Cechy kontroli-wydzielona niezależna komórka, charakteryzuje się: niezależnością, obiektywizmem, profesjonalizmem
Cele kontroli wewnętrznej:
rzetelne i spójne informacje niezbędne do zarządzania samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej,
zgodność działania z celami statutowymi jednostki, planami, procedurami, przepisami prawa
ochrona majątku
oszczędne i wydajne wykorzystanie zasobów
Kontrola wewnętrzna obejmuje:
kontrola realizacji zadań statutowych
prawidłowość gospodarowania mieniem
kontrola finansowa obejmująca: zapewnienie przestrzegania procedur kontroli, przeprowadzenie wstępnej oceny celowości zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków, badanie i porównywanie stanu faktycznego ze stanem wymagalnym, pobierania i gromadzenia środków publicznych, zaciągania zobowiązań finansowych i dokonywania wydatków ze środków publicznych, udzielanie zamówień publicznych oraz zwrot środków publicznych;
Kontrola funkcjonalna- kontrola wbudowana w system organizacyjny jednostki; zakres i organizacja zawarte są
w statucie i regulaminie organizacyjnym jednostki, uprawnieniach i odpowiedzialności pracowników oraz zakres ich czynności służbowych, obowiązujących zasadach prowadzenia rachunkowości, instrukcji obiegu i kontroli dokumentów, zasadach udzielania zamówień publicznych i innych ustaleń wewnętrznych; wykonują ją w ramach obowiązków służbowych pracownicy, w szczególności: kierownik zakładu, jego zastępcy, główny księgowy, kierownik komórek organizacyjnych zakładu, inni pracownicy, którym obowiązki kontrolne w określonym zakresie wpisane zostały do ich zakresów czynności;
obejmuje w szczególności: wykonywanie zadań planowych, realizację zawartych umów i porozumień, ewidencja ,statystyka i sprawozdawczość, prawidłowość gospodarowania i ochrony mienia
Może mieć charakter: wstępnej, bieżącej, następnej
Zadania głównego księgowego: dokonywanie wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczych i finansowych
z planem finansowym oraz dokonywanie wstępnej kontroli kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących operacji gospodarczych i finansowych;
Rodzaje kontroli:
kontrola wstępna- obejmuje projekty zamierzonych decyzji
kontrola bieżąca- obejmuje przebieg operacji gospodarczej lub stan składników majątkowych w chwili kontroli
kontrola następna- obejmuje czynności dokonane w okresie objętym kontrolą i uwidocznione
w dokumentacji jednostki
Rodzaje kontroli:
kontrole systemowe- przeprowadzane stale i równocześnie z czynnościami kontrolnymi oraz
kontrole okresowe- dokonywane w pewnych odstępach czasu, niezależnie od prawidłowości pracy, prowadzące do ustalenia stanu w określonym przedmiocie
kontrole pełne- dotyczące całokształtu działalności danej komórki organizacyjnej oraz
kontrole problemowe- obejmujące tylko wybrany wycinek działalności
kontrole kompletne- obejmujące wszystkie operacje gospodarcze i odpowiadające ich czynności, dokumenty, zapisy ewidencyjne oraz kontrole wyrywkowe- obejmujące wybrane operacje, czynności
i odnośne dokumenty
kontrole merytoryczne- prowadzone z punktu widzenia kryteriów oceny sprawności, organizacji, celowości i gospodarności działania oraz kontrole formalnoprawne i rachunkowe- z punktu widzenia kryteriów legalności i rzetelności działania
kontrole rzeczowe- dotyczące badania ilości i jakości składników majątkowych oraz
kontrola dokumentów- polegająca na badaniu tych operacji i zaszłości na podstawie dokumentów
kontrole planowe- wykonywane na podstawie ustalonego na okresy przyszłe planu kontroli oraz kontrole doraźne- wynikające z bieżących potrzeb jednostki lub z sygnałów o występujących nieprawidłowościach;
badanie dokumentów- dowodów źródłowych- pod względem merytorycznym
badanie dokumentów pod względem formalnym; badanie dokumentów pod względem rachunkowym;
Nadrzędnym celem kontroli wewnętrznej jest służenie pomocą osobom tworzącym tą organizację, łącznie
z kierownictwem jednostki, w zakresie efektywnego wykonywania przez nich swoich obowiązków; aby osiągnąć
ten cel kontrola wewnętrzna dostarcza im:
analizy, oceny, zalecenia i informacje dotyczące działalności będącej przedmiotem kontroli;
naczelny cel obejmuje promowanie efektywnej kontroli przy zachowaniu jej rozsądnych kosztów w odniesieniu
do nakładów;
Ustalenia kontroli muszą być oparte na dowodach, do których zalicza się w szczególności: dokumenty [ich odpisy, kopie, wyciągi z dokumentów], dowody rzeczowe, protokoły oględzin i protokoły ze sprawdzenia stanu składników majątkowych; opinie i orzeczenia biegłych, zeznania świadków, wyjaśnienia osób odpowiedzialnych;
Kontrola wewnętrzna- każde działanie podejmowane przez kierownictwo, władze lub inne podmioty w celu poprawy zarządzania ryzykiem i zwiększenia prawdopodobieństwa zrealizowania ustalonych celów;
UoFP
Audyt wewnętrzny jest działalnością niezależną i obiektywną, której celem jest wspieranie kierownika jednostki
w realizacji celów i zadań przez systemową ocenę kontroli zarządczej oraz czynności doradcze;
Audyt prowadzi się w jst, jeżeli ujęta w uchwale budżetowej jst kwota dochodów i przychodów lub kwota wydatków i rozchodów przekracza wysokość 40.000 tys zł.
