San Chan & Kun
Od piaskownicy znamy nabożne określenia „Pan”, „Pani”, „mister” czy „senior”. W Japonii ich rolę pełnią specyficzne sufiksy dodawane na końcu nazwiska. Wygląda to mniej więcej tak:
Kowalski-san, Kowalski-kun, Kowalski-chan (czyt. cian).
Każdy amator japońskiej kultury przed wyjazdem do Kraju Kwitnącej Wiśni musi opanować przynajmniej podstawy systemu sufiksów, w przeciwnym razie może się narazić na spore nieprzyjemności. A oto najważniejsze sufiksy:
-san - chyba najczęściej używany i na pewno znany tym, którzy zetknęli się z japońskim kinem lub animacją. Wyraża lekki dystans do danej osoby, szacunek daleki od lęku. Zwracamy się w ten sposób do sklepikarzy, policjantów czy kolegów i koleżanek z klasy.
-kun - sufiks świadczący o dużej zażyłości. Zwracamy się w ten sposób do bliskich przyjaciół lub niektórych członków rodziny.
-chan - pełni rolę podobną do polskich zdrobnień. Używa się go głównie w stosunku do małych dzieci, które również zwracają się do siebie w ten sposób. Co ciekawe, zdarza się, że przyjaciele z dzieciństwa zwracają się do siebie per „chan” aż po późny wiek (przypomina to odpowiednik dawnych przydomków na spotkaniach kombatanckich). Nadużywanie tego sufiksa może zostać poczytane jako obraza, ponadto jeśli choć raz zwrócimy się do kogoś przez „chan”, powinniśmy używać tego określenia konsekwentnie także później (nienaturalnie byłoby mówić do kogoś na przemian: „Michasiu” i „panie Michale, byłby pan łaskaw”).
-sensei - słowo, popularne jak kimono bądź sumo, znaczy tyle co mistrz. Zwracamy się w ten sposób do nauczycieli, instruktorów, ale również do lekarzy czy inżynierów.
-sama - sufiks używany w stosunku do osób ważnych i znaczących. Rektor uniwersytetu, poseł, burmistrz - ale także uczeń starszej klasy czy idol, guru.
Podstawową zasadą jest, aby nigdy, pod żadnym pozorem, nie używać sufiksów mówiąc o własnej osobie. Powiedzenie o sobie per Kowalski-san (czy - nie daj Boże - Kowalski-sama) wywoła w najlepszym wypadku pogardliwy uśmiech. Przez użycie sufiksu podczas autoprezentacji dajecie rozmówcy do zrozumienia, że nie dorasta wam do pięt i powinien celebrować chwilę, gdy tylko otwieracie usta... Zresztą, jak zareagowalibyście na człowieka przedstawiającego się: „Jestem Pan Takiataki”?
Ale co się dzieje, jeśli nie znamy nazwiska danego delikwenta i nie możemy się do niego zwrócić w odpowiedni sposób? W tej sytuacji możemy przyczaić się, aby zbadać rangę potencjalnego rozmówcy w towarzystwie, a następnie podejść, złożyć ukłon i wypowiedzieć formułę powitalną
„Hajimemashite. Watashi wa Eugeniusz desu. Dozo yoroshiku.” Znaczy to mniej więcej tyle: „Zdarza się po raz pierwszy. Jestem Eugeniusz. Proszę mnie nie bić”.
Warto przyjrzeć się temu zdaniu nieco dokładniej, żeby rozwiać pewne wątpliwości... „Zdarza się po raz pierwszy” - Dajemy rozmówcy do zrozumienia, że widzimy go po raz pierwszy, czyli tym samym nie możemy znać jego imienia.
„Jestem Eugeniusz” (tego chyba nie trzeba tłumaczyć).
„Proszę mnie nie bić” niewiele ma wspólnego z „Przepraszam, czy tu biją?”. W Japonii nie ma zwyczaju spuszczania lania nowo poznanemu człowiekowi. „Dozo yoroshiku” to po prostu prośba o opiekę i godne potraktowanie. Po wygłoszeniu tej formułki Japończyk powinien się uśmiechnąć, ukłonić i wygłosić identyczne przemówienie, zdradzając nam przy okazji swoje imię (raczej nie będzie to Eugeniusz). Jeśli tego nie zrobi, możecie się z czystym sumieniem odwrócić i poszukać innego rozmówcy. Po co tracić czas na rozmowę z niewychowanym grubianinem? Jeśli natomiast zdradzi wam swoje imię, to trzeba je zapamiętać. Zapomnienie czyjegoś imienia to poważny afront.
