Temat: Gdy człowiek walczy z własną słabością „Stary człowiek i morze” E. Hemingway`a. (2 godz.)

* Cel główny : uczeń rozumie ideę utworu, potrafi określić i wyjaśnić emocje

towarzyszące bohaterowi opowiadania.

* Cele operacyjne:

- poznawczy: uczeń poznaje historię życia Santiago, zachowania ludzkie w

warunkach ekstremalnych i związane z tym emocje.

- kształcący: uczeń kształci umiejętności opowiadania o emocjach bohatera i

własnych, rozbudowuje wrażliwość na problemy ludzi, a w szczególności starych i słabych, utwierdza przekonanie, że „człowiek nie jest stworzony do klęski”, nabiera przekonania do podejmowania wyzwań życiowych i do nieulegania własnym słabościom - doskonalenie siebie.

* Metody : problemowa, aktywizująca.

Przebieg zajęć metodycznych:

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia	Uwagi
Rozpoczęcie dyskusji na temat sytuacji, gdy człowiek walczy ze słabościami. * czy starość może być słabością ? Rozmowa z uczniami ukierunkowana na roz-wiązanie problemu zawartego w pytaniu: jaka była starość bohatera opowiadania „Stary człowiek i morze” ? Polecenie ułożenia planu do opowiadania zawierającego punkty zwrotne lektury, wybór jednego z punktów i opisanie możliwych przeżyć bohaterów w wymienionym zdarzeniu. Dyskusja na temat: Jakim człowiekiem był rybak Santiago? Jakie emocje przeżywał Santiago podczas walki z marlinem i rekinami (mind mapping) ? Powrót do wypowiedzi uczniów uzyskanych podczas dyskusji dotyczącej słabości ludzkich i starości. Polecenie rozważenia problemu - jak można osiągnąć cel, gdy się chce przezwy-ciężyć własną słabość? (Wprowadzenie metody synektyki Gordona) *co decyduje o zwycięstwie człowieka nad samym sobą i przeciwnościami losu? *czy to prawda, że młodym ludziom, łatwiej niż starszym, jest walczyć z losem? *czego do zwycięstwa potrzebuje starszy człowiek? *co jest przeznaczeniem człowieka, bez względu na wiek? Praca domowa: napisz „o czym myślał Santiago po powrocie do domu?”, „jesteś Manolinem, opowiedz koledze o swojej przyjaźni z Santiago.”	Uczniowie zastanawiają się parami, ustalone wypowiedzi zostają zapi-sane w formie luźnych haseł: słabość ludzka- starość- Odpowiedzi uczniów powinny zmie-rzać ku brak samotności, zmęcze-niu, ciężkiej pracy zarobkowej, braku środków do życia. Praca w czteroosobowych grupach; potem, w części drugiej zadania, praca samodzielna. Uczniowie wokół słowa - hasła (Santiago) dopisują skojarzenia zgodne z określonym zagadnie-niem. Dyskusja zakończona pracą w grupach przy wykorzystaniu me-tody aktywizującej opartej na pro-blemie: przezwyciężenie własnej słabości jest tak trudne, jak...?

Gimnazjum klasa 1 Konspekt zajęć dydaktycznych - język polski

Temat: „Człowiek nie jest stworzony do klęski, człowieka można zniszczyć, lecz nie pokonać” - rozmowa o istocie człowieczeństwa na podstawie opowiadania „Stary człowiek i morze”. (1 godz.)

* Cel główny : uczeń rozumie ideę utworu, potrafi określić i wyjaśnić emocje

towarzyszące bohaterowi opowiadania, rozumie czym jest

istota człowieczeństwa.

* Cele operacyjne:

- poznawczy: uczeń poznaje zachowania ludzkie w warunkach ekstremalnych i

związane z tym emocje.

- kształcący: uczeń kształci umiejętności opowiadania o emocjach bohatera i

własnych, rozbudowuje wrażliwość na problemy ludzi, a w szczególności starych i słabych, utwierdza przekonanie, że „człowiek nie jest stworzony do klęski”, nabiera przekonania do podejmowania wyzwań życiowych i do nieulegania własnym słabościom - doskonalenie siebie.

• Metody : problemowa, aktywizująca.

