POETYKA
Zagadnienia wstępne: poetyka i jej miejsce w strukturze wiedzy o literaturze
Stefania SKWARCZYŃSKA, Miejsce teorii literatury wśród innych dyscyplin literaturoznawczych [w tejże:] W orbicie literatury, teatru, kultury naukowej.
Henryk MARKIEWICZ, Zakres i kierunki współczesnych badań literackich [w tegoż:] Główne problemy wiedzy o literaturze.
Roman INGARDEN, O poetyce, [w tegoż:] Studia z estetyki, t. I.
Tzvetan TODOROV, Poetyka, przeł. S. Cichowicz, Warszawa 1984.
Maria Renata MAYENOWA, O perspektywie poetyki inaczej, jw.
Teun van DIJK, Podstawy poetyki. Uwagi metodologiczne, [w:] "Archiwum Tłumaczeń z Teorii Literatury i Metodologii Badań Literackich", z. 5 (1982).
Wersologia
1. Głoska i jej funkcje w utworze
Stefania KNISPLÓWNA, Instrumentacja głoskowa w “Pomniku” Tuwima [w:] Stylistyka polska. Wybór tekstów, oprac. E. Miodońska-Brookes i in., Warszawa 1973.
Jerzy PASZEK, Stylistyka. Przewodnik metodyczny, Katowice 1974 (rozdz. I Fonostylistyka).
2. Wiersz średniowieczny, sylabizm względny, sylabizm
Maria DŁUSKA, Studia z historii i teorii wersyfikacji polskiej, t. I, cz. I, rozdz. IV i V.
3. Sylabotonizm
Maria DŁUSKA, jw. T. II, cz. III, rozdz. IV, VI (3, 4).
4. Tonizm
Maria DŁUSKA, jw. T. II, cz. IV.
Teresa DOBRZYŃSKA, Zofia KOPCZYŃSKA, Tonizm, Wrocław 1979, seria Poetyka. Zarys encyklopedyczny, dz. III, t. 5, rozdz. III.
5. Problem wierszowości liryki XX w.
Stefan SAWICKI, Wokół opozycji; wiersz - proza, w: Problemy Teorii Literatury, seria 2, oprac. H. Markiewicz, wyd. 2, Wrocław 1987, s. 172-189.
Aleksandra OKOPIEŃ-SŁAWIŃSKA, Pomysły do teorii wiersza współczesnego (na przykładzie poezji Przybosia), w: Styl i kompozycja, red . J Trzynadlowski, Wrocław 1965.
Dorota URBAŃSKA, Wiersz wolny, Warszawa 1995.
6. Funkcje zmian metrycznych w obrębie utworu.
Krystyna PAPIERKOWSKA, Analiza wiersza Cz. Miłosza “Walc”, “Polonista” 1966 z. 5.
Zofia KOPCZYŃSKA, O wersyfikacji “Walca” Czesława Miłosza, “Pamiętnik Literacki” 1981, z. 4.
Maria DŁUSKA, Próba teorii wiersza polskiego, wyd. 2, Warszawa 1980, rozdz. I, 5 (Wersyfikacja na usługach ekspresji szczegółowej).
7. Porządek metryczny i pozametryczny w wierszu
Zofia KOPCZYŃSKA, Przerzutnia, w: Wiersz. Podstawowe kategorie opisu, cz. I Rytmika, red. J. Woronczak, Wrocław 1963, seria Poetyka. Zarys encyklopedyczny.
Stefan SAWICKI, Przerzutnia u Mickiewicza, w tegoż: Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981.
8. Wiersz a tradycja wersyfikacyjna
Lucylla PSZCZOŁOWSKA, Semantyka form wierszowych, "Pamiętnik Literacki" 1981, z. 4.
Stylistyka
1. Pojęcie stylu
Jerzy BARTMIŃSKI, O derywacji stylu, w: Pojęcie derywacji w lingwistyce, red. J. Bartmiński, Lublin 1981.
Maria Renata MAYENOWA, Pojęcie języka poetyckiego i pojęcie stylu, w: Problemy Teorii Literatury, seria 3, oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1988.
2. Leksyka poetycka
Kazimierz WYKA, Słowa-klucze, w tegoż: O potrzebie historii literatury, Warszawa 1969.
3. Metafora
Max BLACK, Metafora, przeł. J. Japola, w: Studia z teorii literatury. Archiwum “Pamiętnika Literackiego”, t. 1, red. M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1977.
Max BLACK, Jeszcze o metaforze, przeł. M. B. Fedewicz, "Pamiętnik Literacki" 1983, z.2.
Harald WEINRICH, Semantyka śmiałej metafory, przeł. R. Handke, w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów “Pamiętnika Literackiego”, t.1, red. M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1977.
