Zakład Chemii Fizycznej
Laboratorium Studenckie
Sprawozdanie z laboratoriów
ĆWICZENIE 9 :
WYZNACZANIE CIEPŁA PAROWANIA HEKSANU Z POMIARU ZALEŻNOŚCI PRĘŻNOŚCI PARY OD TEMPERATURY.
WSTĘP
W układzie dwufazowym ciecz - para cząsteczki w warstwie powierzchniowej lustra cieczy obdarzone wystarczającą energią mogą opuścić ciecz przechodząc w fazę gazową. Intensywność tego procesu wzrasta ze wzrostem temperatury. W miarę wzrostu stężenia cząsteczek w fazie gazowej obserwuje się proces odwrotny tj. przechodzenie pewnej liczby cząsteczek w fazę ciekłą. Jest to proces skraplania .W miarę upływu czasu szybkość parowania maleje , a szybkość skraplania rośnie. Gdy szybkości obydwu procesów zrówna się ustali się stan równowagi dynamicznej. Równowagę tą charakteryzuje właściwa dla danej cieczy prężność pary nasyconej w danej temperaturze. Prężność pary nasyconej nie zależy od ilości substancji znajdującej się w poszczególnych fazach ani też od zajmowanych przez nią objętości Jest ona głównie funkcją temperatury i stanowi miarę stężenia substancji w fazie gazowej. Przy ponownych podgrzaniu układu zamkniętego rośnie temp. I zostaje zachwiana równowaga. Wzrasta energia cząsteczek , rośnie szybkość parowania , maleje szybkość skraplania , wzrasta prężność pary nad roztworem. Ponownie ustala się stan równowagi na innym poziomie temperatury. Każdej temperaturze T odpowiada właściwa dla niej prężność pary nasyconej p.
Proces parowania wymaga dostarczenia do układu pewnej ilości energii na sposób ciepła , która w odniesieniu do 1 mola danej cieczy nosi nazwę molowego ciepła parowania ΔH i jest zużywana na zwiększenie energii cząsteczek opuszczających ciecz ( wewnętrzne ciepło parowania Li ) oraz na pracę A rozszerzenia układu od objętości molowej cieczy do objętości molowej pary przeciw ciśnieniu zewnętrznemu p :
A = p ( V(g) - V(c) ) (1)
Molowe ciepło parowania jest sumą obydwu tych udziałów :
L = Li + p ( V(g) - V© ) (2)
Relacje między ciśnieniem równowagowym i temperaturą wyraża równanie Clausiussa - Clapeyrona :
(3)
Po rozdzieleniu zmiennych i scałkowaniu równanie to ma postać :
(4)
gdzie : ΔH jest molowym ciepłem parowania cieczy.
OPRACOWANIE WYNIKÓW
Wyniki pomiarów zestawiono w tabeli
T [C] |
T [K] |
1 / T =xi |
h1 [mmHg] |
h2 [mmHg] |
h [mmHg] |
p=patm - h |
ln p=yi |
xiyi |
xi2 |
22,3 |
295,45 |
0,00338 |
692 |
81 |
611 |
150 |
5,01064 |
0,017 |
1,15E-05 |
26,6 |
299,75 |
0,00334 |
682 |
92 |
590 |
171 |
5,14166 |
0,0172 |
1,11E-05 |
30,9 |
304,05 |
0,00329 |
669 |
108 |
561 |
200 |
5,29832 |
0,0174 |
1,08E-05 |
35,2 |
308,35 |
0,00324 |
654 |
126 |
528 |
233 |
5,45104 |
0,0177 |
1,05E-05 |
39,5 |
312,65 |
0,0032 |
639 |
146 |
493 |
268 |
5,59099 |
0,0179 |
1,02E-05 |
43,8 |
316,95 |
0,00316 |
621 |
168 |
453 |
308 |
5,7301 |
0,0181 |
9,95E-06 |
SUMA |
|
0,01961 |
|
|
|
|
32,2227 |
0,1052 |
6,41E-05 |
Ciśnienie atmosferyczne wynosi : patm. = 761 mm Hg.
Wykres ln p = f(1/T) przedstawia się następująco :
Ze względu na stosunkowo wąski zakres temperatur zależność jest liniowa:
ln p = a(1/T) + b (5)
gdzie :
(6)
Współczynnik a można otrzymać przy pomocy jednej z opcji w programie „Microsoft Excel” , gdzie wyznaczony jest automatycznie i z dużą dokładnością .
Współczynnik a odczytany z wykresu wynosi -3171,74. Znając go możemy obliczyć molowe ciepło parowania heksanu ze wzoru (6) :
ΔHpar. = -8,314 · (-3171,74) = 26369,84 J/mol =26,4 kJ/mol
Współczynnik a możemy również obliczyć na podstawie zależności :
ΔHpar. = -8,314 · (-3171,74) = 26369,84 J/mol =26,4 kJ/mol
Wartość molowego ciepła parowania heksanu odczytana z „Poradnika fizykochemicznego” wynosi 28,85 kJ/mol.