LEKI NARKOTYCZNE; PRZECIW BÓLOWE I PRZECIW GORĄCZKOWE.

Leki te działają przeciw gorączkowo, przeciw zapalnie i przeciw gośćcowo.

W śród nienarkotycznych leków p/bólowych możemy wyróżnić następujące grupy chemiczne, a mianowicie pochodne;

• Kwasu salicylowego,

• Pirazolonu,

• Aniliny,

• Chinoliny,

• Pirymidazonu,

POCHODNE KWASU SALICYLOWEGO.

Salicylany działają;

• Względnie silnie p/gośćcowo,

• P/zapalnie,

• P/bólowo,

• P/gorączkowo,

• Zwiększają wydalanie kwasu moczowego przez nerki,

• Na organizację płytek krwi - w małych dawkach hamują wybiórczo biosyntezę tromboksanów i zmniejszają skłonności agregacyjne płytek,

Działania niepożądane;

• Wywołują podrażnienie błony śluzowej żołądka z zaostrzeniem choroby wrzodowej,

• Wywierają pewne działanie neurotoksyczne - zawroty i bóle głowy, szum w uszach, czasem upośledzenie słuchu,

• Przy długotrwałym podawaniu mogą wywołać skazę krwotoczną,

• Wywołują uczulenia, łącznie z tzw. astmą aspirynozależną,

• Wywołują zespół Reye`a (stłuszczenie wątroby) z tego powodu nie należy stosować,

• Polopiryna (Polopiryna S, Bestpirin, Aspirin) tabletki 0,3 - 0,5 - 1,0 g 3 - 4 razy dziennie,

• Polopiryna (Aspiryn Plus C, Aspro C, Upsarin C),

• Calciprina,

• Asprocol,

POCHODNE PIRAZOLONU.

Pochodne pirazolonu są szeroko stosowanymi lekami p/bólowymi, p/gorączkowymi i p/zapalnymi lekami.

Działania niepożądane;

• Wywołują uczulenia,

• Wielotoksyczne,

• Wrzodotwórcze,

• Hepatotoksyczne,

AMINOFENAZOL.

Pyramidonu - aminofenazon, tabletki i czopki 0,1 g (dla dzieci) oraz tabletki 0,3 g.

METAMIZOL.

Pyralginum (Pyralgin, Analgin).

FENYLBUTAZON.

Butapirazol - fenylbutazon, drażetki 0,2 g, ampułki 0,6 g/ 3 ml.

PARACETAMOL.

Jest to metabolit fenacytyny ( stosowanej dawnej jako lek p. bólowy - toksyczna!!), o silniejszym od niej działaniu, przy mniejszej toksyczności, działanie niepożądane. Może powodować zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, przy przedawkowaniu uszkodzenie wątroby i nerek.

TRAMADOL.

Jest to pochodna cykloheksanolu o silnym ośrodkowym działaniu p. bólowym. Jest agonistą i częściowym antagonistą receptorów opioidowych

Działania niepożądane:

Może powodować zawroty głowy, suchość w jamie ustnej, wymioty, tachykardię i zaburzenia świadomości np.: Tramado (Tramal)

MIESZANKI PRZECIW BÓLOWE.

Zawierają pochodne kwasu salicylowego:

• Anapiryna (Etopiryna),

• Ascodan,

• Fenalgin,

Zawierające pochodne pirazolonu:

• Analget,

• Benalphan,

• Fenquil P,

• Gardan P,

• Isalgin,

• Pabialgin,

• Veramid,

Niestereoidowe leki przeciw zapalne:

Istota ich działania przeciw zapalnego i przeciw gośćcowego polega na inhibicji cykloksenazy (COX - 1 i COX - 2) przekształcajacej kwas arachidonowy w prostanoidy, prostaglandyny, prostacykliny i tromboksany. Następstwem zahamowania wytwarzania prostaglandyn jest hamowanie procesu zapalnego. Wszystkie Niestereoidowe Leki Przeciw Zapalne działają również (z różną siłą) przeciw bólowo i przeciw gorączkowo

INDOMETACYNA.

Metindol (Indometacin, Metindonium).

DICLOFENAK.

Diclofenak (Majamil) - prolongatum, Voltaren, Emulgel 1%, -SR 75, Feloran, Dicloreum, Naklofen.

POCHODNE KWASU PROPIONOWEGO.

• Ibuprofen,

• Dexprofen,

• Naproxen,

• Profenid (Ketonal),

POCHODNE KWASU ENOLOWEGO.

Piroxicam, -5%.

POCHODNE KWASU FEILOANTRANILOWEGO.

Mefacit.

INHIBITORY COX-1

Meloksykam:

• Movalis,

Nabumeton:

• Relifex,

INHIBITORY COX-2

Refekoksyb i Celekoksyb:

Nie działają praktycznie wrzodotwórczo i proagregacyjnie:

1. Vioxx,

2. Celebrex,

NARKOTYCZNE LEKI PRZECIW BÓLOWE.

Narkotyczne leki przeciwbólowe (opioidy) działają silnie p. bólowo i ogólnie depresyjnie na OUN, między innymi wywierają działanie sedatywne, przeciw kaszlowe, depresyjnie na ośrodek oddechowy. Wywołują tolerancję i lekozależność (narkomanię).

W zależności od powinowactwa na receptor bólu, narkotyczne leki wpływające na ten receptor można podzielić na następujące grupy:

• Agoniści - leki, które łącząc się z receptorem opiatowym hamują, podobnie jak endorfiny i ekefaliny wrażenie bólu. Należą do nich m.in. morfina, petydyna, fentanyl, kodeina.

• Antagoniści - leki, które hamują działanie agonisty; czysty antagonista nie ma działania agonistycznego w stosunku do receptora opiatowego. Zalicza się do nich Nalokson, Naltrekson i Lewalrofan.

• Częściowi agoniści - jeżeli częściowo agonista wyprze agonistę.

• Mieszani agoniści - antagoniści - leki działające równocześnie na rółżne grupy receptorów opiatowych, zdolne zarówno do aktywacji jak i je4dnoczesnego hamowania receptora opiatowego. Należą do nich m.in. Pentazocyna, Nalbufina, Meptazynol.

POCHODNE FENANTRENU:

MORFINA.

Morfina jest alkaloidem znajdującym się w opium - stężonym soku mlecznym otrzymywanym z makówek maku leczniczego.

Działanie:

Morfina działa silnie hamująco na ośrodkowy układ nerwowy, zwłaszcza na okolicę czuciową kory mózgu. Morfina jest silnym lekiem przeciw bólowym.

Zatrucie Morfiną:

Przedawkowanie morfiny (zdarzające się w celach samobójczych) wywołuje głęboki sen narkotyczny. Obecnie przy ratowaniu zatrutego morfiną stosuje się przede wszystkim

Nalokson - związek działający antagonistycznie w stosunku do morfiny na ośrodek oddechowy.

Preparaty:

1. Morphin, Sulfas,

2. MST, Continus,

3. Vendal,

KODEINA.

Codeinum phosphoricum.

POCHODNE PIPERYDYNY:

PETYDYNA.

Dolargan (Dolcotral).

2

---