Teresa DOBRZYŃSKA, Metafora, Warszawa 1984, seria Poetyka. Zarys encyklopedyczny.
4. Zagadnienia semantyki poetyckiej
Stefan SAWICKI, Z zagadnień semantyki poetyckiej Norwida, w tegoż: Poetyka. Interpretacja. Sacrum, Warszawa 1981.
Aleksandra OKOPIEŃ-SŁAWIŃSKA, Semantyka wypowiedzi poetyckiej. Preliminaria, Kraków 1998.
5. Symbol i alegoria
Dorothy SAYERS, O pisaniu i czytaniu utworów alegorycznych, przeł. P. Graff, "Pamiętnik Literacki"" 1975, z. 3; przedr. w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów “Pamiętnika Literackiego”, t. 2, red. K. Bartoszyński i in., Wrocław 1978.
Wilhelm EMRICH, Interpretacja symbolu a badanie mitów. Możliwości i granice nowego rozumienia Goethego, przeł. O. Dobijanka-Witczakowa, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, t. 2, opr. H. Markiewicz, Kraków 1994.
Jerzy ZIOMEK, Symbol wśród tekstów kultury, w tegoż: Prace ostatnie, Warszawa 1994.
6. Stylistyka składni
Zenon KLEMENSIEWICZ, Problematyka składniowej interpretacji stylu, w: Stylistyka polska. Wybór tekstów, opr. E. Miodońska-Brookes i in., Warszawa 1973.
Wojciech GÓRNY, O stylistycznej interpretacji składni, tamże.
7. Spójność tekstu
Anna WIERZBICKA, O spójności semantycznej tekstu, w: Prace z poetyki, red. M.R. Mayenowa i J. Sławiński, Wrocław 1968, a także w tejże: Dociekania semantyczne, Warszawa 1969.
Włodzimierz BOLECKI, Spójność tekstu literackiego jest konwencją, w tegoż: Pre-teksty i teksty, Warszawa 1991.
8. Teoria języka poetyckiego
Roman JAKOBSON, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, t. 2, opr. H. Markiewicz, Kraków 1976.
Stanisław BARAŃCZAK, Język poetycki Mirona Białoszewskiego, Wrocław 1974 (Wstęp).
Tematologia i kompozycja
1. Motyw
Irena SŁAWIŃSKA, Jeden motyw antyczny w poezji Norwida: bruk rzymski, “Roczniki Humanistyczne' t. VI (1957) z. 2.
2. Topos
Janina ABRAMOWSKA, Topos i niektóre miejsca wspólne badań literackich, “Pamiętnik Literacki” 1982, z. 1-2.
Ernst Robert CURTIUS, Topika, w tegoż: Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. A. Borowski, Warszawa 1997.
Berthold EMRICH, Topika i topoi, przeł. J. Koźbiał, w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów "Pamiętnika Literackiego", t.2, red. K. Bartoszyński i in., Warszawa 1988.
3. Postaci
Henryk MARKIEWICZ, Postać literacka i jej badanie, w: Autor, podmiot literacki, bohater, red. A. Martuszewska, J. Sławiński, Wrocław 1983, a także w tegoż: Wymiary dzieła literackiego, Kraków 1997 (pod zmienionym tytułem Postać literacka).
Andrzej STOFF, Status postaci we współczesnej prozie historycznej (rekonesans metodologiczny), w tegoż: Studia z teorii literatury i poetyki historycznej, Lublin 1997, s. 92-108.
4. Układy zdarzeniowe
Władimir PROPP, Morfologia bajki, przeł. S. Balbus, "Pamiętnik Literacki" 1968, z. 4.
Seweryna WYSŁOUCH, Retoryka fabuły i retoryka narracji, w: Tekst i fabuła, red. Cz. Niedzielski i J. Sławiński, Wrocław 1979.
Kazimierz BARTOSZYŃSKI, O badaniu układów fabularnych, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H. Markiewicz i J. Sławiński, Kraków 1976.
5. Przestrzeń
Janusz SŁAWIŃSKI, Przestrzeń w literaturze. Elementarne rozróżnienia i wstępne oczywistości, [w:] Przestrzeń i literatura, red. M. Głowiński i A. Okopień-Sławińska, Wrocław 1978, a także [w tegoż:] Próby teoretycznoliterackie, Warszawa 1992.
Jurij ŁOTMAN, Problemy przestrzeni artystycznej, "Pamiętnik Literacki" 1976, z. 1; przedr. w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów “Pamiętnika Literackiego”, t. 2, red. K. Bartoszyński i in., Warszawa 1988.
Mörten NOJGAARD, Przestrzeń w “Upadku” Camusa, "Pamiętnik Literacki" 1976, z. 1.
