może zachowywać się w sposób nieakceptowany społecznie, np. „Jak często kłócisz się z żoną/mężem?”
Pytania przejściowe: łączą temat, który się kończy z następnym, rozpoczynającym się, np. „Przypuszczam, że zarówno Pan i żona spotykacie się towarzysko z innymi ludźmi. Czy może Pan opowiedzieć mi o Waszych znajomych?”
„Lejek”: od pytań ogólnych do szczegółowych; pozwala badanemu samodzielnie decydować o zakresie i głębokości poruszanego wątku.
„Odwrócony lejek”: od szczegółowych do ogólnych; gdy badana/y jest napięty lub np. przypuszczamy, że nie ma skrystalizowanych przemyśleń na określony temat.
Progresja: od mniej zagrażających do bardziej, np. „Czy lubisz się wprawiać w miły nastrój słuchając muzyki? A jak z atmosferą pomieszczenia? Czy dla dobrego nastroju potrzebne jest Ci specyficzne oświetlenie, wnętrze pokoju, czy jeszcze coś innego? A jaki wpływ na Twój nastrój maja papierosy? Czy lubisz zapalić dla poprawienia nastroju? A co z alkoholem, czy on Cię rozluźnia? Czy próbowałeś „czegoś mocniejszego”, trawki? A czegoś innego?”
(NIE: „Czy jesteś zwolenniczką, czy przeciwniczką stosowania środków antykoncepcyjnych i przerywania ciąży?”)
. (nie przechodźmy do kolejnego tematu, pytania, zanim nie zrozumiemy dokładnie co badany ma na myśli).