3. Metody prewencji nieprawidłowego żywienia

Prawidłowe żywienie to spożywanie takiej ilości energii, składników pokarmowych, która warunkuje utrzymanie odpowiedniej masy ciała i normalne funkcjonowanie organizmu.

Składowe prawidłowego żywienia

Racjonalne zachowanie żywieniowe = kompromis miedzy: ochroną zdrowia, statusem ekonomicznym oraz nawykami żywieniowymi

Strategie profilaktyki żywieniowej

Przede wszystkim należy zacząć od monitoringu sposobu żywienia dzieci szkolnych i przedszkolnych oraz edukacji żywieniowej zarówno dzieci jak i ich rodziców.

Metody:

• Opracowanie programów prewencyjnych i interwencyjnych pomocy żywieniowej dla dzieci szkolnych

• Zabezpieczenie funduszy na ten cel w budżecie państwa

• Monitoring sposobu żywienia, uwzględniający reprezentatywność tej grupy społecznej w skali kraju

• Obligatoryjna edukacja prozdrowotna w programie nauczania w szkolnictwie podstawowym

• Edukacja prozdrowotna społeczeństwa

Stały monitoring spożycia żywności

1. Niedożywienie

• Programy pomocy żywnościowej, dożywiania

• Odpowiednia polityka finansowa ( opieka socjalna, podatki)

• Udział krajowych producentów i dystrybutorów żywności w realizacji w/w programów

• Modyfikacja sposobu żywienia - edukacja żywieniowa, motywacja konsumenta, odpowiednia dostępność produktu, cechy sensoryczne produktu

• Modyfikacja składu produktu - wzbogacanie, modyfikowanie genetyczne, zmniejszenie strat w przetwórstwie

• Suplementacja

• Bony żywnościowe

• Dopłaty do produktów

• Pomoc żywnościowa (Banki Żywności)

Przekarmienie

• Prelekcje

• Edukacja żywieniowa (mass media, szkoły, przedszkola, towarzystwa)

• Publikacje popularyzatorskie

• Konkursy

• Fora żywieniowe

• Informacje żywieniowe na opakowaniu

• Stałe programy radiowo - telewizyjne

• Olimpiady wiedzy o żywieniu i zdrowiu

• Zalecenia żywieniowe

• Żywność niskoenergetyczna

• Żywność o obniżonej zawartości wybranych składników pokarmowych (cholesterol, sól, cukier)

ZALECENIA ŻYWIENIOWE

Cel:

• Promocja zdrowia

• Kontrola chorób dietozależnych (niedobór/ nadmiar)

• Redukcja ryzyka chorób dietozależnych (wieloczynnikowe choroby)

Powinny:

• Dotyczyć wszystkich spożywanych codziennie pokarmów

• Bazować na żywności powszechnie spożywanej przez populację

• Podział na grupy żywności powinien być zrozumiały dla konsumentów

• Wyrażać porcje w miarach domowych

• Dopuszczać maksymalną dowolność w wyborze żywności

• Być przeznaczone dla zdrowych osób powyżej drugiego roku życia

• Uwzględniać nowe badania i normy

• Potwierdzać krajowe normy żywienia

• Być przygotowane osobno dla producentów żywności, osobno dla konsumentów, bo chociaż dotyczą tych samych spraw, ale za względu na odbiorcę wymagają innego rozłożenia akcentów

• Zawierać wytyczne ogólne (tzn. wprowadzające w zagadnienia, czemu służą, co się przez nie rozumie, jakie są przewidywane skutki ich stosowania itd.)

• Być konstruowane w kilku wersjach: ogólnej - dla całego społeczeństwa, wybranej grupy - dzieci, starsi, grupy ryzyka;

Zalecenia żywieniowe są tworzone przez instytucje pozarządowe:

• IŻŻ

• Komitet Nauk o Żywieniu Człowieka przy Polskiej Akademii Nauk

Oddzielnie ustalane są zalecenia żywieniowe dla grup ryzyka (prze oddzielne instytucje).

PROGRAMY prewencji nieprawidłowego żywienia

1. Program POL - HEALTH (współpraca z WHO)

Cele:

• Zmniejszenie zachorowalności i umieralności na choroby niezakaźne w Polsce

• Zmniejszenie skutków ekonomicznych niepełnosprawności i przedwczesnej umieralności

• Poprawa żywienia dzieci i młodzieży w szkołach

• Powszechna edukacja żywieniowa społeczeństwa

• Wdrażanie zasad prawidłowego żywienia i poradnictwa dietetycznego

2. Prewencja nieprawidłowych zachowań żywieniowych:

• „trzymaj formę” GIS

• „wiem co jem” U.M.S.N.

• „wiem co wybieram” Knorr

• Europejska Platforma Technologiczna: „żywność dla życia”

3. Instytucje realizujące dożywianie:

• Caritas - 120 tyś os/ rok

• Polska Akcja Humanitarna - 6,5 tyś dzieci (2006 - 2007)

• Polski Czerwony Krzyż - 2 tyś dzieci (2004 - 2005)

• Banki Żywności - 100 tyś posiłków (2006)

• Fundacja „Mleko dla szkół, mleko dla zdrowia” (2000)

• Stowarzyszenie „Otwarte Drzwi” (Danone)

• Fundacja „wiek XXI wieku”

Banki Żywności:

Zadania:

• Zmniejszenie obszarów niedożywienia

• Zapobieganie marnotrawstwa żywności

Formy działania:

• Wyszukiwanie rezerwy żywności produkowanej w nadmiarze

• Pozyskiwanie żywności o krótkim terminie przydatności

• Gromadzenie rezerw i ich dystrybucja

Odbiorcy:

• Organizacje pozarządowe

• Instytucje pomocy społecznej

• Domy dziecka

---