Pedagogiczne aspekty pracy z czytelnikiem, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo


PEDAGOGICZNE ASPEKTY PRACY I KRYTERIA DOBORU METOD PRACY Z CZYTELNIKIEM

PEDAGOGIKA SPOŁECZNA - wprowadziła wiedzę o środowisku wychowawczym (stanowią zewnętrzny mechanizm kształtowania się postaw czytelniczych). Wyłoniła się w wyniku starcia dwóch nurtów badawczych: psychologizmu i socjologizmu

→ środowiska naturalne ukształtowane przez geofizyczne elementy natury

→ środowiska społeczne ukształtowane przez historyczny rozwój stosunków społecznych

→ środowiska kulturowe stanowiące historyczny dorobek estetycznej działalności człowieka

Twierdzili, że procesu wychowania społecznego jako przygotowania do pełnego udziału w życiu społeczno - kulturalnym nie można ograniczyć tylko do szkoły, pn. w wieku pozaszkolnym jednostka cały czas pogłębia i rozszerza swoje wiadomości i doświadczenia.

Każda sytuacja wychowawcza wymaga specyficznych w danych warunkach rozwiązań → wyróżnia się 3 rodzaje sytuacji przygotowujących do udziału w życiu społecznym:

1) szkoła - najbardziej zorganizowana postać procesu wychowawczego

2) pozaszkolne instytucje wychowawcze - dopełniają działalność szkoły, biblioteki, kolonie, obozy,... ; placówki opieki częściowej i całkowitej: internaty, domy dziecka,...

3) wychowanie naturalne w rodzinie

Proces działalności wychowawczej może mieć charakter NATURALNY → środowisko rodziny i najbliższe otoczenie społeczne i INTENCJONALNY → zw. z działalnością konkretnych instytucji wychowawczych, w tym:

- instytucje wychowawcze (opieka nad dziećmi opóźnionymi w rozwoju, głuchoniemymi, ociemniałymi, chorymi), realizujące funkcje kompensacyjne, wyrównawcze lub niwelujące upośledzenia. BIBLIOTEKARZ - uczestniczy w biblioterapeutycznym przygotowaniu wychowanków do życia społecznego

- instytucje wspomagające rozwój dzieci i młodzieży (przedłużenie planowej pracy wychowawczej szkoły: świetlice tereny zabaw, kluby, czytelnie, biblioteki, poradnie), w celu zapewnienie wszechstronnego rozwoju osobowości i zaspokojeniu zainteresowań

- instytucje oświaty dorosłych (zapewniają dalsze kształcenie ogólne i zawodowe młodzieży dorastającej i osób dorosłych oraz organizowanie ich uczestnictwa w kulturze i życiu społecznym), stanowią integralną część systemu oświaty i są finansowane z budżetu państwa. Należą tu: ośrodki kształcenia systematycznego (kursy i szkoły), ośrodki upowszechniania wiedzy (muzea, wystawy, radio, telewizja,...), ośrodki rekreacji, ruch amatorski, ośrodki kształcenia ustawicznego, ośrodki pracy twórczej, biblioteki powszechne i czytelnie.

BIBLIOTEKA- jej miejsce w zinstytucjonalizowanych systemie wychowawczym

BIBLIOTEKARZ - jego działalność wychowawcza jest podstawowym elementem pedagogiki bibliotecznej

METODY I FORMY PRACY Z CZYTELNIKIEM

Efekty pracy zależą od:

środowiska społeczno - kulturowego, zbiorów bibliotecznych, lokalu biblioteki i jego wyposażenia, przygotowania zawodowego bibliotekarza, znajomości potrzeb czytelników indywidualnych i zespołów czytelniczych korzystających z biblioteki, współpraca z innymi placówkami oddziaływania społeczno - kulturalnego

Praca z czytelnikiem wymaga zorientowania się w strukturze społeczno -demograficznej środowiska, ustalenia przeciętnego poziomu wykształcenia stanu zamożności, aby pod tym kątem organizować warsztaty pracy bibliotecznej