Na koniec warto wspomnieć o pewnej istotnej sprawie. Każdy Japończyk posiada tak zwaną „strefę bezpieczeństwa” wynoszącą około 50 cm. Jeśli w czasie rozmowy naruszymy się ten dystans, Japończyk może pomyśleć, że chcemy go skrzywdzić i po prostu uciec.
To tylko niewielka część zasad japońskiej etykiety. Być może wydaje się to bezsensowne, ale... to samo czuje Japończyk, który przyjechawszy do Polski dowiaduje się, że nie wolno mu już mlaskać przy jedzeniu.
Przysłowia
Akujo no fuka-nasake - Brzydkie kobiety są bardziej namiętne
Hito wa mikake ni yoranu mono - Jeśli chodzi o ludzi, pozory mylą (dosł.: Ludzie nie są tacy, jak się zdają)
Kiite gokuraku mite jigoku - Fantazja czasem ponosi, inne tłumaczenie: Brzmi jak raj, ale piekło gdy się przyjrzysz
Musume o miru yori, haha o miyo - Patrz na matkę zamiast na córkę
Nyobo to tatami wa atarashi ho ga yoi - Żona i tatami są najlepsze gdy nowe
Sake wa honshin o arawasu - Pijani ludzie ujawniają swą prawdziwą naturę (In vino veritas ;)
Shojiki mo baka no uchi - Być zbyt uczciwym to głupota
Liczebniki
rei - zero
ichi - jeden
ni - dwa
san - trzy
shi - cztery
yon - cztery (bardziej formalne)
go - pięć
ro ku - sześć
shi chi - siedem
na na - siedem
hachi - osiem
kyuu - dziewięć
juu - dziesięć
Przyrostki
-chan - zwykle w stosunku do małych dziewczynek, ukochanych osób i zwierząek
-jin - znak, godzina lub osoba, która wykonuje pewną czynność lub prezentuje pewne cechy (np. patrz: gaijin)
-kan - dodawane do nazwy domów czynszowych i stancji (jak Ikkoku-kan lub Yujou-kan)
-ko - dziecko także: jezioro
-kun - zwykle między mężczyznami, do kogoś na tym samym poziomie społecznym, także do dzieci
-sama - władca, władczyni, ktoś kogo głęboko szanujemy, Bóg, cesarz
-san - do kogoś starszego, szanowanego lub niezbyt dobrze znanego, także w stosunku do niezamężnych kobiet i dziewcząt
-tachi - liczba mnoga
Uwagi na temat miejsc ken-oh-ki/piximisa
kore - to (tutaj/w zasięgu ręki)
sore - to (blisko)
are - tamto (gdzieś dalej)[trudno to wyjaśnić, bo w polskim istnieją dwa określenia w miejsce sześciu japońskich]
kono~ - to~ (tutaj)
sono~ - to~ (blisko)
ano~ - tamto~ (gdzieś tam)
Słownik
A
abunee (również: abunai) - niebezpieczeństwo, jako zwrot: "Uważaj!"
ai - miłość
ai shiteru - "Kocham cię" (to najmocniejszy sposób wyrażenia uczucia i używają go tylko osoby naprawdę sobie oddane)
akai - czerwony
akumu - koszmar
anata - ty (formalnie), również: kochanie, użyte przez żonę w stosunku do męża, dosł.: ktoś cenny
aniki - starszy brat (bardziej wysublimowane i po prawdzie nigdy nie spotkałem tego w użyciu...)
anmitsu - owoce z brązowym cukrem, gotowaną czerwoną fasola i miękkim ciastem ryżowym; czasem określane jako "japońskie słodycze"
ano - dźwięk wahania przed zapytaniem
aoi - niebieski
ara - dźwięk lekkiego zaskoczenia, używany głównie przez kobiety
arigato - "Dzięki", patrz również: domo arigato gozaimasu
ashita - jutro
awa odori - "Taniec Bąbli", główna technika erotyczna używana w Soaplands, kombinacji łaźni publicznych i centrów prostytucji
B
babaa - stara baba (określenie pejoratywne)
baka - głupek
baka yaro - dupek, pisane również: bakyarou
bishojo - piękna dziewczyna
bishonen - piękny chłopiec
boku - jedna z wersji męskiego "ja" (ponoć bardziej formalna)
boku wa ... - Nazywam się ... (raczej używane przez mężczyzn)
bon - Święto Zmarłych
bonito - suszona ryba
bun - bezsensowny dźwięk używany w charakterze przeczenia przez młode dziewczęta
C
che - łagodne wyrażenie zawodu/irytacji
chigaimasu - nieprawda/mylisz się
chigau - brak zgody, zaprzeczenie, jako zwrot: "Źle!"
