Mam na imię Kasia mam 30 lat. Jestem absolwentką Wydziału Prawa w Wyższej Szkole Zarządzania i Prawa im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie (lato 2009). Współpracuje w szerokim znaczeniu tego słowa z NGO.
Od urodzenia jestem osobą niepełnosprawną z powodu mózgowego porażenia dziecięcego (MPDz) pod postacią spastycznego (wzmożonego napięcia mięśniowego) niedowładu kończyn górnych i dolnych.
Mózgowe Porażenie Dziecięce nie jest chorobą samą w sobie, a tylko zespołem objawów uszkodzenia mózgu, z których najważniejszymi są:
zmiana napięcia mięśniowego
zaburzenia rozwoju ruchowego
zaburzenia koordynacji, równowagi, słuchu i wzroku
Dziecięce Porażenie Mózgowe - powstaje wskutek niedotlenienia około porodowego - to stan na całe życie, niestety nie ustępuje z dniem ukończenia magicznej 18. Usprawnianie osób z MPDz jest procesem długotrwałym i kosztownym, ale przynosi efekty - na ograniczonym dystansie poruszam się o kulach łokciowych.
Moje sukcesy to drugie miejsce w konkursie "Turystyka bez barier" w kategorii region ogłoszonym przez dwumiesięcznik integracja.
Wyróżnienie za pracę Rynek pracy osób niepełnosprawnych w Polsce w VII edycji Ogólnopolskiego konkursu na najlepsze prace magisterskie i doktorską „OTWARTE DRZWI” w kategorii - prace magisterskie z zakresu rehabilitacji zawodowej.
Chciałabym podjąć pracę związaną z wyuczonym zawodem i zainteresowaniami ale...
Dziś już wiem, iż z różnych względów nie będzie łatwo. Dlaczego? Odpowiem w dalszej części.
Mówiąc o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych należy zwrócić uwagę na bardzo istotny element inne potrzeby w zakresie dostosowania stanowiska pracy mają osoby z uszkodzeniem narządu ruchu, jeszcze inne osoby głuche, niewidome czy z upośledzeniem umysłowym.
W przypadku osób o ograniczonej sprawności ruchowej znaczenie ma możliwość swobodnego przemieszczania się. Wskazane jest zwrócenie większej uwagi na likwidacje barier architektonicznych, ponieważ ograniczają albo uniemożliwiają samodzielność. Jeden jedyny schodek, niezauważalny dla tych, którzy pokonują go nawet o nim nie myśląc dla niepełnosprawnych to przeszkoda nie do pokonania.
Istnieje wyraźna potrzeba rozwiązań systemowych w zakresie transportu Wprawdzie komunikacja miejska posiada niskopodłogowe autobusy i tramwaje, ale samodzielnie nie wszyscy niepełnosprawni ruchowo mogą z tych środków transportu korzystać. Specjalistyczny transport zapewniany przez poszczególne miasta jest niewystarczający w stosunku do zapotrzebowania przede wszystkim w Warszawie.
Prawa osób niepełnosprawnych uregulowane zostały w licznych aktach prawnych europejskich i krajowych, tylko spójny i stabilny system wspierania aktywizacji osób niepełnosprawnych może zachęcić pracodawców do ich zatrudniania.
Obowiązująca ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (1997 r.) nie reguluje w sposób kompleksowy praw osób niepełnosprawnych. Ponadto jest nowelizowana kilka razy w roku przede wszystkim w zakresie przepisów o zatrudnieniu, co nie służy niepełnosprawnym ani pracodawcom.
Miejsce pracy osób niepełnosprawnych w zakładzie pracy chronionej, praca na odległość - telepraca oraz na tzw. otwartym rynku, własna działalność lub w spółdzielni socjalnej.
Długo oczekiwana zmiana
30 sierpnia 2011r. sejm uchwalił zmianę ustawy o rencie socjalnej (Dz.U. 2011 nr 224 poz. 1338). Od 1 stycznia 2012 (data wejścia w życie zmian) osoby pobierające rentę socjalną mogą dorobić 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia zamiast wcześniejszych 30% (1024,80 zł brutto). Gdy zarabiali więcej tracili rentę, która wynosi 525 zł netto.
