Behawiorystyczne podstawy poglądów Bloomfielda

książka LBloomfielda - "Language" (1933)

poglądy:

- wychodzi od sposobu myślenia psychologii behawiorystycznej, od owego wulgarno-mechanicznego materializmu, wykluczającego z procesu obserwacji procesy ludzkiej świadomości, jako mentalistczne

- ogranicza się do obserwacji tego co jest w danym środowisku bezpośrednio doświadczane i bezpośrednio obserwowane

- właśnie to co jest konkretnym zewnętrznym zachowaniem (behaviour)behawioryści sądzą, że są w stanie je wyjaśnić za pomocą środków przyrodoznawczych

- każde zachowanie można opisać za pomocą sytuacji wyjściowej (bodźca lub stymulusa)i wywołanego przez nią działania (reakcji)

- w ujęciu behawiorystycznym dla ludzkiego zachowania ważny jest więc tylko związek bodziec - reakcja

- takie ujęcie wywodzi się od psychologii zwierząt

- stosowanie metody input - output (dziś stosowana w cybernetyce)

- przykład : dwie osoby idą ulicą, osoba (A) jest głodna, widzi jabłko na drzewie, wchodzi po nie
(schemat S - R / bodziec - reakcja)

- jednak sytuacja przedstawiona powyżej mogła mieć inny przebieg:

osoba (A) zwraca się do osoby (B) , i (B) idzie po jabłko - związek

bodźca i reakcji został przerwany aktem mowy - schemat ( S- r....s-R)

- po praktycznym bodźcu nie następuje praktyczna reakcja, ale reakcja zastępcza w postaci aktu mowy

- wg. Bloomfielda proces językowy odbywa się bez udziału świadomości, a każde stwierdzenie naukowe podane jest w "pojęciach fizycznych", powinno być ono mechaniczne a nie mentalistyczne, naukowe nie filozoficzne

- przedmiotem badań Bloomfielda jest tylko właściwy akt mowy (r-s) składający się wyłącznie z form akustycznych

- znaczenia należące do tych form są odpowiednimi elementami bodźca i reakcji

ale pozajęzykowymi dlatego niedostępnymi bezpośrednio dla lingwistyki

- lingwistyka musi zawsze wychodzić od formy fonetycznej a nie od znaczenia

- "blommfiedowskie" znaczenie nie tkwi w języku ale poza nim i oznacza wprawdzie funkcje komunikacyjne lecz nie w treści językowe, nie znaczenia form językowych

- pojęcia "znaczenie" - to sytuacja w której mówiący wyraża formy lingwistyczne i wywołuje to odpowiedź u słuchacza, ponieważ ten poprawnie zidentyfikował formę i odpowiada poprawnie na nią

- ponadto Bloomfield łączy pojęcie funkcji ze strukturalnymi pozycjami w zdaniu: "Pozycje, w których dany wyraz może występować są jego funkcjami lub ogólnie jego funkcją"

- Bloomfield wyraźnie podkreślał, że funkcja nie jest - jak niekiedy w lingwistyce tradycyjnej - trzecim aspektem pomiędzy formą, a znaczeniem

- wg. Bloomfielda język jest koordynacją pomiędzy określonymi dźwiękami z określonymi znaczeniami

- nie ignoruje więc znaczenia, ale wyłącza je poza podstawy opisu naukowego

---