Kontrola - zestawienie i porównanie danych o skuteczności realizacji działalności dydaktyczno-wychowawczej.
Etapy kontroli:
przygotowanie
ustalenie rodzajów zadań i kryteriów określenie zakresu treściowego zadań wg przyjętych kryteriów
określenie form i sposobów przeprowadzenia kontroli
Kontrola właściwa
gromadzenie danych o efektach realizacji zadań
gromadzenie danych jakościowych
Rodzaje kontroli
Za względu na zakres materiału:
bieżąca
okresowa
roczna
Ze względu na czas:
synchroniczna
natychmiastowa
opóźniona
Ocena - w procesie pedagogicznym - orzekanie o kimś wg przyjętych zasad, norm, wartości
Forma opinii wartościujących na temat ucznia wrażona przez N za pomocą stopni lub ocen opisowych.
Czynność zmierzająca do określenia stopnia zgodności między tym co zamierzyliśmy osiągnąć w efekcie realizacji zadań z tym co uzyskaliśmy podczas kontroli.
Jest procesem zbierania informacji, formułowania sądów o informacjach i podejmowania decyzji (Czabański)
Wypowiedź o charakterze wartościującym, będącą wyrazem opinii - pozytywnej lub negatywnej - w sprawie jakiegoś stanu rzeczy, osoby, przedmiotu lub zdarzenia.
Ocena szkolna jest ustosunkowaniem się N do osiągnięć ucznia.
Etapy oceny
Zestawienie zebranego materiału
Porównanie wyników do zamierzeń
Ocena realizacji poszczególnych zadań
Ogólny osąd oceniający pracę ucznia
Przekazywanie oceny osobą oceniającym
Formułowanie wniosków do dalszej pracy
Cechy oceny:
jawna
sprawiedliwa
rzetelna (kompletna)
zindywidualizowana
porównywalna (takie same kryteria w każdej szkole)
trafna (oceniać to co chcemy oceniać)
opłacalna
racjonalna
obiektywna
egalitarna (dla każdego)
konkretna
Obiektywizacja oceny ucznia winna uwzględniać cztery zagadnienia:
1. Przedmiot oceny - postęp w rozwoju umiejętności kształtowania sprawności motorycznej i umiejętności ruchowych, postawa ucznia, wiedza
Warunek oceny postępu - okresowa i cykliczna kontrola wynikająca z planu pracy N
2. Dokładność oceny - związana z przedmiotem oceny; ustalone kryteria, które N powinien przestrzegać w toku oceny ucznia
3. Sposób oceniania - ocena indywidualna i systematyczna poprzez zaplanowana kontrole wyników pracy nauczyciela i ucznia; ocena formalna, jawna z uzupełnieniem w postaci komentarza oceny przez nauczyciela
4. Podmiot i formy oceny - zapoznanie i uświadomienie istoty wzajemnej kontroli i oceny, wdrażanie do wzajemnej oceny pod kierunkiem N
Ocena powinna być:
Kształtująca (diagnostyczna) - pozwalająca gromadzić konkretne informacje w celu diagnozowania silnych i słabych stron ucznia
Kryterialna - osiągnięcia uczniów są porównywalne do wcześniej ustalonych konkretnych kryteriów
Weryfikowalna - zapewniająca równość standardów nauczycielskich ocen
Odpowiadająca progresji - zakładająca, że każdy z następnych poziomów edukacji jest obiektywnie trudniejszy niż poprzedni, ocenienie w odniesieniu do ogólnokrajowych założeń programowych
Cele kontroli i oceny
Zwiększenie efektywności zajęć WF
Wzmożenie zainteresowania uczniów własną sprawnością, różnymi formami aktywności ruchowej
Zobiektywizowanie oceny wyników uczniów, które powinny wyrażać rzeczywiste ich osiągnięcia w realizowaniu programu WF
Umożliwienie badań i określenia stopnia rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej uczniów
Uzyskanie informacji o skuteczności stosowanych przez nauczyciela form i metod pracy w procesie dydaktyczno - wychowawczym
Wspomaganie wdrażania do samokontroli i samooceny
Porządkowanie czynności i działań (zachowań) uczniów
Wzmacnianie pozytywnej motywacji ucznia do aktywności ruchowej
Ocenianie kształtujące (wspierające)
opiera się na informacjach zebranych przed rozpoczęciem nauki albo podczas nauczania
Ma ono poinformować nauczyciela jakie są uprzednia wiedza i umiejętności uczniów, po to żeby ułatwić planowanie nauczania
Nie służy ono wartościowaniu ucznia, ale zdecydowaniu o takich sprawach jak: podział uczniów na grupy, plan jednostek tematycznych i lekcji, strategie nauczania
Ocenianie zbierające (sumujące)
Zmierza do wykorzystania informacji o uczniach lub kursie przedmiotu już po zakończeniu nauki
Ma ono na celu stwierdzić, w jakim stopniu osiągnięcia danego ucznia, grupy, nauczyciela odpowiadają założonym celom dydaktycznym
Służy więc ocenie osiągnięć
na tej podstawie nauczyciel ustala, jaki stopień wystawić i co powiedzieć uczniom i rodzicom
Funkcje oceny:
Dydaktyczna - informuje o stopniu realizacji celów programowych
Wychowawcza - motywuje do aktywności i samodoskonalenia
Społeczna - kształtuje relacje między uczniem a zespołem klasowym
Inny podział:
Diagnostyczna - umożliwia rozpoznanie efektów
Motywacyjna - zachęca ucznia do pracy i uczestnictwa w zajęciach
Selekcyjna - jest narzędziem selekcji i naboru do różnych grup
Inny podział:
Diagnostyczna - opisuj rozwój umiejętności ucznia i rozpoznaje jego braki
Klasyfikująca - ocenia poziom wiedzy, umiejętności i informuje o osiągnięciach ucznia
Wewnątrz szkolny i przedmiotowy system oceniania
Wewnątrzszkolny system oceniania
Ocenianie wewnątrzszkolne ma na celu:
Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie
Udzielenie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu tego rozwoju
Motywowanie uczniów do dalszych postępów w nauce
Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje:
Rozdział 2, paragraf 3, punkt 3
Szczegółowe warunki i sposoby oceniania wewnątrzszkolnego określa statut szkoły, z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia
W ramach przyjętego systemu każda szkoła powinna określić sposób formułowania ocen i przyjętą ich skalę.
Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje bieżące ocenianie i śródroczne klasyfikowanie (okresowe podsumowanie osiągnięć ucznia). Uczniowie i rodzice powinni otrzymać pełną informację o postępach edukacyjnych i poziomie uzyskanej wiedzy i umiejętności. Oceny końcoworoczne wyrażane muszą być jednak stopniem wg skali od 6 do 1.
Przedmiotowy system oceniania
Powstaje na bazie wypracowanego przez szkołę wewnątrzszkolnego systemu oceniania
Musi zatem uwzględniać ogólne ustalenia w WSO - przyjęty system wartości, zasad, sposób formułowania i przyjętą skalę ocen oraz opis wymagań n a poszczególne oceny
Zawiera zatem kryteria, poziomy wymagań i odpowiadające im oceny
Należy również określić narzędzia pomiaru i oceniania (testy, sprawdziany, karty obserwacji klasy, ucznia, samooceny, itp.)
Budowaniu przedmiotowego systemu oceniania należy wyróżnić trzy zasadnicze etapy: diagnozę konstruowanie projektu i ewaluację
(str. 173-175 - Edukacja fizyczna w nowej szkole pod redakcją T. Maszczaka)!!!
„Karta sprawności i zdrowia” T. Frołowicz
Środek dydaktyczny i narzędzie samooceny
Zawiera 5 prób oceniających podstawowe (z punktu widzenia sprawności) związane ze zdrowiem właściwości człowieka:
wytrzymałość krążeniowo-oddechowa, siłę i wytrzymałość mięśniową oraz gibkość i postawę ciała
Ocenianie za pomocą znaczków - naklejek sprawia, że wyniki prób mogą być informacją o jego zdrowotno-sprawnościowych możliwościach
Żaden znaczek nie powinien być utożsamiany ze stopniem szkolnym!!!
Ocena dwuskładnikowa wg Pośpiecha
System funkcjonujący w szkołach brytyjskich
Kryteria mają charakter schodkowy
Pierwsze kryterium jest najłatwiejszym zadaniem do zaliczenia
Zaliczenie kolejnego wiąże się z zaliczeniem poprzedniego
Za każd kryterium uczeń otrzymuje 1 pkt
Ocenie podlegają wybrane z programu umiejętności
W dniu kiedy uczeń wykonuje zadanie N ocenia również postawę ucznia
Uczeń w ciągu roku szkolnego jest odrębnie oceniany za stosunek do obowiązków wynikających ze specyfiki zajęć (w skali 1-6) i i wykonanie zadań ruchowych (w skali od A do F)
Uzyskanie oceny np. 3A oznacz, że uczeń stwarza „problemy wychowawcze” a jednocześnie dysponuje ponadprzeciętnymi możliwościami ruchowymi
Ocena końcowa = 2x ocena za wysiłek + ocena za wykonanie zadania/ 3
Propozycja E. Madejskiego (str 205 „Wybrane zagadnienia...”)
Propozycja U. Supińskiej i M. Kübler
Model oceny wspierającej
Przedmiot kontroli i oceny z wychowania fizycznego mieści się w następujących obszarach
poziom rozwoju fizycznego z oceną opisowa (dotyczy pomiarów antropometrycznych, postawy somatycznej uczniów)
poziom rozwoju motorycznego także z oceną opisową
umiejętności i wiadomości z notą wyrażoną stopniem w przyjętej skali ocen
postawa wobec wychowania fizycznego z opracowaniem szczegółowych kryteriów (plusów i minusów) odnoszących się do zaangażowania, kreatywności współpracy z nauczycielem itp..
Dekalog oceniania wg Bronikowskiego.
1