Cechy fizjologiczne świń:
wysoka płodność i plenność
częstotliwość wyproszeń
policykliczność
wczesność dojrzewania
szybkie tempo wzrostu i dobre wykorzystanie pasz
wydajność rzeźna
wszystkożerność
szybka adaptacja do chowu wielkostadnego
szybka amortyzacja -//-
Mała pracochłonność
Wys. wart, odżywcza mięsa wieprz.
produkcja żywca nie zw. z gosp.rolnym
wys. wart. nawozowa obornika
Płodność- liczba prosiąt uzysk w 1 miocie
P. potencjalna- liczba k. jajowych zdolnych do zapłodn. w okresie rui.
P. rzeczywista- liczba prosiąt żywo urodzonych w miocie.(wykorzysta w dokumentacji zootechnicznej)
Czynniki wpływające na płodność:1 GENETYCZNE Mateczne: WIELKA Biała Polska, Polska Biała Zwisłoucha. Ojcowskie: Duroc, Pietrain, Hampshire.
2. ŚRODOWISKOWE -wychów młodych loszek 7-8 miesięcy, masa ciała 100-110kg-dojrzałość rozpłodowa tj. 2/3 ruja z kolei.
- struktura stada podstawowego(1/4 stada tworzą lochy pierwiastki, ¾ wieloródki. )
3 TERMINOWOŚĆ KRYCIA (12h przed spodziewaną owulacją, czyli1 dzień od zauważenia pierwszych objawów. Zaleca się dwukrotne krycie.)
-właściwe utrzymanie i racjonalne wykorzyst. knurów. Kojce indywidualne 4-6 m2.mozliwość wybiegu.
-racjonalne żywienie loch:
ciąża niska (do 90dnia) wysoka(91-110)
okres okołoporodowy
okres karmienia i okres zasuszania(loch luźnych)
114 dni-ciąża u lochy. 3mies, 3tyg, 3dni.
Prosiak urodzony 1,2-1,3kg. Śr. waga 10.dnia.
Do 90dnia prosię rośnie o 0,6 kg. Następne ~20dni-również 0,6kg.
Tłuszcz jest antagonistą mleczności.
PLENNOŚĆ fizjologiczna- liczba prosiąt ur. w ciągu roku.
=płodność x częstotl. wyproszeń
Zależy od: *dł. międzymiotu(cykl rozrodczy)
*częstotliwości wyproszeń.
Krótszy okres międzymiotu-> wyższa częst. wypr.-> wyższa plenność.
Pl. gospodarcza- liczba prosiąt odchowanych do 21 dnia życia w ciągu roku kalendarzowego od lochy.= plenn. fizjol.- liczba prosiąt padłych w ciagu roku.
CZYNNIKI wpł na plenność:
właściwy wybór loszek na matki
racjonalne żywienie loch w okresach cyklu reprodukcyjnego.
wykonanie zabiegów profilaktyk i pielęgnacyjn na prosiętach po porodzie.
odp. termin odsadzenia prosiąt.
I okres krytyczny 1 tydzień życia:
Przygniecenia, przeziębienia, biegunki, niedokrwistość;
niedojrzałość fizjologiczna
niedostateczne wykształcenie własnych mechanizmów odporności.
Jak najszybciej po porodzie należy dosadzić prosię do lochy!
Siara- 3-4 dni po porodzie. Bogata w albuminy i globuliny(2%, a mleko krowie 0,5%)
Gamma globuliny na odporność bierną/naturalną przyswajalne przez 1-1,5 doby po ur. potem następuje tzw. zamknięcie jelita. i białka te są trawione.
Odporność czynna(własna) wytwarza siue w 3 tyg życia.
Hipoglikemia noworodków. Gwałtowne obniż glukozy we krwi. Przyczyny: Za późno i za mało siary.Za zimno, mała masa prosięcia.
Okres płodowy- źródło energii- glukoza dostarczana przez łożysko.
Prosię po ur korzysta z glikogenu zgromadz w wątrobie.
Fe deficytowy. 50mg Fe zasób przy porodzie.-//-
20-25 mg Fe ( z czego zatrzymane w org 16)dzienna dawka do prawidłowego rozwoju:1-2mg.
Należy podawać w 3-4 dz. życia zastrzyk/ doustnie.
II okres krytyczny 21.dzień rozpoczęcie dokarmiania, ryzyko biegunek.
III okres krytyczny-odsadzenie, bo stres, spadek ciał odporności. choroba obrzękowa. Zapobiec- preparaty zakwaszające.