Andrzej STOFF, Uwagi o sposobie kształtowania przestrzeni w “Trylogii”, w: Teoretyczne aspekty powieści historycznej, red. T. Bujnicki, Katowice 1996.
6. Czas
Kazimierz BARTOSZYŃSKI, Problem konstrukcji czasu w utworach epickich, w: Problemy Teorii Literatury, seria 2, oprac. H. Markiewicz, wyd. 2, Wrocław 1987.
Kazimierz WYKA, Problemy czasowości w “Chłopach” Reymonta, w tegoż: O potrzebie historii literatury, Warszawa 1969.
Genologia
1. Pojęcie gatunku literackiego
Michał GŁOWIŃSKI, Gatunek literacki i problemy poetyki historycznej, w: Genologia polska. Wybór tekstów, oprac. E. Miodońska Brookes i in., Warszawa 1983, a także w: Problemy teorii literatury, seria 2, oprac. H. Markiewicz, wyd. 2, Wrocław 1987.
Edward BALCERZAN, Sytuacja gatunków, w tegoż: Przez znaki, Poznań 1972.
Stefan SAWICKI, Gatunek literacki: pojęcie, klasyfikacyjne, typologiczne, politypiczne?, w: Problemy metodologiczne współczesnego literaturoznawstwa, red. H Markiewicz i J. Sławiński, Kraków 1976.
I. Liryka
Podmiot liryczny
Janusz SŁAWIŃSKI, O kategorii podmiotu lirycznego, w tegoż: Dzieło - język - tradycja, Kraków 1998.
Odbiorca
Michał GŁOWIŃSKI, Wirtualny odbiorca w strukturze utworu poetyckiego, w tegoż: Style odbioru. Szkice o komunikacji literackiej, Kraków 1977, a także w: Dzieło wobec odbiorcy, Kraków 1998.
Umberto ECO, Czytelnik modelowy, w tegoż: Lector in fabula, przeł. P. Salwa, Warszawa 1994.
3. Genologia historyczna
Czesław ZGORZELSKI, Historycznoliterackie perspektywy genologii w badaniach nad liryka, w: Genologia polska. Wybór tekstów, oprac. E. Miodońska Brookes i in., Warszawa 1983, a także w: Problemy teorii literatury, seria 2, oprac. H. Markiewicz, wyd. 2, Wrocław 1987.
Czesław ZGORZELSKI, Perspektywy genologii w poznawaniu poezji współczesnej, w tegoż: Od Oświecenia ku romantyzmowi i współczesności, Kraków 1978.
II. Epika
Narrator
Maria JASIŃSKA, Narrator w powieści. Zarys problematyki badań, w: Genologia polska. Wybór tekstów, oprac. E. Miodońska Brookes i in., Warszawa 1983, a także w: Problemy teorii literatury, seria 1, oprac. H. Markiewicz, wyd. 2, Wrocław 1987.
Narracja
Janusz SŁAWIŃSKI, Semantyka wypowiedzi narracyjnej, w tegoż: Dzieło - język - tradycja, Kraków 1998.
Michał GŁOWIŃSKI, Narracja jako monolog wypowiedziany, w tegoż: Gry powieściowe. Szkice z teorii i historii form narracyjnych, Warszawa 1973, a także w tegoż: Narracje literackie i nieliterackie, Kraków 1997.
Eberhard LÄMMERT, Formy przebiegu narracji, "Pamiętnik Literacki" 1970, z. 4.
Franz STANZEL, Sytuacja narracyjna i epicki czas przeszły, przeł. R. Handke, w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów “Pamiętnika Literackiego”, t. 1, red M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1977.
Robert HUMPHREY, Strumień świadomości. Techniki, przeł. S. Amsterdamski, jw.
Janusz SŁAWIŃSKI, O opisie, w: Problemy teorii literatury, seria 3, oprac. H. Markiewicz, Wrocław 1987, a także w tegoż: Próby teoretycznoliterackie, Warszawa 1992.
III. Dramat
1. Problematyka badawcza
Irena SŁAWIŃSKA, Główne problemy struktury dramatu. Propozycje badawcze, w: Wprowadzenie do nauki o teatrze, t. 1, wybór i oprac. J. Degler, Wrocław 1976.
2. Tekst a inscenizacja
Zbigniew RASZEWSKI, Partytura teatralna, w: Wprowadzenie do nauki o teatrze, t. 1, wybór i oprac. J. Degler, Wrocław 1976.
Jerzy ZIOMEK, Projekt wykonawcy w dziele literackim a problemy genologiczne, w: Problemy odbioru i odbiorcy, red. T. Bujnicki i J. Sławiński, Wrocław 1977.
IV. Intertekstualność
Michał GŁOWIŃSKI, O intertekstualności, "Pamiętnik Literacki" 1986, z. 4; przedr. w tegoż: Poetyka i okolice, Warszawa 1992.