SZKOLNICTWO NA SŁOWACJI
System oświaty
Obowiązek szkolny trwa dziesięć lat - rozpoczyna się w wieku 6 lat i trwa do końca roku szkolnego, w którym uczeń osiąga wiek 16 lat. Uczniowie uczęszczają najpierw do 9-letniej szkoły podstawowej (základná škola), która prowadzi kształcenie na poziomie podstawowym (klasy I-IV) i średnim I stopnia (klasy V-IX). Większość uczniów kończy obowiązkową naukę w pełnym wymiarze po ukończeniu pierwszego roku kształcenia na poziomie średnim II stopnia w szkole średniej (gymnázium, stredná odborná škola lub stredné odborné učilište). Uczniowie, którzy kończą dziewiąty rok nauki w szkole podstawowej przed przejściem do IX klasy lub nie kończą IX klasy, kontynuują obowiązkową naukę w szkole podstawowej lub ośrodku przyuczenia do zawodu (učilište). Po ukończeniu IV, VI lub VIII klasy szkoły podstawowej uczniowie mogą przejść do gimnazjum (gymnázium), a po IV klasie również do konserwatorium tańca (tanečné konzervatórium); uczniowie ci kończą obowiązkową naukę w pełnym wymiarze po ukończeniu drugiego roku kształcenia na poziomie średnim II stopnia.
Kształcenie obowiązkowe jest bezpłatne, a jedyne kryterium przyjęć stanowi wiek ucznia. Warunkiem przyjęcia do 6- lub 8-letniego gymnázium (w wieku 10, 12 lat) jest ukończenie IV lub VI klasy szkoły podstawowej i zdanie egzaminu wstępnego, natomiast do 5-letniego gimnazjum dwujęzycznego (w wieku 14 lat) - ukończenie VIII klasy szkoły podstawowej i zdanie egzaminu wstępnego.
Szkolnictwo średnie II stopnia i policealne:
- Gymnázium (drugi i wyższy lub trzeci i wyższy rok kształcenia ogólnego na poziomie średnim II stopnia)
Wiek: 16-18/19 lat
- Stredná odborná škola (drugi i wyższy lub trzeci i wyższy rok kształcenia zawodowego na poziomie średnim II stopnia)
Wiek: 16-18/19/20 lat
- Stredné odborné učilište (drugi i wyższy rok kształcenia zawodowego na poziomie średnim II stopnia)
Wiek: 16-18/19/20 lat
- Učilište (drugi i trzeci rok kształcenia zawodowego)
Wiek: 16-17/18 lat
- Stredná odborná škola (pomaturitné štúdium - policealne)
Wiek: 19/20 lat
Warunkiem przyjęcia jest ukończenie ostatniej klasy 9-letniej základná škola i zdanie egzaminu wstępnego (jeżeli taki wymóg obowiązuje w danej szkole średniej).
Program nauczania określa się w taki sam sposób jak w ramach kształcenia obowiązkowego. Przedmioty obowiązkowe są takie same dla wszystkich uczniów kształcących się w danym profilu. Nauczyciele mogą dostosowywać programy nauczania do sytuacji w danym regionie i szkole oraz zainteresowań i potrzeb uczniów.
Uczniów ocenia się w taki sam sposób jak w ramach kształcenia obowiązkowego. Świadectwo wydawane po zdaniu przez ucznia egzaminu końcowego (maturitná skúška), który przeprowadzają wszystkie placówki (z wyjątkiem ośrodków przyuczenia do zawodu), stanowi minimalny wymóg ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe.
Szkoły średnie II stopnia prowadzą kształcenie policealne przewidziane dla kandydatów, którzy posiadają świadectwo ukończenia szkoły średniej. W ramach kształcenia policealnego uczniowie uzupełniają i pogłębiają zdobyte wykształcenie, aby lepiej przygotować się do wykonywania zawodu. Specjalizują się w wykonywaniu konkretnych prac lub uzyskują kwalifikacje zawodowe w innej dziedzinie kształcenia niż dziedzina, z której zdawali egzamin końcowy w szkole średniej. Kształcenie policealne prowadzi się na ogół w niepełnym wymiarze.
Szkolnictwo wyższe
Uczelnie prowadzą studia na trzech poziomach: studia na pierwszym poziomie trwające 3-4 lata i kończące się uzyskaniem tytułu bakalár, studia magisterskie na drugim poziomie (magister, inžinier, doktor medicíny) i studia doktoranckie na trzecim poziomie.
Minimalnym warunkiem przyjęcia na studia wyższe jest posiadanie świadectwa wydawanego uczniom, którzy zdali egzamin końcowy w szkole średniej II stopnia (vysvedčenie o maturitnej skúške). Pozostałe kryteria, np. zdanie egzaminu wstępnego oraz treść i formę tych egzaminów, określają poszczególne uczelnie.
Studia krótkiego cyklu kończą się uzyskaniem tytułu Bakalár. Dyplom ten umożliwia absolwentom podjęcie studiów magisterskich lub wejście na rynek pracy. Studenci, którzy ukończyli studia uniwersyteckie (trwające 2-3 lata po uzyskaniu tytułu bakalár lub 5-6 lat jako odrębny cykl kształcenia), otrzymują dyplom i tytuł inžinier, magister lub doktor (na wydziałach medycyny i weterynarii). Posiadacze tych dyplomów mogą podjąć studia doktoranckie na uniwersytecie.
Źródło: EURYDICE, Sieć Informacji o Edukacji w Europie