Zatwierdził:

…………….

KONSPEKT ZAJĘĆ

I. Przedmiot: Taktyka działań gaśniczych

II. Temat: Pożary budynków wysokich. ___________

. Czas trwania zajęć: 2 x 45 minut zajęcia praktyczne.

IV. Metoda nauczania: 1. nauczanie teoretyczne:

- wykład

- pogadanka

- dyskusja

- opis

- opowiadanie

- wyjaśnienie

2. nauczanie praktyczne:

- rozwijanie umiejętności

- pokaz

- ćwiczenie

- instruktaż

- inscenizacja

V. Typ lekcji

1. obejmująca kilka momentów procesu dydaktycznego

2. poświęcona podaniu nowego materiału

3. problemowa

4. poświęcona powtórzeniu wiadomości

5. obejmująca ćwiczenia praktyczne

6. poświęcona sprawdzeniu wiadomości i umiejętności

VI. Format zajęć

1. system klasowo - lekcyjny

2. praca grupowa

3. zapoznanie z obiektami, urządzeniami i instalacjami

4. zajęcia praktyczne - ćwiczenia praktyczne ze sprzętem

VII. Miejsce zajęć

1. sala wykładowa

2. plac ćwiczeń

3. stanowisko ćwiczebne

4. zakład produkcyjny lub inne obiekty

VIII. Cel ogólny:

POZNAWCZY -

KSZTAŁCĄCY -

WYCHOWAWCZY -

IX. Pomoce dydaktyczne (wykaz sprzętu)

- foliogramy

- rzutnik

- filmy

- monitory + magnetowid

- tablica lekcyjna

- makiety

- przekroje

- programy multimedialne

- komputer

- PN

- zdjęcia

- inne

______

X. Zagadnienia do zajęć:

1. Przeznaczenie budynków wysokich

2. Rozpoznanie pożarowe w budynkach wysokich

XI. Literatura do zajęć:

Podstawy taktyki gaszenia pożarów - Piotr Bielicki

XII Plan zajęć:

Lp.	Treść zajęć	Czas	Uwagi
1.	1. Część wstępna: 2. Czynności organizacyjno - porządkowe. - przyjęcie meldunku - sprawdzenie obecności - podanie tematu i przygotowanie odpowiednich pomocy dydaktycznych.	4
2.	3. Część zasadnicza: POŻARY BUDYNKÓW WYSOKICH Nie ma wyraźnie sprecyzowanej granicy, od której budynek zali­czony zostanie do wysokich. W większości krajów definicja budyn­ku wysokiego uwzględnia praktyczną wysokość drabin pożarniczych, za pomocą których można dotrzeć z zewnątrz do pomieszczeń naj­wyższej kondygnacji. Najczęściej granica ta waha się pomiędzy 22 i 28 metrów. W Polsce przyjęto, że budynek wysoki liczy w grani­cach 25-55 m, a wysokościowy pow. 55 m. Zagrożenie pożarowe w budynkach wysokich jest większe niż w innych obiektach z następujących względów: - pionowe drogi ewakuacyjne są długie, co automatycznie wy­dłuża czas ewakuacji, - działania gaśnicze są z reguły spóźnione z uwagi na trudności w dotarciu na większą wysokość, - z uwagi na konieczność prowadzenia wewnątrz obiektu dużej ilości szybów instalacyjnych, biegnących przez wiele kondy­gnacji, istnieje niebezpieczeństwo szybkiego przenoszenia się pożaru i dymu, - istniejąca klimatyzacja sprzyja gwałtownemu wzrostowi tem­peratur w wyniku podwyższenia ciśnienia spowodowanego przez gorące gazy pożarowe, .- obecność dużej ilości ludzi i brak bezpośredniej łączności z mieszkańcami lub użytkownikami utrudnia zorganizowanie i przeprowadzenie sprawnej ewakuacji obiektu lub jego części. Przeznaczenie tychże obiektów może być rozmaite, mogą to być biurowce, siedziby przedsiębiorstw handlowych, mogą mieścić one sale zebrań, lokale gastronomiczne i rozrywkowe, hotele, zakłady lecznicze, mogą to być także obiekty mieszkalne. Mimo zaostrzonych wymagań budowlanych, instalacyjnych i ewa­kuacyjnych przeprowadzone próby w budynkach o wysokości dra­bin pożarniczych wykazały, że czas opuszczenia obiektu przekra­czał znacznie 30 min. Krzyżowały się drogi ewakuacji i działań bo­jowych. Pożary jakie w tych obiektach zaistniały wykazały też, że dojazd i dojścia dla straży pożarnych utrudniał tłum gapiów, chcą­cych śledzić przebieg wypadków. Przy budynkach wyższych niż 100 m ewakuacja trwała ponad godzinę. Okazało się także, że wielu użytkowników w ogóle nie znało rozmieszczenia klatek schodowych i rozkładu przejść. Niebezpieczne są także obiekty wysokie będące w budowie. Po­jawiają się wówczas kłopoty z podaniem wody na wyższe kondy­gnacje, a świeżo związany beton może w czasie pożaru gdzienieg­dzie naruszyć statyczność budowli. Dla potrzeb ewakuacji skorzystać można z korytarzy poziomych ogólnego przeznaczenia, klatek schodowych i przedsionków prze­ciwpożarowych. Dźwigi i windy stanowiące normalną drogę ko­munikacyjną w razie pożaru nie mogą być brane pod uwagę. Straże pożarne korzystać muszą ze specjalnych dźwigów podłączo­nych do awaryjnego źródła zasilania, wykonanych jako dźwigi bez­pieczeństwa (dostępne od zewnętrznej strony budynku, zabezpieczo­ne przed przenikaniem do nich dymów, mające możliwość sterowa­nia przez ratowników i dostatecznie obszerne dla transportu rannego na noszach, wyposażone w urządzenia łączności i głośnikowe). Dźwi­gi takie powinny być instalowane w budynkach o wysokości powy­żej 40 metrów. W czasie pożaru należy liczyć się z odpadaniem części elewacji co może spowodować jego rozprzestrzenianie się po ścianach ze­wnętrznych, wzrost intensywności spalania wobec dotarcia mas po­wietrza oraz zagrożenie dla osób znajdujących się przed obiektem. Dla potrzeb akcji gaśniczej korzystać można z hydrantów we­wnętrznych które powinny znajdować się na każdej kondygnacji. W budynkach mieszkalnych o wysokości 15-55 m powinny być insta­lowane "suche piony wodne" z możliwością odbioru wody na każ­dym piętrze. Budynki wyższe niż 50 ID muszą posiadać przewody "nawodnione" zasilane niezależnie. Obiekty powinny posiadać sa­moczynne urządzenia gaśnicze i alarmowe, co ułatwi strażom po­żarnym orientację co do miejsca powstania pożaru. Na dachach niekiedy przygotowane są lądowiska dla śmigłowców. W przypadku pożaru nie można pominąć warunków zewnętrznych. Wysoka zabudowa wpływa na kierunek i szybkość wiatru oraz odczu­walna jest różnica w ciśnieniu atmosferycznym. Oddziałuje to na wy­mianę powietrza wewnątrz budynku, a w czasie pożaru na przenoszenie się dymu i gazów oraz wymianę ciepła. Zwrócić należy uwagę, że w zabudowie wielkomiejskiej prędkość wiatru nie tylko rośnie wraz z wysokością, ale jest też niestała. Powstają zawirowania wywołu­jące krótkotrwałe i gwałtowne podmuchy o różnych kierunkach. Pożar budynku wysokiego wymaga zawsze udziału większej ilo­ści sił i środków straży pożarnych, w tym także sprzętu specjalnego (drabin mechanicznych, podnośników, zastępów ratownictwa tech­nicznego, sprzętu oświetleniowego, oddymiającego i moc środków ochrony osobistej). Pierwsze przybyłe jednostki rozpoczynają akcję w stopniu ma­ksymalnym na jaki pozwalają im okoliczności. Niezwykle ważnym będzie czynnik informacji i łączności, pozwalający na sprawną orga­nizację działań. W rozpoznaniu ustalić musimy: - na której kondygnacji ma miejsce pożar, jakie przyjął rozmia­ry i w jakim kierunku się rozprzestrzenia, czy istnieje zagrożenie dla ludzi i w której części obiektu, ilość i położenie dźwigów oraz rozkład klatek schodowych, stan urządzeń technicznych znajdujących się w budynku tj. urządzeń klimatycznych, stałych instalacji gaśniczych, hydran­tów