Drenpa Namkha
Imię tego Mistrza oznacza „Przywołanie Nieba”. Żył w VIII w.n.e. w czasach wielkich tybetańskich królów uchodząc za znaczącego protagonistę Bonu, wtedy gdy religia ta prześladowana była przez buddystów. Kiedy zaś Bon ostatecznie uznany został za rzecz niewłaściwą i niepożądaną, formalnie przeszedł na buddyzm. Uznawał, że Bon i buddyzm różnią się tylko na poziomie prawdy relatywnej.
Pochodził z rodziny Khopung, a określa się go często mianem lachen, czyli „wielki lama” lub gyerpung, co z kolei oznacza „nauczyciel Bonu”. Ten ostatni termin pochodzi z języka Zhang Zhung. Według tradycji Bon, Drenpa Namkha jest ojcem Tsewanga Rigdzina, niektórzy uznają go także za ojca Padmasambhavy.
Miał jakoby żyć już za czasów króla Mutri Tsanpo, który był synem pierwszego króla Tybetu Nyatri Tsanpo. Dysponował jednakże mocą wydłużania okresu swego życia i stąd pojawia się na tybetańskiej scenie wiele wieków później za czasów króla Trisong Detsena w VIII wieku, by ukryć cenne teksty Bonu. Wieszczy wówczas, że zostaną one odkryte jako termy, wtedy kiedy nadejdzie odpowiedni dla takiego zdarzenia czas.
Zanim jednak to nastąpiło, udzielił ustnych przekazów Dzogczen Vairoczanie, Trisong Detsenowi i Choza Bonmo. Potem medytował i nauczał w jaskini nieopodal Lhasy o nazwie Lhasa Yangwen. Samodzielnie skomponował cykl nauk Dzogczen znany jako Yetri Thasel, który jest uważany za skondensowaną formę przekazującą całość nauk Dzogczen. Yetri Thasel składa się z komentarza i tekstu właściwego i jest tekstem bardzo obszernym oraz trudnym do ogarnięcia. Sam komentarz napisany przez Drenpa Namkhę składa się z 25 rozdziałów, a podzielić go można na część wstępną Drangdon i zasadniczą znaną jako Namkha Truldzo. Cały ten tekst w VIII wieku ukryty został jako terma.
Obecnie, Drenpa Namkha jest obiektem kultu i w literaturze tybetańskiej istnieją poświęcone mu teksty, pośród których znaleźć można również 8-tomową biografię, odkrytą jako terma przez urodzonego w 1864 roku w Nyarong Sangnaka Lingę.
Istnieją różne jego przedstawienia zarówno łagodne, jak i gniewne. Może być przedstawiany w pozycji medytacyjnej, w mnisich szatach, ale także w gniewnej formie Yidama z partnerką. Zazwyczaj w prawej ręce dzierży swastykę, a w lewej czaszkę ludzką. Kiedy przedstawiany jest w pozycji medytacyjnej, jego prawa ręka wskazuje na ziemię biorąc ją za świadka swego Oświecenia, lewa zaś spoczywa na podołku. Jeśli dodatkowo na szczycie jego głowy widnieje kok, oznacza to, że nie przeszedł jeszcze na buddyzm. Legenda bowiem głosi, iż przed tą udawaną konwersją, Drenpa Namkha samodzielnie ściął swoje włosy.
Jarosław Kotas
Wyszukiwarka