SCENARIUSZ LEKCJI PRZYRODY W KLASIE IV

Temat lekcji: Znaczenie bakterii w przyrodzie i gospodarce człowieka.

Dział programu: Zdrowy styl życia.

Treści programowe: Bakterie i wirusy - zagrożenia i korzyści dla człowieka.

Cele lekcji:

Dziedzina poznawcza:

- WIADOMOŚCI - UCZEŃ:

1. Zapamiętanie

- wie, że bakterie wywołują takie choroby jak: gruźlicę, dur brzuszny, błonicę,

szkarlatynę,

- wie, że bakterie są niedostrzegalne gołym okiem,

- wie, że drobnoustroje są przenoszone przez glebę, powietrze i przez dotyk

- wie, że niektóre bakterie są użyteczne,

2. Rozumienie

- rozumie, co to jest choroba zakaźna,

- rozumie, co to jest wirus, bakteria,

-UMIEJĘTNOŚCI:

C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych

- potrafi podać przykłady źródeł zakażeń bakteriami,

- wskaże sposoby ochrony człowieka przed chorobami (np. mycie rąk, szczepionki),

D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych

- potrafi selekcjonować i grupować informacje,

- potrafi wyciągać wnioski.

Dziedzina emocjonalna:

B. Podejmowanie działania

- czuje się odpowiedzialny za efekty pracy grupy

Metody i formy pracy: dominującą jest praca w grupach, praca z podręcznikiem, z broszurami, obserwacja.

Środki dydaktyczne: podręcznik, broszury,

PRZEBIEG LEKCJI:

I. Faza wstępna :

1. Przypomnienie wiadomości o bakteriach:

• cechy organizmu,

• środowisko życia,

• podstawowe potrzeby życiowe.

2. Przygotowanie stanowiska pracy uczniów.

II. Faza realizacji:

1. Stworzenie sytuacji problemowej- pogadanka na temat: związku bakterii z organizmem człowieka.

2. Sformułowanie problemu: Czy bakterie to nasi sprzymierzeńcy czy wrogowie?

3. Sformułowanie hipotez:

Bakterie to nasi sprzymierzeńcy.

Bakterie to nasi wrogowie.

Bakterie to zarówno nasi sprzymierzeńcy, jak i wrogowie.

4. Ustalenie planu weryfikacji hipotez:

* Podział na grupy,

* Rozdanie instrukcji do pracy - zapoznanie się z nimi.

* Praca w grupach w oparciu o instrukcje.

5. Analiza pracy poszczególnych grup - przedstawienie wniosków, zapis wniosków do tabelki.

DZIAŁANIA BAKTERII
POZYTYWNE	NEGATYWNE

III. Faza końcowa.

1. Podsumowanie pracy uczniów:

• ocena pracy w grupach,

• ocena poprawności wniosków,

• sformułowanie wniosków.

Wniosek:

2. Praca domowa: Jaką informację dotyczącą bakterii możemy znaleźć na opakowaniu jogurtu? Przeczytaj i wyjaśnij ją.

INSTRUKCJE DO PRACY GRUPOWEJ

Grupa I - Bakterie chorobotwórcze

1. Przeczytaj z podręcznika na str.129 na temat chorób wywoływanych przez bakterie.

2. Zapoznaj się z ulotkami dotyczącymi chorób bakteryjnych ( gruźlica, błonica, dur brzuszny, płonica).

3. Zwróć uwagę na rysunek przedstawiający drogi wnikania drobnoustrojów chorobotwórczych.

Przez układ oddechowy

Przez układ pokarmowy

Przez rany

4.Uzupełnij zdania: Bakterie wnikają do organizmu następującymi drogami:...................................................................................................................Aby uniknąć zakażenia bakteriami należy .............................................................

WNIOSEK: Bakterie chorobotwórcze są ....................................

Grupa II- Bakterie, które prowadzą rozkład substancji organicznej.

1. Przeczytaj tekst:

Bakterie rozkładają szczątki roślin i zwierząt, obornik i kompost. Wzbogacają ubogie gleby w związki azotowe i w ten sposób poprawiają ich strukturę. Bakterie glebowe, których w 1 g gleby jest około 2 i pół miliarda powodują tworzenie próchnicy w glebie.

Bakterie odgrywają bardzo ważną rolę w procesach samooczyszczenia wód, a przez człowieka są wykorzystywane w oczyszczalniach ścieków, by tam współdziałać z innymi organizmami w biologicznym oczyszczaniu wód. Bakterie też coraz częściej stosuje się do przerobu odpadów, w wyniku czego otrzymujemy energię cieplną ( biogaz) i cenny nawóz dla rolnictwa.

2. W oparciu o przeczytany tekst uzupełnij zdania.

Bakterie żyjące w glebie powodują rozkład ....................................................

Wykorzystywane są przez człowieka w oczyszczalniach ścieków, aby ............................................................................................................................

WNIOSEK: Te bakterie są ..........................

GRUPA III - Bakterie powodujące gnicie produktów żywnościowych.

1. Przeczytaj tekst w podręczniku na str. 129.

2. W oparciu o przeczytany tekst uzupełnij zdania:

Niektóre bakterie powodują gnicie i psucie się produktów żywnościowych. W naszym domu zapobiega się niszczeniu żywności przez bakterie w następujący sposób:...........................................................

.......................................................................................................................

WNIOSEK: Działanie tych bakterii jest ...........................

Grupa IV - Bakterie powodujące zmiany mleka, ogórków, kapusty.

1. Przeczytaj informacje w podręczniku zamieszczone na zielonym tle

( str. 129).

2. Uzupełnij zdania:

Niektóre bakterie powodują .......................................................................

WNIOSEK: Działanie tych bakterii jest ..............................

Scenariusz opracowała mgr Elżbieta Lizak

4

---