„Lalka" - „Ludzie bezdomni" - różne sposoby narracji
Prus wprowadził dwóch narratorów. Pierwszy prowadzi obiektywną narrację autorską, która obejmuje wydarzenia z dwóch lat. Jest wszechwiedzący, ocenia i komentuje akcję. Niekiedy posługuje się postacią Wokulskiego - z jego perspektywy opisuje Powiśle. Istnieje przewaga między narracją a dialogami.
Narrator subiektywny to Rzecki w „Pamiętniku starego subiekta". Posługuje się on retrospek-cją, odwołaniem do wspomnień, przeżyć, narusza chronologię i przez to może omówić wyda-rzenia kilkudziesięciu lat. Opis ma charakter sentymentalny i humorystyczny. Stylizacja po-etycka narracji subiekta pogłębia wizerunek psychologiczny bohaterów, ukazuje uczucia.
Żeromski problematykę pozytywistyczną umieścił w formie powieści modernistycznej. Kon-struuje ona bohatera prowadzącego przez pozornie obiektywną, trzecioosobową narrację. Nar-rator przyjmuje jednak punkt widzenia bohatera i jego system wartości. Pojawia się monolog wewnętrzny. Obiektywne postrzeganie zastąpione jest emocjonalnym przeżywaniem.
W „Ludziach bezdomnych" istnieje także narracja jawnie subiektywna, pierwszoosobowa - stanowią ją wyznania Joasi w pamiętniku.
Narrację powieści cechuje drobiazgowość opisu, nadmiar szczegółów. Język prozy nabiera często cech poezji poprzez „bogate mówienie". Pisarz posługuje się psychizacją krajobrazu dla wyrażenia rozterki duchowej Judyma.