Przychodem jest
praca wykonywana w ramach stosunku pracy (umowa o pracę),
praca nakładcza (np. roboty chałupnicze),
praca na umowę - zlecenie lub agencyjną,
prowadzenie działalności w sektorze pozarolniczym,
praca w spółdzielni rolniczej produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
odpłatna praca w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności, lub aresztowania tymczasowego,
stypendium sportowe
honoraria z tytułu działalności artystycznej lub twórczej
zasiłek chorobowy,
zasiłek macierzyński,
zasiłek opiekuńczy,
wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy
świadczenie rehabilitacyjne,
dochód z tytułu najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy.
Osoba pobierająca rentę socjalną lub jej przedstawiciel ustawowy (opiekun prawny lub kurator) są obowiązani niezwłocznie powiadomić w formie pisemnej ZUS o osiąganiu przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Prawo do renty socjalnej przysługuje:
osobom posiadającym obywatelstwo polskie zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej na podstawie m. in. :
zezwolenia na osiedlenie się,
zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich,
zgody na pobyt tolerowany,
w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy.
Renta socjalna przysługuje osobom pełnoletnim, całkowicie niezdolnym do pracy z powodu niesprawności, która powstała przed ukończeniem 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub na studiach (w tym wypadku niesprawność musiałaby powstać przed 25 rokiem życia), albo w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury.
Zmiana czasu pracy pracowników z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności
1 stycznia 2012 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U.2010 Nr 226 poz. 1475). Zgodnie z nią, czas pracy osób z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym i znacznym będzie wynosił 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo.
Czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, jeżeli lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną wyda w odniesieniu do tej osoby zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy.
Normy czasu pracy stosuje się od dnia przedstawienia pracodawcy zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy.
W przypadku osób niepełnosprawnych ruchowo rehabilitacja pełni szczególną rolę, ponieważ, pozwala na usamodzielnienie.
W młodszym wieku dzieci mają zapewnioną stosunkowo dużą liczbę godzin rehabilitacji. Sytuacja się pogarsza, kiedy wchodzą w wiek szkolny a jeszcze gorzej jest u młodzieży i osób dorosłych. Ciągłe przebywanie w pozycji siedzącej w ławce szkolnej lub na wózku inwalidzkim, mało ruchu i ćwiczeń rehabilitacyjnych powoduje pojawianie się skrzywienia kręgosłupa, przykurczy mięśniowych, które w konsekwencji często powodują, że tracimy umiejętności ruchowe, które z takim trudem zdobywaliśmy w dzieciństwie.
Również ustawodawca preferuje rehabilitację najmłodszych zapominając o dorosłych co ukazuje między innymi w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych, które stanowi, że przy rozpatrywaniu wniosku o dofinansowanie bierze się pod uwagę stopień i rodzaj niepełnosprawności wnioskodawcy oraz wpływ niepełnosprawności na możliwość realizacji przez wnioskodawcę kontaktów społecznych w codziennym funkcjonowaniu, a także uwzględnia się na korzyść wnioskodawcy fakt niekorzystania z dofinansowania w roku poprzednim.
Pierwszeństwo w uzyskaniu dofinansowania mają osoby niepełnosprawne, które posiadają orzeczenia o zaliczeniu do znacznego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności albo równoważne, osoby niepełnosprawne w wieku do 16 lat albo w wieku do 24 lat uczące się i niepracujące bez względu na stopień niepełnosprawności.
A co z osobami zaliczanymi do znacznego stopnia niepełnosprawności w wieku powyżej 24 lat uczącymi się i niepracującymi? Z powodu kryzysu i zmniejszenia środków na programy celowe mają nikłe szanse na otrzymanie dofinansowania.
Podobnie w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, która w art. 33 punkt 4 stanowi:
Dzieci i młodzież do ukończenia lat 18, a jeżeli kształcą się dalej do ukończenia lat 26, dzieci niepełnosprawne w znacznym stopniu bez ograniczenia wieku, a także dzieci uprawnione do renty rodzinnej nie ponoszą odpłatności za koszty wyżywienia i zakwaterowania w prewentorium i sanatorium uzdrowiskowym.
Niejasne sformułowanie powyższego przepisu dzieci niepełnosprawne w znacznym stopniu bez ograniczenia wieku - powoduje, iż sanatoria pobierają częściową odpłatność od osób dorosłych ze znacznym stopniem niepełnosprawności co moim zdaniem nie powinno mieć miejsca ponieważ jest to działanie niezgodne z prawem.
