def, Medycyna, Zdrowie Publiczne & Organizacja i ekonomika w ochronie zdrowia


Sem. I

Definicje.

Medycyna - jest nauka o zdrowiu i chorobie człowieka, ma dać możliwość leczenia i zapobiegania chorobom; zaczepia o nauki przyrodnicze, humanistyczne, ścisłe, ale jest samodzielną dyscypliną

Formy działania w medycynie:

  1. Lecznictwo

  1. Zapobieganie chorobom

  1. Umacnianie zdrowia - takie oddziaływanie na ludzi zdrowych, by jak najdłużej utrzymywali swój potencjał zdrowia; jest to najtańsza forma oddziaływania

Medycyna społeczna - określenie wyrosło na gruncie działań ogólnohigienicznych - ogólnosanitarnych; Johan Frank (XVIII/XIXw.) - jako pierwszy działał na rzecz zdrowia społeczeństwa, uważał, że państwo powinno się zająć pewnymi aspektami zdrowia

Przedmiot medycyny społecznej:

  1. Stan zdrowia ludności

  2. Czynniki społeczne i przyrodnicze kształtujące ten stan

  3. Zależności między w/w czynnikami, które kształtują stan zdrowia ludności

  4. Warunki skutecznego działania na rzecz zdrowia społeczeństwa

Metody badawcze medycyny społecznej:

Ochrona zdrowia - całokształt zorganizowanego działania na rzecz zdrowego społeczeństwa

Służba zdrowia - system wyspecjalizowanych instytucji, których podstawowym celem działania jest ochrona zdrowia

Opieka medyczna - system usług zdrowotnych świadczonych jednostce przez fachowy personel posiadający uznane przygotowanie i urządzenia służby zdrowia

Służba zdrowia ma wpływ na zdrowie społeczeństwa w ok. 10%

Kultura zdrowotna - umiejętność oceny indywidualnych i społecznych potrzeb zdrowotnych oraz stosowanie w praktyce życia codziennego reguł higienicznych i zdrowotnych, jak również umiejętność korzystania z osiągnięć ochrony zdrowia i współdziałanie z nią; kultura zdrowotna jest częścią kultury społeczeństwa

Potrzeba zdrowotna - takie odchylenie w stanie zdrowia pacjenta lub w stanie jego środowiska (od stanu prawidłowego), kiedy trzeba podjąć pewne działania, aby nie doszło do niekorzystnych dla zdrowia skutków

Podział potrzeb zdrowotnych:

  1. Wyrażone

Im wyższy poziom kultury zdrowotnej społeczeństwa, tym wyższy odsetek potrzeb wyrażonych

  1. Niewyrażone (rzeczywiste)

Teoria góry lodowej - Logana:

W przypadku nadciśnienia tętniczego stosunek potrzeb wyrażonych do niewyrażonych wynosi 1 : 4, ale np. w przypadku nowotworów narządu rodnego stosunek ten wynosi1 : 20

Zakres działania współczesnej służby zdrowia - ze skryptu

Fazy profilaktyki:

  1. całokształt postępowania higienicznego i przeciwepidemicznego

  1. zapobieganie rozwojowi choroby poprzez możliwie wczesne jej rozpoznanie oraz wczesne i skuteczne leczenie

  1. zapobieganie utrwalaniu się niekorzystnych skutków choroby poprzez wczesną i skuteczną rehabilitację

Główne funkcje ochrony zdrowia:

  1. umacnianie i potęgowanie zdrowia

  2. swoiste zapobieganie chorobom

  3. leczenie zapobiegawcze

  4. rehabilitacja

  5. opieka medyczno-społeczna i opieka terminalna

Pomocnicze funkcje służby zdrowia:

  1. kształcenie kadr

  2. działalność naukowo-badawcza

  3. działalność wychowawczo-oświatowa

  4. zarządzanie służbą zdrowia

  5. współpraca międzynarodowa

(produkcja surowic i szczepionek, pobieranie i przetwarzanie krwi, działalność wydawcza, transport sanitarny itd.)

Definicja medycyny społecznej wyrosła na gruncie europejskim, definicja zdrowia publicznego - na gruncie amerykańskim

Zdrowie i metody jego oceny.

Zdrowie - to nie tylko brak choroby i ułomności, ale też pełne dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne

Choroba (z biologicznego punktu widzenia) to odchylenie od stanu normalnego (norm fizjologicznych) w zakresie dających się zaobserwować funkcji organizmu lub wystąpienia objawów uważanych przez klinicystów za patologiczne

Zdrowie zbiorowości - to stan dynamicznej równowagi między populacją a otoczeniem zapewniający jej możliwość przetrwania i rozwoju dzięki korzystnemu ukształtowaniu cech biologicznych jednostek oraz pomyślnym zmianom w środowisku

Mierniki zdrowia zbiorowości:

  1. bezpośrednie

  2. pośrednie

  3. ryzyka

Mierniki bezpośrednie (zwane inaczej miernikami pozytywnymi):

aby móc je wykorzystać, trzeba przebadać wszystkie elementy danej populacji; nie dają się one upowszechniać (wyjątek stanowią tabele i siatki centylowe należnej wagi i wzrostu u dzieci - są one cały czas aktualizowane)

Mierniki ryzyka - przedstawiają prawdopodobieństwo wystąpienia choroby

Mierniki pośrednie (zwane inaczej miernikami negatywnymi):

Warunki zdrowotne wg WHO:

Właściwe mierniki negatywne - na podstawie umieralności i zachorowalności

Współczynnik umieralności - mówi jaka liczba osób spośród danej populacji zmarła w określonym czasie

zgony

U = _____ × C C - oznacza, że przeliczamy na 10 000 lub

populacja 100 000 ludności

Współczynnik śmiertelności - liczba zgonów w stosunku do liczby chorych na daną chorobę

zgony

Ś = _____ × C

chorzy

Współczynnik umieralności niemowląt - ilość zgonów w stosunku do liczby żywo urodzonych dzieci w danym roku

Współczynnik zachorowalności - liczba nowych chorych w stosunku do badanej populacji

nowi chorzy

Z = _______ × C

populacja

Współczynnik chorobowości - liczba wszystkich chorych w stosunku do badanej populacji

nowi chorzy + starzy chorzy

Ch = _____________ × C

populacja

Copyright by Arek K.

2000


Wyszukiwarka