Temat: Gleby Polski
Gleba - powierzchniowa warstwa litosfery, stanowiąca podłoże dla życia roślin i pod ich wpływem przy udziale pozostałych elementów środowiska przyrodniczego ulęgająca zmianom.
Polska leży w strefie gleb:
- brunatnych i bielicowych - około 82 %.
- czarnoziemy - około 1% - powstałe na lessach - Nizina Wielkopolska, Wyżyna Sandomierska, okolice Krakowa
Pozostałe grupy gleb zajmują małe powierzchnie:
- gleby bagienne (około 9%) - gleby słabe, złe, nieurodzajne, powstałe w wyniku nagromadzenia szczątków roślinności bagiennej w warunkach beztlenowych - tereny bagien nad Notecią, Warmią, Wieprzem
- mady (około 5%) - powstały na mułach rzecznych, występują w dolinach rzek, na Żuławach Wiślanych
- czarne ziemie (około 2%) - gleby żyzne, urodzajne, powstałe na terenach zabagnionych, ich czarne zabarwienie spowodowane jest duża zawartością próchnicy - okolice Wrocławia, Kujawy
- rędziny (około 1%) - gleby dość urodzajne, powstałe na skałach węglowych - Niecka Nidy, Polesie Lubelskie
Inne gleby:
- gleby górskie ( Karpaty, Sudety)
- gleby zdegradowane przez człowieka i przemysł (okręgi przemysłowe, aglomeracje miejskie)
W Polsce wprowadzono podział na sześć klas bonitacyjnych ( I - gleby bardzo dobre, VI - gleby złe). Najwięcej jest gleb średnich (IV klasa), a najmniej bardzo dobrych ( I klasa).
Dobre gleby w Polsce układają się w dwa pasy:
- równoleżnikowy - od Wyżyny Lubelskiej po Nizinę Śląską
- południkowy - od Niziny Śląskiej w kierunku północno-wschodnim do Żuław i Warmii
Gleby ulęgają degradacji na skutek:
- erozji wodnej - wymywanie
- erozji eolicznej - wywiewanie
- zatrucie metalami ciężkimi i substancjami toksycznymi
- zatrucie chemia roślinna
- stepowienie
- przesuszanie