ATOPIA - ASTMA OSKRZELOWA

1. Atopia (alergia - uczulenie) - cecha genetyczna powodująca reakcję nadwrażliwości w kontakcie z różnymi alergenami, to choroba już cywilizacyjna, wiąże się z zanieczyszczeniami środowiska, skłonność do alergii to problem 50% społeczeństwa, pewne typy alergii predysponują do powstania cukrzycy insulinozależnej, to m. in. alergia pokarmowa, katar sienny (pollinosis - alergiczne zapalenie śluzówki nosa lub gardła, to pierwszy objaw kliniczny atopii) oraz alergiczna astma oskrzelowa.

2. Alergeny:

• pyłki traw i roślin

• sierść zwierząt domowych - szczególnie kotów

• kosmetyki

• proszki do prania

• leki - mogą doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego - penicyliny, pyralgina

• inne pyły związane z wykonywaną pracą zawodową:

• rolnicy - siano

• hodowcy - papugi, gołębie

3. Typy alergii:

a) typ 1 - alergie skórne - IgE wysokie, w rozmazie krwi uwidacznia się eozynofilia:

• pokrzywki alergiczne

• wysypki potowe

• alergia po zastosowaniu kosmetyków

• alergia po zastosowaniu proszku do kąpieli

b) typ 2 - egzema - kontakt z proszkiem do prania

c) typ 3 - uczulenie na pyłki - to alergia sezonowa, najgorszy okres to sianokosy lub gdy jest sucho i do tego wietrznie:

• uczulenie na pyłki traw

• uczulenie na pyłki roślin kwitnących

4. Objawy alergii:

• kichanie

• katar

• zapalenie spojówek

• kaszel

• skurcz oskrzeli - astma oskrzelowa

5. Wstrząs anafilaktyczny:

• przyczyna występowania to kontakt ludzkiego organizmu z dużą ilością alergenu

• przebiega jak każdy inny wstrząs hipowolemiczny

• objawy alergiczne:

• słabe tętno

• utrata przytomności - np. po ukąszeniu pszczoły lub osy

• leczenie:

• położenie pacjenta

• podniesienie nóg pacjenta do góry

• podanie leków tylko pozajelitowo - adrenalina, hydrokortyzon

• usunięcie źródła alergii

• wykonanie wkłucia dożylnego - bardzo ciężkie

• zabezpieczenie wkłucia przez założenie wenflonu

• podtrzymanie funkcji życiowych

• resuscytacja

6. Rozpoznanie alergii:

• testy alergometryczne - rozpoznanie możliwe już po jednej godzinie

7. Leczenie alergii:

• odczulanie - robi się ten zabieg w warunkach poradni alergologicznej, podaje się wówczas śladową dawkę alergenu, następnie stopniowo zwiększa się tą dawkę, ten zabieg ma sens w przypadku leczenia alergii na różnego rodzaju pyłki, po podaniu alergenu może dojść do wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, tym sposobem można odczulić 50% alergików

8. Astma oskrzelowa - poprzedza silne objawy oskrzelowe, występuje nagle skurcz oskrzeli przy kontakcie z alergenem, napady występują najczęściej nad ranem, stan psychiczny chorego ma duży wpływ na przebieg tej choroby, jest to odwracalny skurcz oskrzeli, rozpoznanie tej choroby jest bardzo trudne, pomiędzy napadami astmy oskrzelowej pacjent w badaniu fizykalnym jest bez zmian, młodego pacjenta można całkowicie wyleczyć z astmy oskrzelowej tylko wtedy, jeżeli da się go szybko odczulić na alergeny.

9. Choroba zapalna oskrzeli - alergiczne zapalenie błony śluzowej dróg oddechowych, rozpoznanie - płukanie oskrzelikowo-pęhcerzykowe - duża ilość eozynofilów.

10. Przyczyny astmy oskrzelowej:

• atopia - pospolity alergen - kurz, roztocza

• wykonywany zawód - garbarnia, młyny, sklepy chemiczne

• zimna temperatura otoczenia

11. Rodzaje astmy oskrzelowej:

• astma aspirynowa - inaczej astma polekowa, choruje na nią 5-6% społeczeństwa

• astma psychogenna - ciężka hiperwentylacja, leczenie to założenie foliowego worka na głowę i nakazanie oddychania przez torebkę

12. Ciężkość przebiegu astmy oskrzelowej:

• astma sporadyczna - raz na jakiś czas dochodzi do odwracalnego skurczu oskrzeli, jest kłopotliwe rozpoznanie tego rodzaju astmy

• astma ostra - codzienne, wymagające interwencji lekarskiej napady duszności, dochodzi do maksymalnego wydłużenia wydechu oraz do uruchomienia dodatkowych mięśni oddechowych, pacjent znajduje się w pozycji siedzącej, wypowiada on przerywane słowa, bardzo dobrze są słyszalne gwizdy i świsty

• stan astmatyczny - ciągłe napady duszności, to stan zagrażający życiu, płuca są nieme, chory powinien być natychmiast hospitalizowany

13. Postępowanie w astmie oskrzelowej:

• system amerykański - podanie dożylne hydrokortyzonu i salwutamolu

• system europejski - podanie dożylne hydrokortyzonu i saliminofiliny

14. Objawy poprawy:

• kaszel

• odkrztuszanie

14. Leczenie astmy oskrzelowej:

• odczulenie - odczula się do 25 roku życia

• brak kontaktu z alergenem

• podawanie leków wziewnych, które rozszerzają oskrzela:

• krótko działające działają lepiej - np. Berotel

• długo działające zawierają różne preparaty sterydów

• wady:

• powodują tachykardię

• są źle tolerowane przez serce

• mogą powodować owrzodzenie jamy ustnej

• w skrajnych przypadkach podłączenie do respiratora, który uszkadza surfaktanty a co za tym idzie pęcherzyki płucne