Ćwiczenie nr 8
Temat: FERROELEKTRYKI. PĘTLA HISTEREZY
I. Literatura
1. Smolenski G.A. , Krajnik N., Ferroelektryki i antyferroelektryki.
2. Kittel Ch., Wstęp do fizyki ciała stałego.
3. Kaczmarek F.(red.), II pracownia fizyczna.
4. Purcell E.M., Elektryczność i magnetyzm.
5. Sukiennicki A. , Zagórski A., Fizyka ciała stałego.
6. Siergiejew M., Wstęp do fizyki kryształów.
7. Zalewski K., Wykłady z termodynamiki fenomenologicznej i statystycznej.
8. Encyklopedia Fizyki Współczesnej.
II. Wymagania do kolokwium
Dielektryk w polu elektrycznym. Polaryzacja. Mechanizmy polaryzacji. Polaryzacja spontaniczna. Ferroelektryki i ich właściwości. Pole koercji i struktura domenowa. Prawo Curie - Weissa.
Metody wyznaczanie polaryzacji spontanicznej oraz pola koercji.
Kryształ siarczanu trójglicyny (TGS). Aparatura do wykonania ćwiczenia. Mostek Sawyera i Towera.
III. Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest pomiar zależności temperaturowych polaryzacji i pola koercji ferroelektryka - siarczanu trójglicyny.
Przebieg ćwiczenia:
Parametry pętli histerezy mierzy się w tym ćwiczeniu za pomocą mostku Sawyera-Towera, którego schemat przedstawia rysunek.
Do płytek odchylania poziomego oscyloskopu przykłada się napięcie proporcjonalne do wartości natężenia E pola polaryzującego próbkę. Do płytek odchylania pionowego oscyloskopu przykłada się napięcie z kondensatora C0 połączonego szeregowo z badaną próbką ferroelektryczną Ck. Przy szeregowym połączeniu kondensatorów na ich okładkach zgromadzone są jednakowe ładunki:
(1)
Spadek napięcia na kondensatorze C0 wynosi:
(2)
i jest proporcjonalny do polaryzacji próbki określonej jako gęstość powierzchniowa ładunku polaryzacyjnego;
(3)
gdzie S pole powierzchni próbki (próbka ma kształt walca o wysokości 0,9mm i średnicy 3mm). Na ekranie oscyloskopu otrzymuje się zależność polaryzacji od natężenia pola elektrycznego.
Schemat układu Sawyera-Towera do obserwacji pętli histerezy dielektrycznej
W celu wykonania ćwiczenia należy:
Włączyć termostat.
Do mostka Sawyera-Towera podłączyć próbkę oraz oscyloskop zgodnie z oznaczeniami na płycie czołowej mostka. Wymiary próbki 4,65x5,05x1,2mm.
Włączyć mostek
Ustawić amplitudę napięcia podanego na odchylanie poziome oscyloskopu oraz skompensować stratność próbki oporem Rk, tak aby uzyskać prawidłowy obraz pętli histerezy.
Podczas nagrzewania określić polaryzację spontaniczną Ps i pole koercji Ec badanego ferroelektryka w zależności od temperatury. (odchylanie poziome oscyloskopu - 100V/dz, odchylanie pionowe - zgodnie z ustawieniem wzmocnienia na płycie czołowej oscyloskopu).
V. Sprawozdanie z pracy musi zawierać:
Krótki teoretyczny opis podstawowych pojęć.
Cel prowadzonego badania.
Opis doświadczalnej aparatury oraz metody pomiarowej;
Wykresy i tabeli wyników pomiarowych;
Wnioski - przeprowadzić dyskusję otrzymanych wyników.
Spis wykorzystanej literatury.
1