ROZWÓJ PRZYWIĄZANIA
„Psychologia rozwojowa w zarysie”
USPOŁECZNIENIE
Pojęcia uspołecznienia (socjalizacji) używa się do opisu i wyjaśnienia sposoby, w jaki dzieci przyswajają sobie zachowania niezbędne do dopasowania się do kultury i społeczeństwa, w którym żyją.
Jest to proces, w którym jednostka uczy się sposobów zachowania przyjętych w danym społeczeństwie lub w danej grupie społecznej, aby móc tam funkcjonować.
RODZICE JAKO MODELE
Ale nie tylko procesy uczenia się, uczestniczące w rozwoju, ale również potencjał genetyczny jednostki, ogrywający rolę w jej reakcjach na wpływy otoczenia.
UŚMIECH SPOŁECZNY
Niezbędnym warunkiem procesu uspołecznienia jest komunikowanie się lub „sygnały społeczne” między dzieckiem a dorosłymi. Jednym z takich sygnałów jest UŚMIECH SPOŁECZNY
Dowolny uśmiech zwykle pojawia się u niemowląt między 4 a 6 tygodniem życia.
Od 2 do 3 miesiąca życia dzieci zaczynają rozpoznawać twarze konkretnych osób i odtąd stają się zdolne do odpowiadania uśmiechem osobom znajomym.
Osoby mniej znane dziecku wywołują jedynie słaby uśmiech.
LĘK PRZED OBCYMI
8 - 9 miesiąc (Spitz) „lęk ósmego miesiąca”. Określenie to odnosi się do ostrożności lub niepokoju, jakim małe dzieci reagują na obcego dorosłego. Zjawisko lęku przed nieznajomym badała Ainswoth.
PRZYWIĄZANIE
Dążenie małych dzieci do przebywania w fizycznej bliskości pewnych osób i do poczucia bezpieczeństwa w ich obecności.
BOWLBY początkowo dziecko traktuje jednakowo wszystkich, nie zwracając uwagi na to, kto odpowiada na jego zachowania. Jeśli tylko stanie się zdolne do różnicowania poszczególnych osób, zaczyna przejawiać preferencje, które stają się coraz wyraźniejsze w ciągu kilku następnych miesięcy.
Pierwsze SILNE przywiązanie formuje się ok. 7 - 8 miesiąca życia.
gdy tylko dziecko osiąga zdolność przemieszczania się w przestrzeni, przywiązanie zaczyna przejawiać się poprzez takie zachowania jak: przemieszczenie się w kierunku dorosłego, dorosły jako „bezpieczna podstawa” zapewnienie fuzocznej (a później psychicznej) bliskiej więzi z matką
AISWORTH jakość przywiązania powstałego między dzieckiem a matką zależy od wrażliwości matki na emocjonalne potrzeby dziecka - „bezpieczne przywiązanie”, u tych, których matki reagują mniejszą gotowością na ich potrzeby „lękliwe przywiązanie”
SCHAFFER „wzajemna zwrotność” relacji niemowlę - matka
Siła wytworzonego przywiązania nie zależy od jakości opieki, jaką dziecko otrzymuje (karmienie, ubranie) ani do ilości interakcji, lecz raczej od jakości reakcji i czułości, z jaką dorosły odpowiada na sygnały dziecka.
Czy są jakieś konsekwencje dla dalszego rozwoju społecznego i emocjonalnego, jeśli pierwotna więź nie ukształtuje się, a jeżeli tak - jakie?
POZBAWIENIE KONTAKTU Z MATKĄ
Badania HARLOWA dotyczące wpływu pozbawienia kontaktu z matką na rozwój małpich niemowląt.
Badania Lorenza impriting
Tradycyjny pogląd na relację matka - dziecko, prezentowany przez przedstawicieli psychologicznych teorii środowiskowych i teorii uczenia się głosi, że przywiązanie powstaje w wyniku zaspokajania potrzeb.
Niezależnie od tego, która matka dostarczała pożywienia, każde niemowlę spędzało najwięcej czasu przywierając do „matki” pokrytej materiałem. Niemowlęta naczelnych, aby wytworzyć przywiązanie potrzebują oprócz źródła pokarmu, także źródła ciepła lub „komfortu w kontakcie”.
Młode małpy nie mogą rozwinąć „normalnych” zachowań, jeśli pozbawione są kontaktu z żywą matką w niemowlęctwie. Krótkie, codzienne kontakty z młodymi małpami wydatnie zmniejszają liczbę nienormalnych zachowań małp wychowywanych w izolacji.
Opieka macierzyńska ma podstawowe znaczenie dla normalnego rozwoju wszystkich naczelnych…
ale gdy małpy tak wychowywane wprowadzono potem do grupy młodszych małp „terapeutek”, które kontaktowały się i bawiły z nimi, zachowanie małp pozbawionych wcześniej kontaktu z matkami stawało się bardziej normalne i były one zdolne uczestniczyć efektywnie we wszelkiego rodzaju sytuacjach społecznych.
Badania nad wdrukowaniem - impriting.
Konrad LORENZ
!
Jeśli u tych zwierząt reakcja „podążania za” wytworzy się wobec człowieka lub wobec obiektu nieożywionego, w przyszłości poszukiwanie partnera jest poważnie utrudnione. Zmiany są nieodwracalne.
Istnieje OKRES KRYTYCZNY obejmujący pierwsze trzy dni życia, kiedy impriting musi wystąpić, jeśli ma się rozwinąć trwałe przywiązanie. zmiana na okres SENSYTYWNY, bardziej plastyczny przedział czasu, w którym wystąpienie tej reakcji jest najbardziej prawdopodobne.
POZBAWIENIE KOTANTKU Z MATKĄ
DEPRYWACJA
RUTTER zaburzenie opieki nad dzieckiem we wczesnym okresie życia może mieć niekorzystny wpływ na jego rozwój psychiczny.
KRÓTKOTRWAŁE i DŁUGOTRWAŁE EFEKTY pozbawienia kontaktu z matką.
krótkotrwałe bezpośrednie reakcje na pozbawienie kontaktu z matką oraz do zachowań obserwowanych w ciągu następnych kilku miesięcy
(szpital, instytucja opiekuńcza jakiś czas)
okres „protestu” strapienie i płacz
okres „rozpaczy” cierpnienie i apatia
przystosowanie do sytuacji - „zobojętnienie”
SYNDROM OF DISTRESS
innym syndromem stanowiącym rezultat pozbawienia kontaktu z matką jest opóźnienie rozwojowe zwłaszcza w sferach rozwoju językowego i społecznego
długotrwałe konsekwencje obserwowane kilka lat później, zarówno zarówno wyniku krótkotrwałego, jak i długotrwałego pozbawienia kontaktu
Wyszukiwarka