chikusho - dosł.: bestia, jako zwrot: "Cholera!", "Kurwa mać!"
cho-no-ryoku-sha - psychotronik, dosł.: "osoba o specjalnych mocach"
chotto - dosł.: mała ilość, patrz również: chotto matte
chotto matte - "Czekaj chwilę!"
choto matte ne - Tylko chwilę
D
dachinko - przyjaciele, patrz również: tomodachi
daijobu - w porządku
daijobu desu ka / daijobu ka - "Czy wszystko w porządku?"
daikyo - długi japoński łuk
daimyo - feudalny władca, suweren, dosł.: "Wielkie Imię"
dake - tylko
dame / damare - "Stop!", jako zwrot: "Niedobrze!", możliwe również: dame yo!
damedamedame - Nienienie
demo - ale, lecz
demo, naze da? - "Ale dlaczego?"
densetsu - legenda lub fantazja
dewa matta - "Do zobaczenia!"
do - droga, również: droga życiowa
do itashimashite - "Bardzo proszę" (w odpowiedzi na "Dziękuję")
do-kin - dźwięk szoku lub zaskoczenia
dokeshi - clown
doko - gdzie
doko desu ka - "Gdzie jesteś?"
doko-ni ikimasu ka - "Dokąd idziesz?"
doko wa ...? - "Gdzie jest ...?"
domo - w rzeczy samej, rzeczywiście
domo arigato gozaimasu - "Dziękuję bardzo!", również: arigato
dorei - niewolnik
doshita no - "Co się stało?"
doozo - "Proszę bardzo" (gdy coś podajemy)
dozo yoroshiku onegaishimasu - "Miło mi poznać"
E
ecci - (oryg. chory) erotyczny, perwersyjny, pisane również: etchi, patrz również: hentai
Edo - poprzednia nazwa Tokio (nie używana już dość długo)
egao - uśmiech
eigo-ya - pejoratywne określenie osoby mówiącej po angielsku
F
fugu - potrawa z niezwykle trującej ryby
fukai - gęsty, intymny
furo - gorąca kąpiel, również relaksująca
fushigi - magiczny, tajemniczy, dziwny
futago - bliźnięta
futon - materac
G
gaijin - obcy, obcokrajowiec
gakko - szkoła, uczelnia
gakusei - student
gambatte - wyraz zachęty "No dalej!", "No chodź!"
geisha - adeptka sztuki i rozrywki o reputacji erotycznej
genkan - przedsionek w japońskim domu, gdzie zostawia się buty
genki o dashite - "Głowa do góry!"
genki desu ka - "Jak się masz?", zwykle: o-genki desu ka
genki kai - "Jak leci?"
gin - srebro, srebrny
gochiso-sama deshita - "Dziękuję" po posiłku
gomen - "Przepraszam", bardziej formalna wersja 'gomen nasai' znaczy "Wybacz, proszę"
gomen ne - "Proszę wybaczyć!"
gomen yo! - "Przepraszam!"
gomen kudasai - "Jest ktoś w domu?"
gon - dźwięk zaskoczenia (w mandze odgłos kamienia spadającego komuś na głowę)
H
hai - "Tak", "To prawda"
hai, genki desu - "U mnie świetnie"
hajime - start, początek
hajimemashite - "Bardzo się cieszę, że mogłem poznać" (gdy spotykamy kogoś po raz pierwszy)
hakama - tradycyjny ubiór kapłanki Shinto
hanashite - "Puszczaj mnie!", możliwe również: hanasee
hanko - pieczęć/stempel używany na dokumentach przy nazwisku
hato - człowiek, mężczyzna
hatsumoude - pierwszy akt czci w Nowy Rok w kaplicy Shinto lub świątyni buddyjskiej
hayaku - wcześnie, szybko, jako zwrot: "Pośpiesz się!"
hanayomeisho - japoński strój panny młodej
heiki, heiki - "Wszystko w porządku"
hentai - zboczeniec, patrz również: ecci
hi - ogień
hidoi - okrutny, zły
hikari - światło
hisashiburi - "Dawnośmy się nie widzieli", możliwe również: ohisashiburi
honne - substancja, treść
honou - płomień
honto - "Mówisz poważnie?", możliwe również: Honto da?
hoshi - gwiazda
I
iie - nie
iku zo - "Chodźmy!" (nieformalne)
<miejsce>-ni ikimasu - Byłem w <miejsce>.
