Rozdział 25

Ja przedmiotowe i ja podmiotowe jako fazy osobowości.

Jednostka podkreśla przez osobowość własne ja( ja podmiotowe) bądź utożsamia się przez nią ze społecznością (ja przedmiotowe). W społeczeństwie człowiek albo przyjmuje postawy innych albo z nimi walczy- rozpoznaje siebie jako osobowość- podkreśla własne ja albo przyjmuje postawę oddania społeczności.

Ja przedmiotowe oznacza grupę postaw, które reprezentują społeczności innych. Jednostka wywołuje reakcje u innych członków grupy.

Jednostka może się urzeczywistniać jako osobowość, przyjmując postawy innych.

Występowanie osobowości zawsze oznacza doświadczenie innego: osobowość nie mogłaby doświadczać samej siebie. Każdy ma swoją reakcję w formie wewnętrznej, osobistej postawy i to umożliwia każdemu posiadanie osobowości.

Aby mieć świadomość trzeba w swym własnym organizmie mieć postawę innego, regulującą to co się będzie robić. W społeczności może się utrzymać ta osobowość, która rozpoznaje innych - ja przedmiotowe.

Reprezentuje przystosowanie do zorganizowanego świata, który tkwi w naszej własnej naturze.

Ja podmiotowe jest reakcją jednostki na postawę społeczności. Ja podmiotowe pojawia się w naszym doświadczeniu dzięki pamięci - zorganizowana postawa społeczności zmienia się w wyniki reakcji na nią jednostki, a ta zmiana odbija się w doświadczeniu jednostki dopiero gdy to nastąpi. Dopiero po działaniu wiemy co zrobiliśmy.

Jednostka musi wykonać reakcje, bronić się przed innymi, podkreślać swoje prawa żeby zaistniało ja podmiotowe jako przeciwstawne ja przedmiotowemu.

W społeczeństwie musi istnieć zorganizowany zbiór sposobów reagowania, który występuje u wszystkich, lecz sposobów działania jednostek w specyficznych okolicznościach zapoczątkowuje powstanie indywidualnych różnic charakterystycznych dla poszczególnych osób. Fakt, że muszą działać w sposób ogólnie przyjęty nie pozbawia ich oryginalności.

Te dwa aspekty osobowości - Ja podmiotowe i ja przedmiotowe- są konieczne do jej pełnego

wyrażenia.

Rozdział 26

Realizacja osobowości w sytuacjach społecznych

Jednostka jest powiązana z innymi w obrębie społeczności, której jest częścią. Wszystkie osobowości powstają w procesie społecznym, są jego indywidualnymi odbiciami- odbiciami modelu zorganizowanego zachowania, który ten proces przejawia. Nie jest to jednocześnie sprzeczne z tym, że każda jednostka ma własną indywidualność.

Mądrzej- Zorganizowana struktura każdej indywidualnej osobowości w ludzkim społecznym procesie doświadczenia i zachowania odzwierciedla zorganizowany model związków całości tego procesu i jest przez niego tworzona. Ale każda indywidualna struktura osobowości odzwierciedla inny aspekt lub perspektywę tego modelu.

Każda osobowość jest związana z tym globalnym procesem w inny sposób i zajmuje w nim własne miejsce.

Kompleksy niższości rodzą się wraz z potrzebami osobowości, którą chcielibyśmy być, lecz której nie potrafimy zrealizować.

Możemy realizować swą osobowość różnymi sposobami. Ponieważ nasza osobowość jest osobowością społeczną, realizuje się w swych stosunkach z innymi. Realizuje się ona w pewnym sensie przez swa wyższość w stosunku do innych, tak jak rozpoznaje swoją niższość w porównaniu z innymi.

Przykład: Różnica między ja podmiotowym a ja przedmiotowym widoczna jest gdy na przykład widzimy jak ktoś pada na ulicy. Społeczna postawa ja przedmiotowego pomaga wstać tej osobie, w przeciwieństwie do ja podmiotowego, które bawi ta sytuacja (nieszkodliwie) i najchętniej by się roześmiało

Rozdział 27

Normalna sytuacja to taka, która zakłada reakcję jednostki w sytuacji społecznie określonej, ale na którą reaguje ona jako ja podmiotowe

Szukamy takiej ekspresji, która jest ekspresją osobowości. Gdy jednostka czuje się zamknięta, ograniczona odczuwa potrzebę znalezienia się w sytuacji, w której będzie miała sposobność wnieść swój wkład do wspólnego przedsięwzięcia, a nie tylko być skonwencjonalizowanym ja przedmiotowym.

Rozdział 28

Ja przedmiotowe jest ze swej strony członkiem jakiejś grupy społecznej, reprezentuje wiec wartości tej grupy. Jednostka poświęca się dla całości, która umożliwia jej życie jako osobowości.

Reakcja ja podmiotowego zakłada koncepcję ewolucji, w której jednostka wywiera wpływ na własne środowisko, a ono wywiera wpływ na jednostkę. Zawsze istnieje wzajemne powiązanie między jednostką i społecznością, w której ona żyje.

Ważne zmiany społeczne następują w wyniku reakcji jednostki- ja podmiotowego przeciwstawiającego się sytuacji (np. Budda, Jezus, Sokrates)

Reakcja jaźni może być zarówno procesem, który pociąga za sobą degradację stanu społecznego jak i procesem wywołującym wyższą integrację np. tłum. Tłum pozwala jednostkom przytłumionym przejawiać ekspresję, która w innym wypadku była by niedozwolona. Jednostka jest pogodzona ze społeczności, a społeczność z nią.

Zwykle jesteśmy zależni od tych sytuacji, w których osobowość może się wyrazić w sposób bezpośredni, a nie ma sytuacji, w której osobowość może się wyrazić równie łatwo, jak w przeciwstawianiu się wspólnemu wrogowi.

Idea szatana była tak potrzebna kościołowi, jak polityka dla organizacji demokracji. Trzeba aby było coś z czym trzeba walczyć, ponieważ osobowość może się najłatwiej wyrazić łącząc się z określoną grupą.

Żadna jednostka nie ma umysłu który by działał sam w sobie, w izolacji od społecznego procesu życia.

---