POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSA
ZARZĄDZANIA I INŻYNIERIA PRODUKCJI
Referat z przedmiotu ; Współczesne kierunki zarządzania produkcjąTemat referatu ; Metoda Six Sigma
Paweł Paliga
Sebastian Dłubak
Rok studiów III Grupa 3
Częstochowa 2007
1. Co to jest Six Sigma?
Six sigma - Jest metodą opierającą się na pozyskiwaniu danych w celu osiągnięcia niemal perfekcyjnej jakości. Zakłada identyfikację błędów jeszcze przed ich wystąpieniem.
Six Sigma definiuje jakość jako: „prawo do wartości”. Oznacza to, że klient oczekuje od dostarczonego mu wyrobu pewnej wartości, czyli pewnych pożądanych cech użytkowych, za które gotów jest zapłacić. Z drugiej strony przedsiębiorstwo ma również prawo oczekiwać od wyrobu dużej wartości, czyli wyrób nie może nas kosztować, musi „zarabiać” pieniądze.
2. Czym jest "Sześć Sigma"?
Sześć Sigma to precyzyjnie zorganizowana, bazująca na realnych danych metodologia eliminacji defektów, strat i wszelkich problemów z jakością, we wszystkich dziedzinach produkcji, usług, zarządzania i w innej działalności biznesowej. Podstawą metodologii Sześć Sigma jest połączenie znanych technik statystycznego sterowania jakością z innymi, zarówno prostymi jak i zaawansowanymi metodami statystycznymi oraz z systematycznym szkoleniem całego personelu, z każdego szczebla organizacji, włączonego w procesy i działania objęte metodą Sześć Sigma.
3. Skąd taka popularność Sześć Sigma?
W Stanach Zjednoczonych, lecz również już w Polsce metodologia Sześć Sigma zyskała wielką popularność gdyż wykazano jej skuteczność, nie tylko w poprawie jakości, ale i w poważnych oszczędnościach wynikających z podwyższenia jakości. Szeroko publikowane "historie sukcesu" zastosowania Sześć Sigma w wielkich korporacjach wydają się mieć wyraźny oddźwięk w sferach liderów wielkiego biznesu.
4. Firma na poziomie 6 czyli mity i prawdy o metodzie Six Sigma
Nie ulega wątpliwości - jak pokazuje praktyka udanych wdrożeń - że nie ma podejścia w zarządzaniu, które mogłoby konkurować z Six Sigma. Spośród znanych metod zarządzania Six Sigma zapewnia najwyższy poziom zwrotu inwestycji. Six Sigma jest preferowana przez firmy, które dążą do poprawy zyskowności, zwiększenia udziału w rynku, podniesienia poziomu zadowolenia klientów, wytwarzania lepszych wyrobów i usług szybciej i przy niższych kosztach. Przekłada się to na znaczący wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa.
Dlaczego więc Six Sigma nie jest dominującą filozofią zarządzania w większości firm - zwłaszcza polskich? Przyczyną są - być może - pokutujące mity na jej temat, które w tym tekście spróbuję obalić.
Mit 1. Six Sigma zawsze się sprawdza
Jak każda dobra metoda, Six Sigma ma to do siebie, że sprawdza się wtedy, gdy jest właściwie realizowana. Lary Bossidy, naczelny dyrektor AlliedSignal (obecnie Honeywell) mówił, że jeżeli Six Sigma nie wychodzi, to dlatego, że się nie przestrzega jej metodyki. Porażki nie dotyczą tych przedsiębiorstw, które albo same wiedziały, jak ją wdrożyć, albo też miały wsparcie profesjonalistów w tym zakresie.
Dla sukcesu wdrożenia Six Sigma istotne są następujące elementy:
widoczne zaangażowanie naczelnego kierownictwa, otwarcie na pracowników
wykorzystanie najbardziej utalentowanych pracowników (tzw. top talents) jako „Master Black Belts" i „Black Belts", czyli przeszkolonych odpowiednio agentów zmiany;
odpowiednia polityka informacyjna
odpowiednia infrastruktura związana z określeniem ról, doborem projektów i ich przeglądem, systemem szkolenia, dostosowaniem istniejących systemów do wspierania wysiłku wdrożeniowego
wyrażanie uznania, wynagradzanie
osobiste zaangażowanie każdego pracownika
Mit 2. Six Sigma jest bardzo kosztowną metodą
To prawda, że w metodzie Six Sigma należy wyłożyć sporo pieniędzy, ale efekty są też o wiele większe, niż przy innych podejściach. W USA jest to koszt rzędu ponad dwustu tysięcy dolarów, z czego pieniądze inwestowane są przede wszystkim w szkolenia. Finanse nie powinny być jednak barierą dla wprowadzenia Six Sigmy, bo zawsze można wziąć kredyt. Przy udanych wdrożeniach poniesione nakłady zwracają się w stosunkowo krótkim czasie - średnio w ciągu 6-8 miesięcy.