Kilka przykładów:
eiga (kino)
kouen (park)
sampo (spacer)
umi (morze lub plaża)
hanami (oglądanie kwiatów)
ensoku (wycieczka)
doraibu (przejażdżka)
pikunikku (piknik)
toshokan (biblioteka)
mise (sklepy)
doobutsuen (zoo)
machi (miasto)
iinazuke - narzeczona
irrashai / irrashaimase - "Witamy" (do kogoś wchodzącego do miejsca publicznego jak restauracja, biuro itp.)
ite - "Au!", możliwe również: itai
itooshi - ukochany
itte - "Chodź!"
J
ja - no (jak w: "no, teraz wiemy...")
ja mata - "Będę lecieć!" (nieformalne)
ja ne - "Do zobaczenia!" (nieformalne)
jijii - stary dziad (określenie pejoratywne)
jinja - świątynia
juku - kursy przygotowujące do egzaminów na studia
K
kaeru - ropucha
kagami - lustro
kagayaku - błyszczący, skrzący się
kaiseki - jeden z trzech podstawowych stylów tradycyjnej japońskiej kuchni - posiłki podaje się z ekskluzywnymi dodatkami ze szczególnie dokładnie dobranym kolorem, wyglądem i fakturą
kakkoii - świetne
kami - bóg, papier (zaskakujące, ale to prawda)
kampai - "Na zdrowie!"
kampeki da - "To jest doskonałe"
kanashimi - smutek, żal
kanji - chińskie piktogramy zaadoptowane do zapisu języka japońskiego
kanrinin - administrator, zarządca domu
kantoku - trener
karaage - smażony kurczak podawany zwykle w małych kawałkach
katana - długi miecz japoński
kawaii - śliczna, milutka, słodka (czy to nie oczywiste)
kawaii ku nai - nieładna, pisane również: kawaikunee
kawaiiso - biedny, nieszczęsny
kimagure - kapryśna
kimi - ty (nieformalnie, używane głównie przez mężczyzn)
kimono - tradycyjny strój japoński
kin - złoto
ki o tsukete - "Uważaj na siebie!"
kirei - piękna, ładna
kirigirisu - konik polny
kisama - bardzo nieprzyjemna wersja "ty" (ponoć może znaczy również "drań")
kissaten - mała kawiarenka; kissaten zwykle mają nazwy chińskie lub francuskie
kitto - absolutnie, na pewno, również: doskonale
kitsune - lis
koban - mały posterunek lub budka policyjna
kohai - młodszy kolega w szkole lub pracy
koe - głos
koi - miłość, złota rybka (tak! :)
koibito - chłopak, dziewczyna, kochanka
kojiki - najstarsza pisana historia Japonii
kokoi - wypasione (nieformalne)
kokoro - serce
komatta - problem
komban wa - "Dobry wieczór!"
konnichi wa - "Cześć!", "Dzień dobry!"
korose - zabić, omae o korosu - "zabiję cię!"
kotatsu - niski japoński stolik z grzejnikiem pod spodem
kotchi - "Tutaj!"
kurae - słowo wykrzykiwane w czasie ataku, coś w stylu "A masz!"
kudasai - proszę (tylko w pełnym zdaniu)
kuma - niedźwiedź, miś
kuso - jako zwrot: "Cholera!", "Do diabła!"
kyaa - bezsensowny dziewczęcy okrzyk
kyodai - brat
kyukin - zarobki
M
madoka - żeńskie imię, znak oznaczający monetę 1 jen, gatunek małej rybki & kilka innych...
machinasai - "Stop!"
maguro - tuńczyk
make ja nai - "Nie przegraj!", "Do walki!", "Powodzenia!", patrz również: gambatte
mamagon - dosł.: Smocza Matka, używane do określenia kobiety, która wciąż przymusza dziecko do nauki
masaka - "No co ty...", "Niemożliwe!"
