Ćwiczenie nr 35.

Temat: Wyznaczanie składowej poziomej natężenia pola magnetycznego ziemskiego przy pomocy busoli stycznych.

LITERATURA:

1. Podręczniki uniwersyteckie z fizyki ogólnej np.: Sz. Szczeniowski „Fizyka doświadczalna cz. III”.

2. W. F. Nozdriew „Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki ogólnej”.

3. A. Puch J. Smela „Przewodnik po pierwszej pracowni fizycznej”.

ZAGADNIENIA KOLOKWIALNE:

1. Pole magnetyczne wokół przewodnika z prądem elektrycznym.

2. Pole magnetyczne Ziemi i wielkości go charakteryzujące (składowa pozioma natężenia pola, inklinacja, deklinacja).

3. Metoda wyznaczania wartości składowej poziomej natężenia pola magnetycznego przy pomocy busoli stycznych. Dyskusja błędu pomiaru.

ZADDANIA:

Wyznaczyć składową poziomą natężenia pola magnetycznego Ziemi.

KOLEJNOŚĆ CZYNNOŚCI DOŚWIADCZENIA:

1. Ustawić busolę stycznych w taki sposób, aby płaszczyzna jej uzwojenia pokrywała się z płaszczyzną południka magnetycznego Ziemi (igła magnetyczna leży wówczas w płaszczyźnie uzwojenia busoli)

2. Zestawić obwód według schematu:

3. Zmieniając opór tak dobrać natężenie prądu, aby kąt wychylenia igły magnetycznej wynosił

rad. Zanotować uzyskaną wartość natężenia. Następnie za pomocą przełącznika P zmienić kierunek przepływu prądu. Jeżeli otrzymana teraz wartość kąta wychylenia różni się o więcej niż 4⁰ od poprzedniej, należy skorygować ustawienie busoli i rozpocząć pomiary od początku. Natomiast jeżeli tak się nie stanie, należy kontynuować pomiary zmieniając nieco natężenie prądu, aby kąt wychylenia igły wynosił ponownie

rad. Z otrzymanych w ten sposób dwóch natężeń obliczamy średnią.

4. Pomiary opisane w punkcie trzecim należy wykonać kolejno przy włączonych 4, 12, 24, i 40 zwojach busoli.

5. Na podstawie uzyskanych danych pomiarowych obliczyć wartość składowej poziomej natężenia pola magnetycznego Ziemi.

6. Wykonać dyskusję błędów.

Aparatura:

Busola stycznych, amperomierz, opornica suwakowa, przełącznik krzyżowy.

Ilości zwojów busoli:

Zaciski	Ilość zwojów
1-2 2-3 3-4 4-1	4 12 24 40