METODY PRACY:

PRACA Z CZYTELNIKIEM INDYWIDUALNYM

  1. Przysposobienie biblioteczne

przyuczenie czytelnika do użytkowania biblioteki i jej zbiorów ( objaśnienie zakresu usług bibliotecznych i sposobów wykorzystania oferty, podanie inf o zbiorach, ich rozmieszczeniu i układzie, przedstawienie agend i podstawowych składników warsztatu bibliotecznego)

  1. Przysposobienie czytelnicze

przyuczenie czytelnika do posługiwania się książką, szczególnie aparatem informacyjnym oraz innego rodzaju informatorami - umiejętność wykorzystania wszelkich kanałów i źródeł informacyjnych w bibliotece.

  1. Przygotowanie literacko - lekturowe

działania, dzięki którym czytelnik wzbogaca swój smak literacki i opanowuje umiejętność czytania tekstów literackich twórczo i indywidualnie

PRACA Z ZESPOŁEM CZYTELNICZYM

np. w bibliotekach publicznych: zespoły samokształceniowe dorosłych, uniwersytety ludowe, kursy języków obcych, …

w bibliotekach szkolnych i uniwersyteckich: zespoły kół zainteresowań, miłośników poezji, zespoły czytelnicze domu studenta, …

- imprezy oparte na zasadzie oddziaływania żywego słowa (wieczory literackie, spotkania autorskie, konkursy błyskawiczne, małe formy teatralne,...

- imprezy audiowizualne (ekranizacje filmowe książek, występy zespołów muzycznych, przeglądy piosenki literackiej z płytoteki, …)

- imprezy związane z wizualną propagandą książki (plakaty na temat autorów, katalogi zagadnieniowe i obrazkowe, wystawy tematyczne i autorskie, …)

- imprezy ruchowo -rozrywkowe, głównie w bibliotekach dla dzieci (loterie, gry kośćmi, gry umysłowe, …)

Cel: weryfikacja własnych przekonań, wzbogacenie przemyśleń i refleksji, rozwój wiedzy i samodzielności myślowej

Powodzenie dyskusji zależy od wyboru jej problemu oraz lidera, lub osób inicjujących.

Fazy organizacji dyskusji: 1) koncepcja ; 2) przygotowanie ; 3) realizacja ; 4) kontrola

Jest to forma synkretyczna - łączy literacki wariant formy prelekcyjnej, dyskusję i pośrednią formę wywiadu

Fazy: 1) wypowiedź autorska ; 2) wywiad ; 3) dyskusja

Cele: bezpośrednie (prezentacja norm kreacji, interpretacja tekstów, zgłębianie określonej problematyki, wymiana opinii między autorem a czytelnikiem) i pośrednie (objaśnienie kodów literatury, sugestia norm interpretacji, inspiracja nastawień estetycznych i filozoficzno-społecznych, ogólna charakterystyka komunikacji literackiej)

Etapy spotkania autorskiego:

1) opracowanie (przygotowanie koncepcji, przygotowanie techniczne, reżyseria)

2) realizacja (rozpoczęcie i zakończenie, mat informacyjne i uzupełniające, zapewnienie normalnego toku spotkania)

3) kontrola ( obserwacja audytorium, analiza formy, plan dalszych działań

PRZYSPOSOBIENIE BIBLIOTECZNE - metoda najbardziej kompleksowa

[jeszcze trochę z innej pozycji może się przydać]

Podstawy ogólne pracy z czytelnikiem - CELE

  1. FINALNE (końcowe, ostateczne)

- są tożsame z celami czytania ; ich osiągnięcie jest zależne od realizacji celów pośrednich

- należą tu: rozwój wiedzy, intelektu oraz wrażliwości estetycznej

  1. POŚREDNIE (drugiego stopnia)

- optymalizacja wyborów lekturowych, samego procesu czytania i jego następstw oraz wzbogacenie oferty aktywnego uczestnictwa w kulturze