matte na - "Do zobaczenia!" (nieformalne)
matte - "Czekaj!", matte kudasai "Czekaj proszę!", patrz również: chotto matte
mazui - dosł.: niezalecane, w złym guście, jako zwrot: "Niedobrze"
megami - bogini
meijin - mistrz, pan
meotojawan - zestaw filiżanek dla niego i dla niej
midori - zielony
miko - kapłanka, służka świątynna
miso - zupa ze sfermentowanej soi i ryby
mizu - woda
mochi - ciasto ryżowe
mori - las
mou - bezsensowny okrzyk zaskoczenia używany przez dziewczęta
muko-yoshi - zięć zaadoptowany przez ojca panny młodej, który przyjmuje jej nazwisko
N
namida - łzy
nanda - "Co?", możliwe również: nani
nani ten no - "Co powiedziałeś?"
nani desu ka - "Co to?"
nani kore - "Co to jest?"
natsu - lato
natsu yasumi - wakacje letnie
naze da - "Czemu?"
ne - używane jak angielski question tag, nasze polskie "czyż nie?", "nieprawdaż?"
negai - nadzieja; modlitwa
neko - kot
ningen - człowiek
ninmu - misja
no - oznaczenie przynależności
nori - suszone algi (potrawa)
O
oakerinasai - "Wróciłem!", "Jestem w domu!"
obaasan/obaachan - babka/babcia ("o" może zostać pominięte)
obaba - stara wiedźma, pejoratywne
obasan - ciotka ("o" może zostać pominięte)
obi - pas do wiązania kimona
ogenki desu ka - "Jak się miewasz?"
ohayo - "Dzień dobry!" (bardziej formalne: ohayo gazaimasu)
oi - hej
oi minna! - "Hej wszystkim!"
ojisan - wuj ("o" może zostać pominięte)
ojo-sama - zwrot w stosunku do wysoko postawionej, szanowanej damy
ojosan/ojochan - panna, bogata dziewczyna
okaasan/okaachan - matka/mama ("o" może zostać pominięte)
okama - homoseksualista
okawari - odpowiedź na prośbę o dokładkę lub dolewkę
okonomiyaki - rodzaj nadziewanego naleśnika
oku-sam - madame
o-kuni wa - "Z jakiego kraju (pochodzisz)?"
okyaku-sama - szanowany klient
omachido-sama deshita - "Dziękuję za oczekiwanie", używany przez kelnerki przy podawaniu posiłku
omae - "ty" używane w stosunku do kogoś bardzo bliskiego, inaczej ma wydźwięk trochę agresywny
omake - mały bonus dorzucany przez kupców
omiai - spotkanie zapoznawcze dla narzeczonych zaaranżowanego małżeństwa
omisoka - Sylwester
omoshiroi - interesujące
oneechan - starsza siostra
onegai shimasu - proszę (używane samodzielnie, odwrotnie niż kudasai)
oni - potwór, diabeł
onigiri - kulki ryżowe z solonym łososiem lub peklowaną śliwką w środku
oniichan - starszy brat
ona ta wa - "Dla mnie?"
onegai-shimasu - proszę (gdy prosimy o przysługę)
onna - kobieta
onnanoko - dziewczyna
onna-tarashi - podrywacz, dziwkarz
onore - "Ty draniu!"
ora o nameru na yo - "Nie zadzieraj ze mną!"
ore - potoczna wersja męskiego "ja"
oshiire - specjalna szafka do przechowywania złożonego posłania
osuwari - "Siadaj!"
otanjobu - "Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin!", możliwe również: otanjobu omedeto gozaimasu
otanoshimi kudasai - "Proszę bardzo!"
otemba - chłopczyca
otoko - mężczyzna
otokonoko - chłopiec
otosan/otochan - ojciec/tata ("o" może zostać pominięte)
otoshidama - noworoczny prezent pieniężny dawany dzieciom przez rodziców lub dziadków
owari - "To wszystko moi kochani!"
oyasumi - "Na razie!",
oyasumi nasai - "Dobranoc!"
oyaji - tatko (używane tylko przez mężczyzn, bardzo nieformalne)
P
R
rekishi - historia
ronin - bezpański samuraj, również: student, który ciągle zawala egzaminy ;)
S
saa - "Nie wiem..."
