Pracujący

Osoby wykonujące pracę przynoszącą im zarobek

(w formie wynagrodzenia za pracę) lub dochód

Do pracujących zalicza się:

1) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy lub

stosunku służbowego

2) pracodawców i pracujących na własny rachunek

3) agentów pracujących na podstawie umów agencyjnych i

umów na warunkach zlecenia

4) osoby wykonujące pracę nakładczą

5) członków spółdzielni produkcji rolniczej

6) duchownych pełniących obowiązki duszpasterskie

7) pracowników jednostek budżetowych prowadzących

działalność w zakresie obronności i bezpieczeństwa

publicznego

• Stopa bezrobocia według BAEL

udział bezrobotnych w liczbie ludności aktywnej

zawodowo.

• Współczynnik aktywności zawodowej

Udział aktywnych zawodowo w liczbie ludności

15 lat i więcej

• Współczynnik zatrudnienia

Udział pracujących w liczbie ludności w wieku 15

lat i więcej

• cechy osób bezrobotnych

Pozostawanie bez pracy

Poszukiwanie pracy

Gotowość do pracy

J. M. Keynes

• Gospodarka kapitalistyczna = stan ciągłej

nierównowagi

• Swobodna siła gospodarcza powoduje

pogłębianie stanu nierównowagi i stanu

bezrobocia

• Popyt efektywny odpowiadający pełnemu

zatrudnieniu jest szczególnym, wyjątkowym

przypadkiem

• Wzrost efektywnego popytu (konsumpcyjny +

inwestycyjny) => wzrost produkcji => wzrost

zatrudnienia => spadek bezrobocia

Teoria naturalnej stopy bezrobocia

M. Friedman, E.S. Phelps

• Naturalna stopa bezrobocia to nieunikniony

poziom bezrobocia frykcyjnego i

strukturalnego w gospodarce

• Istnieje z racji niedoskonałego funkcjonowania

rynku pracy

• Występuje przy stawkach oczyszczających

rynek => wielkość charakterystyczna dla stanu

równowagi

• Konsekwencje dla prawa Okuna!

Modele poszukiwań na rynku pracy

• Model liczebności próbki

poszukujący wyznacza liczbę firm do których

chciałby dotrzeć

• Model płacy progowej

poszukujący pracy precyzuje wysokość

minimalnej płacy (płacy progowej), którą

byłby skłonny zaakceptować

Teoria kapitału ludzkiego

• Jednostki to osoby gospodarujące swoim czasem,

aby - z myślą o korzyściach - potęgować swoje

własne możliwości

• Inwestycje przez:

• szkolenia zawodowe

• formalnie organizowaną naukę szkolną (poziom

podstawowy, średni i wyższy)

• migrację zarobkową

• jakość świadczonej opieki

• badania naukowe

Teoria insider - outsider

• Dwie podstawowe grupy siły roboczej, tak

zwanych: insiderów outsiderów

• Insiderzy:

- Doświadczeni pracownicy

• Outsiderzy

- Bezrobotni

• Osoby posiadający niestabilne miejsca pracy

Elastyczność podaży pracy

• Przystosowywanie do zmieniającej się

struktury popytu na pracę przez:

- Mobilność

• Edukację

Usługi rynku pracy

• Pośrednictwo pracy

• Poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa

• Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy

• Organizacja szkoleń

Instytucje rynku pracy

• Publiczne służby zatrudnienia

• Ochotnicze Hufce Pracy

• Agencje zatrudnienia

• Instytucje szkoleniowe

• Instytucje dialogu społecznego

• Instytucje partnerstwa lokalnego

Popyt na rynku pracy reprezentowany jest przez:

zatrudnienie subsydiowane:

Tworzenie nowych miejsc pracy,

Prace społecznie użyteczne, prace interwencyjne,

roboty publiczne

Popyt reprezentowany jest przez pracodawców oferujących miejsca pracy, podaż natomiast reprezentowana jest przez poszukujących pracy.

Bezrobocie cykliczne (koniunkturalne, keynesowskie) - to bezrobocie związane z cyklicznymi zmianami produktywności gospodarki.

Instrumenty rynku pracy

Wspierają podstawowe usługi rynku pracy

Finansowanie:

• kosztów przejazdu do pracodawcy

• kosztów zakwaterowania w miejscu pracy

• dodatków aktywizacyjnych

Dofinansowanie:

• wyposażenia miejsca pracy

• podjęcia działalności gospodarczej

• kosztów pomocy prawnej

• konsultacji, doradztwa

Refundowanie kosztów ponoszonych z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne w związku z zatrudnieniem bezrobotnego

Bezrobotni zarejestrowani

Osoby niezatrudnione i niewykonujące innej

pracy zarobkowej, zdolne i gotowe do podjęcia

zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy

Teoria poszukiwań na rynku pracy

• oferty pracy różnią się wymaganiami i wysokościami płac

• osoby poszukujące pracy posiadają zróżnicowane kwalifikacje zawodowe aspiracje płacowe

• informacje o ofertach płacy nie są doskonałe

• poszukiwanie na rynku pracy wiąże się z kosztami

• Model liczebności próbki poszukujący wyznacza liczbę firm do których chciałby dotrzeć

• Model płacy progowej poszukujący pracy precyzuje wysokość minimalnej płacy (płacy progowej), którą byłby skłonny zaakceptować

Elastyczność rynku pracy

Zdolność przystosowawcza rynku pracy do

zmieniających się warunków rynkowych i technologii

• Sztywność rynku pracy

Brak zdolności przystosowawczej rynku pracy do zmieniających się warunków rynkowych

• Regulacja rynku pracy. Rezultat ingerencji państwa w procesie

funkcjonowania rynku pracy

• Deregulacja rynku pracy. Usuwanie ograniczeń w swobodnym działaniu rynku

Pracy

• Elastyczność rynku pracy. Otoczenie się zmienia musimy zmieniać się i my

- Koniunktura

- Konkurencja

• Technologia

Usługi rynku pracy

• Pośrednictwo pracy

• Poradnictwo zawodowe i informacja zawodowa

• Pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy

• Organizacja szkoleń

Kij

Prezentacja informacji dotyczących:

• sankcji nałożonych zarówno na wykonawców

pracy na czarno jak i zleceniodawców

• wzmożenia kontroli

• wzrostu poziomu kar

• kooperacji między poszczególnymi władzami

• stworzenia sieci wymiany informacji

• przeprowadzanie kontroli dokumentów

• wykluczania firm korzystających z pracy na

czarno z udziałów w przetargach publicznych

Marchewka

• Stworzenie partnerstwa pomiędzy urzędem a

przedsiębiorcą

• Elastyczność popytu na pracę

• Elastyczność podaży pracy

• Monitorowanie zawodów deficytowych i

nadwyżkowych

Funkcja polityki rynku pracy

• Aktywizacja bezrobotnych

• Zmniejszenie niedopasowań strukturalnych na rynku pracy

• Podnoszenie produkcyjności siły roboczej

• Oddziaływanie na wielkość zatrudnienia i bezrobocia

• Weryfikacja gotowości bezrobotnych do pracy

5

---