2. Oblicz (oszacuj) hematokryt dla poszczególnych próbek i podaj jakim uzyskane wartości mogą towarzyszyć chorobom.
Hematokryt (Ht, Hct) - jest to stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości pełnej krwii.
Norma w zależności od płci i wieku dla M - 40-45%, a dla K - 37-47%. Wyrażany jest zwykle w procentach lub w postaci ułamka.
Założenia 1 kratka to 10 %.
1 probówka:
4 * 10 = 40
Wskaźnik hematokrytu = krwinki czerwone/krew * 100
Wskaźnik hematokrytu = 40/100 * 100 = 40% prawidłowo
2 probówka:
2,5 * 10 = 40
Wskaźnik hematokrytu = krwinki czerwone/krew * 100
Wskaźnik hematokrytu = 25/100 * 100 = 25% niedobór
3 probówka:
6,5 * 10 = 40
Wskaźnik hematokrytu = krwinki czerwone/krew * 100
Wskaźnik hematokrytu = 65/100 * 100 = 65% nadmiar
4 probówka:
3,5 * 10 = 40
Wskaźnik hematokrytu = krwinki czerwone/krew * 100
Wskaźnik hematokrytu = 35/100 * 100 = 35% niedobór
Obniżenie hematokrytu świadczy o niedoborze erytrocytów lub nadmiarze osocza krwii.
Niedobór:
- anemia
- Ostre lub przewlekłe krwawienia z przewodu pokarmowego
- Niedobory pokarmowe, m.in. żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego
- Uszkodzenie szpiku kostnego przez, na przykład, toksyny, promieniowanie lub chemioterapeutyki, zakażenia lub leki.
- Zaawansowana przewlekła choroba nerek
- Przewlekłe zakażenia.
- niedokrwistość aplastyczna,
- zespół mielodyspalstyczny
- nowotwory takie jak białaczki i chłoniaki lub inne nowotwory, które zajmują szpik kostny.
- Zwiększone niszczenie erytrocytów np. w niedokrwistości hemolitycznej spowodowanej obecnością autoprzeciwciał lub defektami budowy krwinek czerwonych. Do takich defektów należą hemoglobinopatie (np. w niedokrwistości sierpowatokrwinkowej), nieprawidłowości budowy błony RBC (np. we wrodzonej sferocytozie) lub zmiany aktywności enzymów krwinkowych (np. niedobór G6PD).
- Zmniejszone wytwarzanie hemoglobiny (np. w talasemiach).
Nadmiar:
- Odwodnienia (najczęstsza przyczyna wysokiego Ht); jeśli zmniejsza się objętość płynnej części krwi stężenie hemoglobiny pozornie się zwiększa; po podaniu odpowiedniej objętości płynów wartość hematokrytu ulega normalizacji
- Czerwienicy prawdziwej, rzadkiej choroby w której wytwarzana jest zbyt duża liczba erytrocytów
- Chorób płuc; jeśli z powodu trudności z oddychaniem dostarczana jest zbyt mała ilość tlenu organizm próbuje kompensować niedotlenienie wytwarzając większą liczbę RBC
- Wrodzonych chorób serca; w niektórych chorobach istnieje nieprawidłowe połączenie pomiędzy dwiema stronami serca, co powoduje zmniejszone ciśnienie tlenu we krwi. Organizm próbuje kompensować niedotlenienie wytwarzając większą liczbę RBC
- Nowotworów nerek, które wydzielają zwiększone ilości erytropoetyny
- Palenia tytoniu
- Długiego przebywania na dużej wysokości nad poziomem morza; jest to wynik kompensacji niższej zawartości tlenu w powietrzu wdychanym
- Przyczyn genetycznych (zmieniona wrażliwość na tlen, zaburzenia wiązania i oddawania tlenu przez hemoglobinę).