IIA: Audyt wewnętrzny [charakter pracy]: wiarygodność i rzetelność informacji finansowych i operacyjnych; skuteczność i efektywność działań operacyjnych, ochrona aktywów, zgodność z prawem, przepisami i umowami; Pomaga on organizacji w osiąganiu jej celów poprzez systematyczne i zdyscyplinowane podejście do oceny
i doskonalenia skuteczności procesów zarządzania ryzykiem, kontroli i governacne.
Niezależność i obiektywizm:
działanie audytu wewnętrznego musi być niezależne a audytorzy wewnętrzni muszą zachować obiektywizm podczas wykonywania swej pracy;
w celu osiągnięcia poziomu niezależności niezbędnego dla skutecznego wykonywania obowiązków działalności audytu wewnętrznego, zarządzający audytem wewnętrznym ma bezpośredni i nieograniczony dostęp do kierownictwa wyższego szczebla i rady;
Niezależność organizacyjna: zarządzający audytem musi podlegać takiemu szczeblowi zarządzania w ramach organizacji, który pozwoli audytowi wewnętrznemu wypełnić obowiązki. Zarządzający audytem wewnętrznym musi, co najmniej raz na rok, potwierdzić radzie organizacyjną niezależność działalności audytu wewnętrznego;
Działanie audytu wewnętrznego nie może być narażone na jakiekolwiek próby narzucenia zakresu audytu, wpływania na sposób wykonywania pracy i informowania o jej rezultatach;
Niezależność i obiektywizm
Audyt wewnętrzny musi być niezależny, a audytorzy wewnętrzni obiektywni.
Niezależność to brak okoliczności, które zagrażają bezstronnemu wykonywaniu obowiązków przez audyt wewnętrzny lub zarządzającego audytem wewnętrznym. W celu osiągnięcia poziomu niezależności niezbędnego
do skutecznego wykonywania obowiązków audytu wewnętrznego, zarządzający audytem wewnętrznym
ma bezpośredni i nieograniczony dostęp do kierownictwa wyższego szczebla i rady. Można to osiągnąć przez system podwójnego raportowania. Problemy dotyczące niezależności muszą być rozpatrywane i rozwiązywane na szczeblu audytora, zadania, działalności audytu wewnętrznego i jego pozycji w strukturze organizacji.
Obiektywizm to bezstronna postawa intelektualna, pozwalająca audytorom wewnętrznym na przeprowadzanie zadań z wiarą w efekty ich pracy oraz unikaniem jakichkolwiek ustępstw co do jakości. Obiektywizm wymaga,
by audytorzy wewnętrzni nie podporządkowywali swoich osądów w sprawach audytu opiniom innych osób. Problemy dotyczące obiektywizmu muszą być rozpatrywane i rozwiązywane na szczeblu audytora, zadania, działalności audytu wewnętrznego i jego pozycji w strukturze organizacji.
Niezależność organizacyjna
Zarządzający audytem wewnętrznym musi podlegać takiemu szczeblowi zarządzania w organizacji, który pozwoli audytowi wewnętrznemu wypełniać jego obowiązki. Zarządzający audytem wewnętrznym musi, co najmniej raz
na rok, potwierdzać radzie organizacyjną niezależność audytu wewnętrznego.
AUDYT WEWNĘTRZNY
1