Częstotliwość wyproszeń- liczba miotów od lochy w c. roku. Wzór 365dni:cykl rozrodczy.
zależy od:* dł. cyklu rozrodczego (miedzymiotu)- czas od 1 oproszenia lochy do następnego. Składa się z faz:
*ciąża-114-115dni.
*karmienie- laktacja, parametr zmienny, trwa 21-24 dni.
*odpoczynek jałowienie 10-15dni.
*krycie - dł. rui to 2-3dni.
Na częstotl. wypr. ma wpływ:*okres karmienia prosiąt*okres jałowienia lochy*żywienie(kondycja lochy)
Policykliczność- cykl rujowy płciowy z powtarzającą się okresowo co 21dni rują.
Świnie dojrzewają wcześnie.
Dojrzałość fizjologicznazdoln. wytw. kom rozrodcz do reprodukcji.
loszki osąg. dojrz. płc. 5-7mies. życia.I ruja , knurki 5-6 mies. życia.(popęd płc.)
Dojrzałość hodowlana -rozpłodowa- zdoln. do wydania na świat potomstwa bez ujemnego skutku dla zdrowia.
loszki- 7-10 mies.knurki 8-12mies.
Dojrzałość somatyczna-po zakończeniu procesów wzrostu i rozwoju. między 2-4rokiem życia.
Wydajność żeźna- % stosunek masy tuszy do masy przedubojowej zwierzęcia. Oscyluje w 75-90%
Masa tuszy skład:mięso, tłuszcz,skóra, kości.
Wskaźniki intensyfikacji produkcji:
(170%)Wsk. rotacji pogłowia- Ilość w szt tuczników wyproś. w roku/przez/śr. stan w szt pogłowia w roku*100%
czynniki:-dł. okresu tuczu-intensywn. żywienia-płodność-plenność-częstotliwość.
8,7%udział loch w pogłowiu: liczba loch w roku [szt}* 100%/przez /śr. stan pogł. w roku.{szt}.Określa intens rozrodu.
74szt/100ha.Obsada na 100ha UR. śr. stan pogłowia w roku szt.*100 ha/przez/pow. UR[ha]mówi o poziomie gospodarstw.
Stado- wszystkie świnie stanowiące obsadętrzody chlewnej. Składa si,ę z grup produkt.
Stado podst- zwierzęta użytkowane rozpłodowo lochy i knury. GR. PRODUKC. -cześć stada, w skład której wchodzą zwierzęta chowane w określonym celu. wymagające podobnej pielęgnacji, żywienia i pomieszczeń. STRUKT. Stada-liczba ur. w gr.prod.z wzgl.. poszczególnych mies. w roku.
Woparciu o str. stada określa się:
-zapotrzebowanie na stanowiska-ogólną pow. chlewni-zapotrzebowanie na paszę, wodę i siłę rob.-obj. zbiornika na gnojówkę i pow. płyty gnojowej.-pow. gruntów ornych niezbędnych do uprawy roślin na paszę dla stada.
Grupy produkcyjne:1. Stado podst.2. młodzież3. Braki
Sposób prowadz. produkcji-otwart i zamknięty czyli od rozrodu do tuczu w tej samej chlewni:rytmiczność produkcji(rozłożenie wyproszeń w ciągu roku):-system taśmowy;-syst. zezonowy(15.02-15.04)i (15.08-15.10)
Syst. taśmowy- pokrycia i oproszenia odb się równomiernie w ciągu całego roku.
Zależnie od przyjętego rytmu co 3,7,14,21,30dni rodzi się nniej więcej, taka sama liczba prosiąt. Struktura stada nie zmienia się w ciągu roku. Zalety: *dla loch z prosiętami potrzeba mniej pomieszczeń;* nie ma szczytów zapotrzebowania na paszę i siłę roboczą*równomierna podaż żywca na rynek Wady: *pomieszczenia muszą być dobrej jakości *utrudniona selekcja*i dezynfekcja pomieszczeń.
System sezonowy: porody 2 razy w roku. wiosną i jesienią. wahania w str stada.Zalety:*uzyskiwanie dużej ilości materiału wyrównanego pod względem wieku, masy ciała, co ułatwia prowadzenie selekcji*łatwiejszy wychów prosiąt*możliwość gruntownej dezynfekcji po sezonie. Wady:*powstaja szczyty w zapotrzebowaniu na pasze i siłę rob*nierównomierna podaż żywca na rynek.