itp., warunki lokalne na zewnątrz obiektu jak: ruch uliczny, zagro­żenie dla otoczenia, jakie panują warunki atmosferyczne i jaki wywierają wpływ na sytuację pożarową. Podejmując akcję ratowniczo-gaśniczą należy: Natychmiast wszystkie dźwigi sprowadzić na parter, wyłączyć ste­rowanie samoczynne i przejąć ich obsługę przy wykorzystaniu sterowania ręcznego. Korzystać należy oczywiście z dźwigów wydzie­lonych. Każdorazowe użycie dźwigu musi być zgłoszone u dowód­cy akcji. W dźwigach otworzyć klapy ewakuacyjne, silnym świa­tłem sprawdzić czy nie występuje zadymienie szybu. Unikać przeła­dowania kabiny (maksimum 6 osób bez zatłoczenia sprzętem). Po wyjściu z dźwigu skierować go z powrotem na parter. Jadąc w górę należy zatrzymywać się dość często by sprawdzić sprawność jego działania (np. co 5 kondygnacji). W przypadku nieprawidłowej pra­cy należy go opuścić. Ustalić warunki orientacji w przestrzeni, co staje się koniecznością przy skomplikowanym rozkładzie wnętrz, zadymienia i mogącego wy­stępować braku oświetlenia. Strażacy amerykańscy posługują się ukła­dem tarczy zegarowej: dowódcę symbolicznie umieszcza się w jej cen­trum, jeżeli będzie on zwrócony twarzą ku dźwigom kierunek ten ozna­cza "godzinę 12". Pozwala to na w miarę sprawne ustalanie położenia stanowisk bojowych, a przykładowy meldunek może brzmieć: ,jeste­śmy na 14 piętrze, rozwijamy się w kierunku godziny 9". Wszyscy uczestnicy akcji muszą posiadać sprzęt ochrony dróg oddechowych oraz środki do utrzymania łączności współdziałania, bowiem do dowódcy akcji muszą bezwzględnie napływać meldunki o rozwoju sytuacji, zagrożeniu dla ludzi, podjętych działaniach i ich efektywności. Poruszając się klatkami schodowymi zgłaszamy dowódcy akcji (odcinka bojowego), z której z nich będziemy korzystali. Należy za­brać ze sobą łom lub topór ciężki pozwalający na forsowanie przejść. Podejmując działania gaśnicze należy zabezpieczyć sobie zapasowe odcinki węży i klucze do obsługi hydrantów. Zasadą powinno być, że każdy członek zastępu zabiera ze sobą odcinek węża, który nawet jeżeli nie zostanie użyty natychmiast - pozostanie w rezerwie. Jak widać obciążenie strażaka wzrasta, jest to jednak zasadne wobec trud­ności komunikacyjnych. Na kondygnacji objętej pożarem należy upewnić się, czy nie na­stąpi niekontrolowany rozwój pożaru i czy nie zostaną odcięte drogi wyjścia. W początkowym okresie natarcia nie podawać rozproszonych prądów wody. Wytwarzane duże ilości pary wodnej podwyż­szą ciśnienie mogąc spowodować rozszerzenie się pożaru w niespo­dziewanym kierunku, zagrażając znajdującym się w pobliżu ludziom. Prądy rozproszone można podać po otwarciu okien lub gdy szyby już powypadały. Poruszamy się w pozycji schylonej a prądownice otwieramy tyl­ko w przypadku widocznych ognisk pożaru, które muszą być wyga­szone w szerokim zasięgu. Przy dużym zadymieniu ale niezbyt wy­sokiej temperaturze pilne oddymianie nie jest konieczne (wystarcza­jąco chronią aparaty oddechowe). Jeżeli ogniska pożaru nie widać, a o pożarze informuje tylko wysoka temperatura, najprawdopodob­niej ogień ukryty jest nad podwieszonym sufitem, którego część na­leży wybić, by zorientować się w sytuacji i podjąć gaszenie, które najczęściej będzie wymagało podania silnych strumieni wody po­czątkowo w strefę podsufitową. W budynku otryskaczowanym ogień zlokalizowany przez otwar­te główki tryskaczy wytwarza dużo dymu i niezbyt wysoką tempera­turę. Miejsce to wykrywamy kierując się dźwiękiem wydawanym przez tryskacz oraz sprawdzamy dłonią po podłodze czy nie ma wody. Po dotarciu do źródła ognia należy zamknąć zawór odcinający zasi­lanie urządzenia tryskaczowego w tej części obiektu i ogień dogasić z linii wężowej. Jeżeli nie można wykorzystać do wentylowania pomieszczeń urzą­dzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych, a w obiekcie występuje wyso­ka temperatura wentylacja innym sposobem jest konieczna. Stosow­ny otwór można zrobić wybijając szyby w oknach. Zwrócić należy przy tym uwagę na bezpieczeństwo osób znajdujących się na dole. Wybijanie szyb musi odbywać się umiejętnie. Najpierw kilkakrot­nie i niezbyt mocno uderzamy w szybę, aby spowodować jej spęka­nie, a następnie za pomocą bosaka wciągamy szkło fragmentami do środka. Decydując się na wentylowanie pomieszczeń klatką schodową na­leży upewnić się, czy nie spowodujemy zagrożenia dla ludzi mogą­cych poruszać się nią lub znajdujących się na kondygnacjach wyższych. W fazie dogaszania pożaru występuje intensywne zadymienie i wówczas należy stosować rozproszone prądy wody. Dla oddymia­nia można ustawić na stałe prądownicę z pyszczkiem rozpylającym przy otwartym oknie. W miarę możliwości drzwi do klatki schodo­wej lub szybu dźwigowego (jeżeli w danym momencie nie stanowią dróg komunikacyjnych) oraz oddymianego pomieszczenia powinny być otwarte, aby zapewnić dopływ chłodniejszego powietrza. W sytuacji gdy w obiekcie znajdować będą się ludzie należy zapo­biec panice, skierować ludzi w bezpieczne miejsca i podjąć akcję ra­towniczą. Wszystkie pomieszczenia muszą być starannie przejrzane	2 x 35
3.	4. Synteza materiału: - powtórzenie najważniejszych części podanego materiału - kontrola efektów nauczania, pytania do odpowiedzi ustnej lub pisemnej:	10
4.	5. Zakończenie zajęć: - podsumowanie zajęć - podanie literatury do zajęć	6

XIII. Uwagi i wskazówki prowadzącego zajęcia.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

---