Rehabilitacja w przychodniach rejonowych i nie tylko z różnych względów często nie przynosi oczekiwanych efektów albowiem:
W praktyce już samo wejście do przychodni jest znacznie utrudnione jeśli nie niemożliwe dostanie się do budynku kosztuje mnie dużo trudu i wysiłku z powodu śliskiego stopnia braku podjazdu i poręczy
Czas oczekiwania na konsultację w poradni rehabilitacyjnej wynosi od 14 dni do 3 miesięcy
Czas oczekiwania na cykl 15 zabiegów zaleconych przez lekarza wynosi od 3 do 6 miesięcy czyli krótko mówiąc czas od momentu uzyskania skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do rozpoczęcia zajęć rehabilitacyjnych może wynosić od 1 do ponad 6 miesięcy oczywiście mówimy tu o zabiegach refundowanych przez NFZ.
Kiedy już zabiegi się rozpoczną to czas trwania rehabilitacji nie przekracza 30 minut dziennie nawet w wyznaczonym czasie terapeuci nie mogą pomagać przy ćwiczeniach ponieważ na tą samą godzinę zapisanych jest kilku pacjentów. Ćwiczenia indywidualne, masaże niestety pozostają w sferze marzeń pacjenta. Jednym słowem w rejonowej poradni rehabilitacyjnej sprawiamy tylko kłopoty więc jesteśmy odsyłani do tzw. „specjalistycznych” ośrodków czego sama doświadczyłam kilkakrotnie, ale adres nie jest już podawany...
Terminy oczekiwania i rehabilitacja wygląda nieco inaczej kiedy pokrywana jest z własnych środków potrzebującego. Wtedy wygląda tak jak wyglądać powinna. I stawiam pytanie skąd na nią brać… Wymagający stałej i systematycznej rehabilitacji mają skromne środki finansowe lub pozostają na utrzymaniu rodziny. Stawka za godzinę prywatnej rehabilitacji waha się od 50 do 140 zł. Coraz częściej inicjatywę w zakresie szeroko pojętej rehabilitacji dorosłych osób niepełnosprawnych podejmują lokalne organizacje pozarządowe (np. w fundacji Avalon karnet 30 godzin rehabilitacji kosztuje 800 zł), ale i one nie mogą prowadzić swych działań w takim zakresie jakim istnieje potrzeba ze względu na ograniczone możliwości finansowe.
Uważam, że można sformułować następujące wnioski.
Ponieważ szanse na pracę są minimalne należy uczyć się możliwie jak najdłużej. Tym bardziej, że wspaniałe warunki ku temu stwarza program PFRON Student realizowany w latach 2002-2007 oraz Student II realizowany od 1 stycznia 2008. Im wyższe wykształcenie, tym większe możliwości znalezienia pracy.
Praca dla każdego człowieka jest formą samorealizacji każdy z nas wybiera sobie zawód najbardziej zbliżony do zainteresowań, w przypadku osób niepełnosprawnych praca to również forma rehabilitacji społecznej
Praca zawodowa zmniejsza poczucie izolacji
Pozwala uwierzyć we własne siły i możliwości jak również cieszyć się z sukcesów
Nie wszyscy niepełnosprawni mogą podjąć pracę zawodową ze względu na:
stan zdrowia
24 godzinną konieczność pomocy ze strony osoby drugiej
brak wykształcenia
Firmy zatrudniające niepełnosprawnych bardzo często niewiele lub nic nie wiedzą o osobach niepełnosprawnych, które zatrudniają, o specyfice ich schorzenia i potrzebach na stanowisku pracy.
Jeśli niepełnosprawny znajdzie pracę ciągle się martwi, że straci ją z powodu obniżonej wydajności.
W polskich warunkach praca osób niepełnosprawnych szczególnie tych z ciężkim uszkodzeniem to często heroiczny wysiłek, gdyż nie działają mechanizmy wsparcia w zatrudnieniu takie jak np. trener pracy, czy asystent.
Dochody większości niepełnosprawnych to:
Renta socjalna - 611,67- brutto (od 1 marca 2011)
Dodatek pielęgnacyjny dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności - 153,10
Bez systematycznej rehabilitacji i wysokiej jakości sprzętu pomocniczego nie mam szans na aktywne życie.
Staram się pokazywać sprawnym jak i niepełnosprawnym, że mimo znacznych ograniczeń ruchowych możliwe jest aktywne życie. Moim mottem jest chcieć to móc.