Mit 3. Należy osiągnąć poziom rzędu 6 sigma
Generalnie niezłe firmy na rynku polskim mają procesy na poziomie 2-3 sigma, jednak aby skutecznie konkurować na rynkach światowych, trzeba znaleźć się na poziomie procesów 4 sigma. Do wyższych poziomów sigma dochodzi się poprzez doskonalenie procesów. Można w ten sposób dojść do poziomu 4,9 lub 5 sigma dla określonego procesu. Jest udowodnione, że przy metodzie Six Sigma trudno jest przekroczyć poziom 4,9-5 sigma. Przejście do 6 sigma dokonuje się poprzez tzw. projektowanie dla 6 sigma (design for Six Sigma).
Co oznacza osiągnięcie poziomu 6 sigma? Jeżeli produkujemy wyrób co sekundę i teraz popełnimy błąd, to poziom 6 sigma gwarantuje, że następny taki błąd wystąpi najwcześniej za 15 lat. Firma o poziomie procesów poniżej 2 sigma nie ma racji bytu
Sigma procesu |
DPMO (defects per million opportunities) - liczba błędów na milion szans ich powstania |
Wydajność procesu |
1 |
697 700 |
30,23% |
2 |
308 537 |
69,1463% |
3 |
66 807 |
93,32% |
4 |
6 210 |
99,379% |
5 |
233 |
99,977% |
6 |
3,4 |
99,99966% |
Mit 4. Six Sigma jest lepsza od TQM
Zwolennicy TQM mówią o Six Sigma, że jest to „TQM na statystycznych steroidach". Faktycznie, zaawansowane metody statystyczne odgrywają olbrzymią rolę w Six Sigma. Nie uważam natomiast, że Six Sigma jest lepsze od TQM lub na odwrót. Są to inne podejścia, ale na tym samym się opierające: na dążeniu do poprawy jakości z wykorzystaniem w tym celu metod statystycznych.
To, co Japończycy nazywają „zarządzaniem naukowym w oparciu o fakty", oznacza właściwą interpretację faktów przy pomocy statystyki. Zrozumienie faktów daje podstawę do podejmowania właściwych decyzji. Podejście takie stanowi oś zarówno TQM, jak też Six Sigma. Można powiedzieć, że Six Sigma jest lepsza od TQM pod względem krótszego horyzontu czasowego, w którym widoczne są określone efekty. Jest też bardziej zdyscyplinowana i ma wyższe tempo realizacji działań (wynika to z wiedzy o tym, co i jak należy doskonalić).
Mit 5. Six Sigma nie jest dobra dla wszystkich
Six Sigma można stosować w każdym przedsiębiorstwie i w każdej branży. Stosują ją z powodzeniem m.in.: biuro podatkowe, amerykańska poczta, banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, firmy produkcyjne, szpitale. Nie ma przy tym żadnych ograniczeń. Six Sigma może być wdrażana wszędzie tam, gdzie występują procesy, bez względu na ich charakter. Ważna jest kwestia stosunku poniesionych nakładów do oczekiwanych efektów.
Czasem zatem Six Sigma może gdzieś okazać się nieprzydatna? Tak, gdy na przykład koszty przeszkolenia są większe od spodziewanych efektów. Należy rozważyć też problem czasu i odpowiedzialności. CIA zrezygnowało z wprowadzenia Six Sigma w walce z terroryzmem, ponieważ w trakcie szkolenia pracowników wiele poufnych informacji mogłoby ujrzeć światło dzienne.
Mit 6. Six Sigma musi być wdrażana w całej firmie
Six Sigma może być wdrażana w całym zakładzie, ale też w jednym dziale. Można zastosować tę metodę na przykład tylko dla projektów ISO 9000, czyli usuwania konkretnych problemów.
Generalnie uważa się, że Six Sigma stosuje się w procesach produkcyjnych. Tymczasem znacznie więcej kosztów do wychwycenia jest w administracji. Metoda Six Sigma może być zastosowana także tam, gdzie mamy do czynienia z działalnością nieprodukcyjną, w marketingu, sprzedaży itp.
Mit 7. Pracowników należy motywować do stosowania metody Six Sigma
Znaczenie motywacji jest - moim zdaniem - wyolbrzymiane. Jeśli ja nie chcę być zmotywowany, to nikt mnie nie zmotywuje. Ludzie sami się motywują, kiedy widzą dla siebie określone korzyści płynące z dobrze wykonywanej pracy.
Jednak chcąc tę motywację wewnętrzną podtrzymać, należy ją dopełniać motywacją zewnętrzną. Firma może pracownikom pomagać przez stworzenie odpowiedniej atmosfery, ale także poprzez zaangażowanie środków finansowych na motywujące nagrody.
4