saitei-dayo - dosł.: "Jesteś najgorszy!", chyba najsilniejsza obraza w japońskim
sake - mocne japońskie wino ryżowe, może być podawane na ciepło lub zimno
sappari wakarana - "Nic z tego nie rozumiem"
sashimi - surowa ryba
sayonara - "Do widzenia!" (formalne)
sembei - krakersy ryżowe z algami
sempai - określenie starszego kolegi w szkole
sensei - nauczyciel
shiatsu - japoński masaż leczniczy
shiawase - szczęście
shigata ga nai - "Nic się nie poradzi"
shimatta - "Cholera!"
shine - "Giń!"
shinjinai - "Nie do wiary!"
shinto - tradycyjna religia japońska
shiro - biały
shiromoku - białe kimono zakładane przez pannę młodą
shochuu - mocny alkohol ryżowy
shogatsu - noworoczna przerwa w pracy
shoji - przesuwany parawan z drewna i papieru
shojo - dziewczyna
shonen - chłopak
soba - makaron gryczany
sona - "O, nie!" (można używać w połączeniu z innymi słowami - zmienia się wtedy znaczenie)
sonna bakana - "Niemożliwe!"
sora - nieboskłon
soroban - liczydło
soka - "Naprawdę?", "Rozumiem..."
sugoi - "Wow!"
suimono - bulion
sukeban - dziewczyna-gangster
sukebe - rozpustnik
suki - kochać, lubić
sumimasen - przepraszam (Dosyć mocne stwierdzenie, używajcie oszczędnie)
sumo - japońskie zapasy
sushi - ryż z octem
T
tabun - może
tadaima - "Wróciłem/Jestem w domu!"
tai - gatunek ryby morskiej
taicho - kapitan
taihen da - okropne
tako - ośmiornica
takoyaki - szaszłyk z ośmiornicy
tamago - jajko
tamagoyaki - japoński omlet
tanuki - szop
tatamae - forma
tatami - słomiana mata rozkładana na podłodze
temee - "Ty pieprzony gnojku!"
tempura - ryba i warzywa w mące na głębokim oleju
tenshi - anioł
to ittara - "skoro tak twierdzisz"
tomodachi - przyjaciel, patrz również: dachinko
tsuki - księżyc
U
unagi - węgorz
unmei - los, przeznaczenie
uta - wiersz, piosenka
urusai - denerwujące, jako zwrot: "Zamknij się!"
uso - kłamstwo, jako zwrot: "To kłamstwo!", "Żartujesz!", "Nigdy w życiu!"
W
wakatta - oczywiście
watashi - ja
watashi mo <kraj>-jin desu - Jestem <narodowość>
Kilka przykładów:
Nihon-jin (Japończyk)
Kanada-jin (Kanadyjczyk)
Amerika-jin (Amerykanin)
Eekoku or Eego-jin (Anglik)
Porandu-jin (Polak)
wo ai ni - "Kocham cię"
watashi no namae wa <imię> desu - Nazywam się <imię>
watashi wa ... - jestem/nazywam się ... (generalnie forma kobieca)
Y
yabai - "Do licha!"
yadaa - "To okropne!"
yakimono - grillowane jedzenie
yakitori - grillowany kurczak z warzywami
yakusoku - obietnica
yakuza - japońska mafia
yamette/yamero - "Stop!"
yaoi - związek (tego typu jak spotykamy w anime/mandze ;)
yari - japońska prosta włócznia
yaro - drań, idiota, patrz również: baka yaro
yasashisa - delikatność/uprzejmość
yatta - "Hurra!"
yurusenai - "Nie przebaczę tego!"
yo - dodaje emfazę do zwrotu
yochimu - proroczy sen
yoika - "Słuchaj!" (bardzo nieformalne)
yoroshiku - "Miło mi poznać!"
yoshi - okay, dobra
yokai - istota ponadnaturalna
yukata - lekkie letnie kimono
yuki - śnieg
yukimi - Oglądanie Śniegu: zwyczaj zbierania się i dzielenia jedzeniem i sake podczas podziwiania śnieżnych krajobrazów. Zapisy takich spotkań pojawiają się kronikach z okresu Nara (710-794). W okresie Hejskim (794-1185) arystokracja zbierała się aby towarzyszyć wyprawom dworu cesarskiego na oglądanie śniegu. W okresie Edo (1600 - 1868) zwyczaj był już popularny także wśród prostego ludu.
yuuki - odwaga
Z
zettai - absolutnie
zori - tradycyjne japońskie sandały
zutto - zawsze, na zawsze