Uścinowicz Artur
I rok Administracji
Gr. 3
Temat: Spółdzielnie.
Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą. Może prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i ich środowiska. Spółdzielnia prowadzi działalność na podstawie niniejszej ustawy, innych ustaw oraz zarejestrowanego statutu. Majątek spółdzielni jest prywatną własnością jej członków.
Założenie spółdzielni:
Osoby zamierzające założyć spółdzielnię (założyciele) uchwalają statut spółdzielni, potwierdzając jego przyjęcie przez złożenie pod nim swoich podpisów, oraz dokonują wyboru organów spółdzielni, których wybór należy w myśl statutu do kompetencji walnego zgromadzenia, lub komisji organizacyjnej w składzie co najmniej trzech osób. Liczba założycieli spółdzielni nie może być mniejsza od dziesięciu, jeżeli założycielami są osoby fizyczne, i trzech, jeżeli założycielami są osoby prawne. W spółdzielniach produkcji rolnej liczba założycieli - osób fizycznych nie może być mniejsza od pięciu.
Statut powinien zawierać:
oznaczenie nazwy z dodatkiem „spółdzielnia” lub „spółdzielczy” i podaniem jej siedziby
przedmiot działalności spółdzielni oraz czas trwania, jeśli założono ją na czas określony wysokość wpisowego oraz wysokość i ilość udziałów, które członek zobowiązany jest zadeklarować, terminy wnoszenia i zwrotu oraz skutki nie wniesienia udziału, może określać ich górną granicę
prawa i obowiązki członków
zasady i tryb przyjmowania członków, wypowiadania członkostwa, wykreślania i wykluczania członków
zasady zwoływania walnych zgromadzeń, obradowania na nich i podejmowania uchwał
zasady i tryb wyboru oraz odwoływania członków organów spółdzielni
zasady podziału nadwyżki bilansowej ( dochodu ogólnego ) oraz pokrywania strat spółdzielni.
Zmiana statutu może nastąpić tylko w drodze uchwały większością 2/3 głosów walnego zgromadzenia, a zarząd jest zobowiązany w ciągu 30 dni zgłosić tą uchwałę do sądu rejestrowego, załączając 2 odpisy protokołów walnego zgromadzenia członków. Publikowane jest to w Monitorze Spółdzielczym wydawanym przez KRS.
Spółdzielnia podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego - gdy to się stanie nabywa osobowość prawną.
Warunkiem przystąpienia do spółdzielni jest złożenie deklaracji w formie pisemnej. Przyjęcie nowego członka następuje w drodze uchwały walnego zgromadzenia. I powinno być stwierdzone podpisem dwóch członków zarządu oraz osób do tego przez zarząd upoważnionych, z podaniem daty uchwały o przyjęciu. Gdy statut nie stanowi inaczej to uchwała w tej sprawie powinna być przyjęta w ciągu 1 miesiąca od złożenia deklaracji a w ciągu następnych 2 tygodni powinien o tym zostać poinformowany zainteresowany ( tj. składający deklarację )
Członek spółdzielni może dobrowolnie wystąpić ze spółdzielni. Występując ze spółdzielni musi być zachowany termin i okres wypowiedzenia. Wystąpienie jest jednostronnym oświadczeniem woli członka złożonym wobec spółdzielni bez konieczności podawani powodów. Do skuteczności wystąpienia nie jest wymagana czyjakolwiek zgoda ze strony spółdzielni.
Pozbawienie członkostwa w spółdzielni może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i statucie spółdzielni. Wykluczenie członka może mieć miejsce gdy zaistnieją trzy przesłanki: wina członka, ocena ze dalsze pozostawienie w grupie członków nie da się pogodzić z postanowieniami statutu lub zasadami współżycia społecznego , a także przyczyna wykluczenia powinna być określona w ustawie lub statucie. Wykreślenie z rejestru członków może mieć z kolei miejsce gdy zaistnieją następujące przesłanki: niewykonywanie obowiązków statutowych z przyczyn przez niego niezawinionych istnienie stosownej przyczyny oraz określenie przyczyny w statucie spółdzielni. Skreślenie członka lub ustanie osoby prawnej będącej członkiem spółdzielni ( następuje w przypadku śmierci członka będącego osobą fizyczna) Jeśli chodzi o osobę prawna to koniec jej bytu następuje w momencie wykreślenia jej z rejestru. Ostatnią przyczyną ustania członkostwa jest rozwiązanie samej spółdzielni. Skutek rozwiązania spółdzielni dotyczy wszystkich członków.