Przebieg zajęć metodycznych:

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia	Uwagi
Dyskusja oparta na pytaniach: Jakie niepowodzenia spotykały bohatera utworu? Z czego wynikały te niepowodzenie? Jaka jest różnica między słowami „zniszczyć” i „pokonać”? Jak Santiago przeżywał swoją starość? Jak walczył z przeciwnościami losu, morzem i własną słabością? Dlaczego, mimo klęski, można nazwać Santiago człowiekiem niepokonanym? Jaka jest symboliczna wymowa tego opowiadania? Jakie problemy stawia przed człowiekiem starość? Na podstawie prezentowanych wypowiedzi, uczniowie redagują notatkę. Ćwiczenia dramowe: tworzenie opowiadania pt. ”Odniosłem zwycięstwo nad własną słabością”. Praca domowa	Uczniowie biorąc udział w dyskusji tworzą części notatki, dającej w końcu obraz całości problematyki opowiadania Hemingway`a. Samodzielna praca ucznia. Uczniowie dzieląc się na grupy powinni wymyślić sytuacje, które ukazują zmagania młodego człowie-ka ze sobą i swoimi ułomnościami, słabościami. Kolejnym etapem jest próba określenia sposobu przezwy-ciężenia zaistniałego problemu i prezentacja wyników prac.

Tematy prac:

• Moje spotkanie z rybakiem Santiago - charakterystyka postaci poparta fragmentami opowiadania Heminway`a.

• „Nikt nie powinien zostawać sam na starość”- wyjaśnij to stwierdzenie opierając się na własnych przemyśleniach i popierając je fragmentami opowiadania „Stary człowiek i morze”.

• Czy mimo porażki, Santiago odniósł życiowy sukces ? - odpowiedz, wykorzystując fragmenty opowiadania „Stary ...”

• „Człowiek nie jest stworzony do klęski - człowieka można zniszczyć, lecz nie pokonać”- wyjaśnij sens myśli Santiaga i odnieś do znanych wydarzeń z życia codziennego lub wydarzeń historycznych.

• „Nie zabiłeś tego marlina tylko po to, żeby wyżyć i sprzedać go na mięso-zabiłeś go z dumy i dlatego, że jesteś rybakiem. Kochałeś go, kiedy żył i kochałeś go potem. Jeżeli go kochasz, nie grzechem go zabić, czy też jest to jeszcze większym grzechem?”- wyjaśnij Twój punkt widzenia w tej sprawie popierając go fragmentami opowiadania.Gimnazjum klasa 1 Konspekt zajęć dydaktycznych - język polski

Temat: Każdy ma prawo być sobą i obowiązek szacunku wobec innych. (2 godz.)

* Cele operacyjne: - uczeń dostrzega i neguje ludzkie błędy nieprawości i niegodziwości

- rozumie sens symbolicznych i alegorycznych przedstawień postaci w utworach

- formułuje podstawowe prawa i wykroczenia moralne, uzasadniając je.

• Metody : eksponująca, problemowa, praktyczna.

Przebieg zajęć metodycznych:

Czynności w czasie zajęć

Uwagi

Dyskusja: co to znaczy - być sobą? Odczytanie przez wybranych uczniów kilku bajek I. Krasickiego: „Wół minister” „Dzieci i żaby” „Jagnię i wilcy” Praca w grupach: jakie typy ludzi ukazane są w bajkach? jakie zachowania zostały przedstawione? jakie płyną nauki z tych bajek? Zapisanie wniosków z prac poszczególnych grup. Czym jest alegoria i satyra? (pojęcia - słownik) Dlaczego, takiego typu bajki, niosą ze sobą wartości uniwersalne? Prezentacja wiersza E. Stachury „Człowiek człowiekowi” Rozmowa o relacjach międzyludzkich w życiu codziennym. jak zachowują się ludzie w stosunku do Ciebie? co czujesz przy okazji miłych i niemiłych kontaktów z kolegami? Jak rozumiesz przesłanie poetyckie E. Stachury, zawarte w wierszu? Co wspólnego mają - wiersz Stachury i bajka „Jagnię i wilcy”? Co to znaczy, że jesteśmy kowalami swego losu? Odczytanie wiersza L. Staffa „Kowal” Wyszukiwanie, objaśnianie i stosowanie związków frazeologicznych ze słowem kowal . Interpretacja symbolicznego wizerunku KOWALA - twórcy własnej oso-bowości. * jaką postać kreuje, w wierszu, autor? Zapisanie wniosku zawierającego wypowiedzi uczniów dotyczące po-staci Kowala i kształtowania własnego charakteru? Praca domowa: napisz, co dla Ciebie znaczą zwroty - „żyć interesu-jąco”, „żyć pełnią życia”. Dla chętnych: napisz wiersz lub wykonaj rysunek zawierający obrazy relacji międzyludzkich.

Zwrócić uwagę uczniów na teksty zamieszczone w podręczniku, poniżej utworów.

---