Recenzja artykułu dr Krzysztofa Kruszko pt. „Między uczniem a nauczycielem”
Dr Kruszko twierdzi, że bardzo często dzieci uzależnione są od pomocy osób dorosłych, tak samo w szkole jak i w domu. Kształtowanie umiejętności swobodnego wypowiadania się pojawia się jako jeden z celów kształcenia. Jednak nie ma to nic wspólnego z faktycznym wyrażaniem swojego zdania przez ucznia. W szkole uczniowie boją się wypowiadać swobodnie, ponieważ boją się reakcji nauczyciela, obawiają się złej interpretacji z jego strony. Nie uczy się dzieci otwartości, ani umiejętności zajmowania własnego stanowiska w sposób pozbawiony cech agresji. Dlatego często nawet gdy uczeń wie, że ma całkowitą rację, woli się nie udzielać, by nie popaść w konflikt z nauczycielem. Dzieci często czują się traktowane niesprawiedliwie i niestety nie mają możliwości porozmawiania o tym z kimkolwiek.
System szkolny przewiduje możliwość nagród i kar, jednak nagradzanie rzadziej się zdarza niż karanie. Znane jest, że nauczyciel prowadzi tzw. „Dziennik uwag”, a nie „Dziennik nagród i pochwał”. Sugeruje się w ten sposób uczniom, iż nauczyciel spodziewa się ich złego zachowania. W niektórych klasach znajdują się uczniowie, którzy chcą uzbierać jak najwięcej uwag. Szczególne zwrócenie uwagi przyciągają próby samobójcze. Świadczą one często o złych relacjach między uczniem a nauczycielem, uczniem a rodzicami. W dzisiejszych czasach kary fizyczne są zabronione. Jednak wpisywanie uwag jest na porządku dziennym. Nauczyciel karze ucznia, gdy się buntuje, nie radzi sobie ze stawianymi mu wymaganiami, gdy jest żywe bądź ospałe i także gdy nauczycielowi braknie już cierpliwości i odreagowuje on własne przykrości. Często umyka uwadze kontekst sytuacji, w której dziecko zachowało się w zły sposób. Nauczyciel nie przewiduje konsekwencji karanie. Jeśli po wypisaniu uwagi, a nauczycielu zakiełkuje radość w sercu iż dziecko zostanie ukarane przez rodzica, jest to dzień, który jest tzw. „dniem wychowawczej porażki”.
Zdarzają się przypadki, gdy karana jest prawdomówność, a kłamstwo nagradzane. Warto wziąć pod uwagę fakt, że na proces wychowania wpływa także szkoła, przez panujący w niej klimat oraz atmosferę między uczniami a nauczycielami. Społeczne relacje szkolne zachodzą nie tylko podczas lekcji, lecz intensywniej podczas przerw i po zajęciach szkolnych. Najlepszą okazję do obserwowania uczniów mają: woźny, pielęgniarka, sprzątaczka. Nie jednokrotnie oni potrafią się wypowiedzieć lepiej na temat uczniów, niż ich wychowawca.
Dr Kruszko trafnie podsumowuje artykuł iż : „Nauczyciele nie powinni pozostawać bezkrytyczni wobec własnych potknięć, ale jednocześnie powinni koncentrować się na własnych słabościach, kompleksach i urazach, bo to właśnie oni mają dokonywać przeobrażeń w naszych szkołach, to oni mają znaczący wpływ na rozwój i kształt osobowości młodego pokolenia”.