Wyróżnić można następujące typy spółdzielni:
spółdzielnie działające na zasadach ogólnych
spółdzielni produkcji rolnej
spółdzielni pracy
spółdzielnie mieszkaniowe
spółdzielnie rzemieślnicze
spółdzielnie w dziedzinie bankowości
spółdzielnie oszczędnościowo-kredytowe
Organami spółdzielni są :
Walne zgromadzenie ( Jest najwyższym organem spółdzielni. Członek może brać udział w walnym zgromadzeniu osobiście, chyba że ustawa stanowi inaczej. Osoby prawne udział w zgromadzeniu biorą poprzez pełnomocnika ustanowionego w tym celu. Każdy członek ma 1 głos bez względu na ilość posiadanych udziałów. Statut spółdzielni w której członkami są tylko osoby prawne może określać inną zasadę ustalania głosów przysługujących członkom. Do wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia należą:
uchwalanie kierunków rozwoju działalności gospodarczej oraz społecznej i kulturalnej
rozpatrywanie sprawozdań rady, zatwierdzanie sprawozdań rocznych i sprawozdań finansowych oraz podejmowanie uchwał co do wniosków członków spółdzielni, rady lub zarządu w tych sprawach i udzielanie absolutorium członkom zarządu
rozpatrywanie wniosków wynikających z przedstawionego protokołu polustracyjnego z działalności spółdzielni oraz podejmowanie uchwał w tym zakresie,
podejmowanie uchwał w sprawie podziału nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) lub sposobu pokrycia strat,
podejmowanie uchwał w sprawie zbycia nieruchomości, zbycia zakładu lub innej wyodrębnionej jednostki organizacyjnej.
Zarząd zwołuje walne zgromadzenie przynajmniej raz w roku w ciągu sześciu miesięcy po upływie roku obrachunkowego. Ponadto zarząd ma obowiązek zwołać walne zgromadzenie także na żądanie rady oraz przynajmniej 1/10 z ogólnej liczby członków, nie mniej jednak niż trzech członków, jeżeli uprawnienia tego nie zastrzeżono w statucie dla większej liczby członków. )
Rada nadzorcza ( Ma na celu sprawowanie kontroli i nadzoru nad działalnością spółdzielni. Kadencję jej określa statut i może być ona dowolna. Składa się co najmniej z trzech członków wybranych stosownie do postanowień statutu przez walne zgromadzenie, zebranie przedstawicieli lub zebrania grup członkowskich. Mogą być do niej wybierani wyłącznie członkowie spółdzielni. Jeżeli członkiem spółdzielni jest osoba prawna, do rady może być wybrana osoba nie będąca członkiem spółdzielni, wskazana przez osobę prawną. Do jej zakresu działania należy w szczególności:
uchwalanie planów gospodarczych i programów działalności społecznej i kulturalnej,
nadzór i kontrola działalności spółdzielni poprzez:
a)badanie okresowych sprawozdań, w szczególności w zakresie spraw finansowych,
b)dokonywanie okresowych ocen wykonania przez spółdzielnię jej zadań gospodarczych, ze szczególnym uwzględnieniem przestrzegania przez spółdzielnię praw jej członków,
c)przeprowadzanie kontroli nad sposobem załatwiania przez zarząd wniosków organów spółdzielni i jej członków,
podejmowanie uchwał w sprawie nabycia i obciążenia nieruchomości oraz nabycia zakładu lub innej jednostki organizacyjnej,
inne sprawy określone w statucie.
Zarząd prowadzi rejestr członków zawierający ich imiona i nazwiska oraz miejsce ich zamieszkania, wysokość zadeklarowanych, wniesionych wkładów, ich rodzaj, jeżeli są to wkłady niepieniężne, zmiany tych danych , datę przyjęcia w poczet członków, datę wypowiedzenia członkostwa i jego ustanie, a także inne dane przewidziane w statucie. Członek spółdzielni, jego małżonek oraz wierzyciel członka maja prawo przeglądać rejestr. Ponadto (kieruje działalnością spółdzielni oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Ponadto podejmuje decyzje nie zastrzeżone w ustawie lub statucie innym organom. Skład i liczbę członków zarządu określa statut. Statut może przewidywać zarząd jednoosobowy, którym jest prezes, i ustalać wymagania, jakie powinna spełniać osoba wchodząca w skład zarządu lub prezes w zarządzie jednoosobowym. Członków zarządu, w tym prezesa i jego zastępców, wybiera i odwołuje stosownie do postanowień statutu rada lub walne zgromadzenie. Odwołanie wymaga pisemnego uzasadnienia. Nie można być jednocześnie członkiem rady i zarządu tej samej spółdzielni . W razie konieczności rada może wyznaczyć jednego lub kilku ze swych członków do czasowego pełnienia funkcji członka (członków) zarządu. Członkowie zarządu i rady nie mogą brać udziału w głosowaniu w sprawach "' wyłącznie ich dotyczących.
Członkowie rady i zarządu nie mogą zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec spółdzielni, a w szczególności uczestniczyć jako wspólnicy lub członkowie władz w podmiotach gospodarczych prowadzących działalność konkurencyjną wobec spółdzielni. Naruszenie zakazu konkurencji stanowi podstawę odwołania członka rady lub zarządu oraz powoduje inne skutki prawne przewidziane w odrębnych przepisach. W wypadku naruszenia przez członka rady nadzorczej zakazu konkurencji - rada może podjąć uchwałę o zawieszeniu członka tego organu w pełnieniu czynności. Statut określa termin zwołania posiedzenia organu, który dokonał wyboru zawieszonego członka rady. Powyższy organ rozstrzyga o uchyleniu zawieszenia bądź odwołaniu zawieszonego członka rady. W skład rady nie mogą wchodzić osoby będące kierownikami bieżącej działalności gospodarczej spółdzielni lub pełnomocnikami zarządu oraz osoby pozostające z członkami zarządu lub kierownikami bieżącej działalności gospodarczej spółdzielni w związku małżeńskim albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej i w drugim stopniu linii bocznej. Członek zarządu i rady winny czynu lub zaniedbania, przez które spółdzielnia poniosła szkodę, odpowiada za nie osobiście.
