LEKI PRZECIWGRZYBICZE
Leczenie miejscowe- leczenie pojedynczych ognisk grzybicy skóry, stóp, pachwin, zakażeń drożdżakowatych jamy ustnej.
Leczenie ogólne- leczenie grzybic układowych, grzybice paznokci, skóry owłosionej głowy, rozległe grzybice ze stanem zapalnym.
I. Antybiotyki przeciwgrzybicze
Gryzeofulwina
Mech.: hamowanie syntezy chityny, głównego składnika ściany kom., a także syntezy kwasów nukleinowych.
Z: dermatofity.
Działanie fungistatyczne i przeciwzapalne.
Wsk.: grzybica skóry owłosionej głowy, skóry gładkiej i paznokci.
Dział. niep.: bóle głowy, zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, zaburzenia spermatogenezy, nadwrażliwość na światło, hepatotoksyczność, neurotoksyczność.
Amfoterycyna B
Mech.: lek wiąże się z ergosterolami błony komórkowej grzyba, co prowadzi do zwiększenia przepuszczalności błony dla jonów potasu i aminokwasów, zaburzenia procesów metabolicznych, śmierci grzyba.
Z: drożdżaki, grzyby pleśniowe, dimorficzne.
Wsk.: ciężkie grzybice narządowe, grzybica płuc, posocznice, zakażenia opon mózgowo-rdzeniowych-dordzeniowo, drożdżyca przewodu pokarmowego-doustnie.
Dział. niep.: reakcje uczuleniowe, hipertermia, bóle głowy, dreszcze, omdlenia, wymioty, zmiany ciśnienia krwi, szum w uszach, drgawki, trombocytopenia, leukopenia, hepatotoksyczność, neurotoksyczność
Amfoteryczna B do podawania dożylnego nie powinna być mieszana z innymi lekami.
Natamycyna
Wsk.: miejscowo w zakażeniach drożdżakowatych jamy ustnej, p. pokarmowego i pochwy, zakażenia grzybicze skóry wywołane przez dermatofity.
Działa też na pierwotniaki (lamblie, rzęsistka pochwowego i jelitowego).
Dział.niep.: mała toksyczność, po podaniu doustnym- nudności, wymioty, biegunka.
P: Pimafucin
II. Syntetyczne leki przeciwgrzybiczne
Pochodne fluoropirydyny
Flucytozyna
Mech.: hamowanie syntetazy tymidynowej, zaburzenie syntezy DNA.
Z: drożdże, kropidlaki i kryptokoki.
Wsk.: grzybice układowe, zapalenie wsierdzia, grzybica nerek, układu moczowego, opon mózgowych, ciężkie postacie kandydiozy i kryptokokozy łącznie z amfoterycyną B.
Dział. niep.: nadwrażliwość, nudności, wymioty, biegunka, aplazja szpiku, hepatotoksyczność, neurotoksyczność.
Flucytozyny nie można mieszać z innymi lekami w strzykawce.
P: Ancotil.
Pochodne imidazolu
Mech.: hamowanie biosyntezy ergosterolu, składnika błony kom. grzybów, zaburzają też syntezę triglicerydów, fosfolipidów- większa przepuszczalność ściany grzybni, śmierć komórki.
Klotrimazol
Z: dermatofity, grzyby dimorficzne, drożdżaki, rzęsistek.
Wsk.: miejscowo w grzybiczych i drożdżakowych zakażeń skóry i błon śluzowych jamy ustnej i pochwy.
P: Clotrimazolum.
Ekonazol
Z: drożdżaki, dermatofity, grzyby dimorficzne, działa też przeciwbakteryjnie na ziarniaki Gram+ i na promieniowce.
Wsk.: zakażenia mieszane.
Osiąga duże stężenie w warstwie zrogowaciałej, nie wchłania się do krwi.
P: Pevaryl.
Ketokonazol
Z: drożdżaki, grzyby dimorficzne, dermatofity.
Wsk.: grzybice powierzchniowe i narządowe, zapobiegawczo u chorych na AIDS oraz leczonych środkami zmniejszającymi odporność.
Dział. niep.: zaburzenia ze strony p. pokarmowego, bóle głowy, alergie, impotencja, ginekomastia lub oligospermia.
P: Nizoral.
Mikonazol
Wsk.: grzybice powierzchniowe i narządowe
Z: j.w., ziarniaki Gram+
Dział.niep.: miejscowe alergie, doustnie-nudności, wymioty, biegunka.
Itrakonazol
Wsk.: zakażenia układowe i powierzchniowe.
Z: drożdżaki, dermatofity, grzyby pleśniowe i dimorficzne.
Stosowany w terapii pulsowej, w leczeniu grzybicy paznokci stóp i rąk-stosowanie leku przez 1 tydzień oddzielony trzy tygodniową przerwą.
Dział.niep.: zaburzenia ze strony p. pokarmowego, bóle głowy, zaburzenia hormonalne, obrzęki, hipokaliemia, zapalenie wątroby.
P: Orungal.
Pochodne tiazolu
Mech.: hamowanie biosyntezy ergosterolu w błonie kom. grzyba ale nie hamują syntezy steroli w kom. makroustroju- brak zaburzeń hormonalnych.
Flukonazol
Dobrze przenika do tkanek i płynu mózgowo-rdzeniowego.
Wsk.: zakażenia drożdżakowe jamy ustnej, przełyku, pochwy, wsierdzia, dróg oddechowych, kryptokokoza płuc, skóry, opon mózgowo-rdzeniowych.
P: Diflucan.
Pochodne morfoliny
Amorolfina
Wsk.: miejscowo w grzybicy paznokci rąk i nóg wywołanej przez dermatofity, drożdżaki lub pleśnie.
P: Loceryl.
Pochodne alliloaminy
Terbinafina
Mech.: blokowanie syntezy ergosterolu, hamowanie penetracji grzyba w głąb keratyny
Z: dermatofity i drożdżaki.
Dział.niep.: dobrze tolerowana, bóle brzucha, brak łaknienia, wysypki.
P: Lamisil.
W leczeniu grzybic stosuje się też kwas undecylenowy oraz połączenia kwasu salicylowego i benzoesowego.