  1. BEZPOŚREDNIE (pierwszego stopnia)

- konkretyzują się jako zadania doraźne, warunkujące osiągnięcie celów wyższych stopni

- lepsza orientacja odbiorcy w całokształcie oferty piśmienniczej, wzbogacenie jego zainteresowań, optymalizacja postawy interpretacyjnej i repertuaru nastawień

Podział form pracy z czytelnikiem

wg KANAŁU KOMUNIKACYJNEGO

  1. Formy DYSKURSYWNE - dominują wypowiedzi w języku mowy

  2. Formy POGLĄDOWE - opierają się na komunikacji wizualnej

  3. Formy AUDIOWIZUALNE - przeważają elektroniczne formy przekazu

  4. Formy SYNKRETYCZNE - dopełniają się wzajemnie różne formy komunikatów

wg KONTEKSTU ODBIORU

charakteryzują sytuację odbiorcy jako uczestnika określonej formy. Sytuacja ta ma wpływ na przebieg procesów odbioru i ich skuteczność

  1. Formy INDYWIDUALNE

istotą jest jednostkowy odbiór komunikatu, który jest nastawiony na konkretnego odbiorcę oraz

  1. Formy QUASI ZBIOROWE, ZBIOROWE i ZESPOŁOWE

wymagają standaryzacji komunikatu, nastawienia na przeciętnego odbiorcę

- formy ZBIOROWE - bazę stanowią luźne zbiorowości, w których istniej ośrodek przekazu i ewentualność relacji zwrotnych ; istnieje tu wspólny ośrodek dyspozycyjny, który narzuca pewne wzorce i wywołuje zachowania bezrefleksyjne ; liczebność publiczności jest ograniczona tylko warunkami technicznymi np. pojemnością sali ; odbiorcy zgromadzeni okazjonalnie

- formy ZESPOŁOWE - podstawą są zebrania, tzn grupy, w których każdy uczestnik staje się kolejno nadawcą komunikatu ; nie ma ośrodka dyspozycyjnego, wszystkie jednostki na siebie oddziałują ; podstawą funkcjonowania są mechanizmy małej grupy ; in nazywane klubowymi - zespół stałych odbiorców przekazu lub stałych uczestników

Proces czytania powinien poprzedzać naddania i przedłużenia - wybór formy, zapewniając swobodę odbioru i autonomiczność interpretacji

PROCES PRACY Z CZYTELNIKIEM - 3 FAZY

  1. Przygotowanie

obmyślenie kształtu i zawartości treściowej wybranej formy pracy z uwzględnieniem stanu świadomości odbiorców i tekstów koniecznych do relacji

  1. Realizacja

polega na wykonawstwie merytorycznym i czynności technicznych (wg założonego planu) oraz zapewnieniu odpowiednich warunków do przebiegu samej formy, czyli stworzenia odpowiedniego marginesu tolerancji

  1. Kontrola

obserwacja czytelniczych zachowań i krytyczna weryfikacja przebiegu i skuteczności formy z uwzględnieniem opinii użytkowników



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Czytelnictwo - w oparciu o J. Dunin - Pismo zmienia świat, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstw
Biblioterapia 1, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Telewizja jako medium, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Dziecko przed telewizorem, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Bajka o Ciepłym i Puchatym - np. bajki terapeutycznej, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
C.d. globalizacja, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Gołąbiewski Łukasz - Wydawnictwa, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Newsweek - Pisanie zrodzone w bólu, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Słownik terminów redakcyjnych, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Gatunki dziennikarskie, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
10 kroków do ciekawego tekstu, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Karta etyczna mediow, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Manipulacja i perswazja językowa we współczesnej prasie, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Betelheim i inne - pkt. 16, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Socjo - media masowe, słowa, Komunikacja, media, kulturoznawstwo
Pedagogiczne aspekty Pracy z pacjentem I jego rodzina

więcej podobnych podstron