Lustracja
Każda spółdzielnia obowiązana jest przynajmniej raz na trzy lata, a w okresie likwidacji corocznie, poddać się lustracyjnemu badaniu legalności, gospodarności i rzetelności całości jej działania.
Spółdzielnia może wystąpić w każdym czasie o przeprowadzenie lustracji całości lub części jej działalności albo tylko określonych zagadnień. Lustracja może być przeprowadzona na żądanie walnego zgromadzenia, rady lub 1/5 członków spółdzielni" 1
Lustrację przeprowadzają właściwe związki rewizyjne w spółdzielniach w nich i zrzeszonych. Spółdzielnie nie zrzeszone zlecają odpłatne przeprowadzenie lustracji wybranemu związkowi rewizyjnemu lub Krajowej Radzie Spółdzielczej. |
Lustratora wyznacza związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona lub Krajowa Rada Spółdzielcza. Obowiązki lustratora może pełnić osoba, która uzyskała uprawnienia lustracyjne wydane przez Krajową Radę Spółdzielczą. Kryteria kwalifikacyjne lustratorów oraz tryb przeprowadzania lustracji określa Krajowa Rada Spółdzielcza.
Reorganizacja spółdzielni.
Prawo spółdzielcze przewiduje dwa tryby reorganizacji: łączenie i podział.
Łączenie
Spółdzielnia może w każdym czasie połączyć się z inna na podstawie uchwał walnych zgromadzeń ( większości 2/3 głosów). Spółdzielnia większa przejmuje mniejszą wraz z jej prawami i obowiązkami. Wszytko musi być wpisane do rejestru.
Podział
spółdzielnia może się podzielić na podstawie uchwały walnego zgromadzenia która musi być podjęta zwykłą większością głosów. Uchwała o podziale spółdzielni powinna zawierać:
oznaczenie dotychczasowej spółdzielni i spółdzielni powstałej w wyniku podziału;
listę członków lub określenie grup członków przechodzących do nowo powstałej spółdzielni
zatwierdzenie sprawozdania finansowego i planu podziału środków majątkowych oraz praw i zobowiązań
datę podziału spółdzielni
Walne zgromadzenie może podjąć uchwalę odmawiającą podziału tylko ze względu na ważne interesy gospodarcze dotychczasowej spółdzielni lub istotne interesy jej członków.
Likwidacja spółdzielni
Spółdzielnia przechodzi w stan likwidacji:
z upływem okresu, na który, w myśl statutu, spółdzielnię utworzono,
wskutek zmniejszenia się liczby członków wskazanej w statucie lub w ustawie, jeżeli spółdzielnia w terminie jednego roku nie zwiększy liczby członków do wymaganej wielkości,
wskutek zgodnych uchwał walnych zgromadzeń zapadłych większością 3/4 głosów na dwóch kolejno po sobie następujących walnych zgromadzeniach, w odstępie co najmniej dwóch tygodni.
Ponadto związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, może podjąć uchwałę o postawieniu spółdzielni w stan likwidacji, jeżeli:
działalność spółdzielni wykazuje rażące i uporczywe naruszenia prawa lub postanowień statutu,
spółdzielnia została zarejestrowana z naruszeniem prawa,
spółdzielnia co najmniej od roku nie prowadzi działalności gospodarczej.
Upadłość spółdzielni
Ogłoszenie upadłości spółdzielni następuje w razie jej niewypłacalności.
Jeżeli według sprawozdania finansowego spółdzielni ogólna wartość jej aktywów nie wystarcza na zaspokojenie wszystkich zobowiązań, zarząd powinien niezwłocznie zwołać walne zgromadzenie, na którego porządku obrad zamieszcza sprawę dalszego istnienia spółdzielni. Pomimo niewypłacalności spółdzielni walne zgromadzenie może podjąć uchwałę o dalszym istnieniu spółdzielni, jeżeli wskaże środki umożliwiające wyjście jej ze stanu niewypłacalności.
Na wniosek wierzyciela, który zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości spółdzielni, sąd może zarządzić postawienie jej w stan upadłości pomimo uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni o dalszym jej istnieniu.
Jeżeli ze sprawozdania finansowego sporządzonego przez zarząd lub przez zarząd lub likwidatora wynika, że majątek spółdzielni, która zaprzestała swej działalności, nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego, a wierzyciele nie wyrażą zgody na ich pokrycie, sąd na wniosek wierzycieli lub Krajowej Rady Spółdzielczej zarządzi wykreślenie spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego, zawiadamiając o tym wierzycieli i Krajową Radę Spółdzielczą. W takim wypadku nie przeprowadza się postępowania upadłościowego.
Bibliografia:
Prawo Handlowe - Andrzej Kidyba