Obrzęk płuc

Wysoczański Grzegorz

ASK Wrocław

Obrzęk płuc - definicja

• Nadmierne gromadzenie się płynu przesiękowego w przestrzeni śródmiąższowej i pęcherzykach płucnych (zwyżka ciśnienia hydrostatycznego , uszkodzenie śródbłonków przy jednoczesnych ograniczeniach odpływu drogą układu limfatycznego)

Obrzęk płuc - przyczyny:

Sercowe:

• Zaostrzenie przewlekłej niewydolności serca

• Ostra niewydolność wieńcowa i zawał serca

• Wady zastawkowe przewlekłe i ostre

• Zaburzenia rytmu serca

Płucne:

• Zapalenie płuc

• Zachłyśnięcie/utonięcie (płyny hiperosmotyczne)

• Oparzenia chemiczne, termiczne, popromienne

• Reakcje alergiczne

• Choroba wysokościowa

• Drenaż ssący opłucnej

Naczyniowe:

• Nadciśnienie tętnicze

• Udar mózgu

• Zapalenie naczyń chłonnych

Osoczowe:

• Nadmierna podaż płynów

• Niewydolność nerek

• Niedobiałczenie

Polekowe:

• Odstawienie diuretyku

• Fenoterol

• Ketamina

• Narkotyki

Nieustalone:

• Krążenie pozaustrojowe

• Zatorowość płucna

Obrzęk płuc - objawy

• Duszność

• Przymusowa pozycja siedząca

• Trzeszczenia nad całymi płucami

• Pobudzenie psychoruchowe

• Tachykardia, sinica

• Czasami:

• Kaszel

• Wzrost ciśnienia

• Świsty, furczenia

• Przepełnienie żył szyjnych

• Skurcz żył obwodowych

• Nadmierna potliwość

Obrzęk płuc - leczenie

• Pozycja siedząca z opuszczonymi nogami (zmniejszenie obciążenia wstępnego)

• Tlenoterapia (tlen przez maskę lub cewnik nosowy)

• Jeżeli PO2 < 60 mmHg CPAP, BIPAP, wentylacja nieinwazyjna lub wentylacja mechaniczna z PEEP) - poprawa utlenowania krwi tętniczej, ostrożnie z odsysaniem pienistej wydzieliny bo wtedy stymulujemy jej produkcję)

Farmakologiczne zmniejszenie obciążenia wstępnego: Furosemid 40-80 mg i.v.

Przy prawidłowym lub podwyższonym RR:

• Nitrogliceryna 0,5 - 1 mg s.l. powtórzyć po 5 - 10 min ew. wlew i.v. 5 - 10 μg/min zwiększając stopniowo przepływ o 5 μg/min, aż do dawki 200 μg/min

• Morfina 2,5 - 5 mg i.v. powtarzana po 2,5 mg do dawki 20 mg

• Dehydrobenzoperidol 2,5 - 5 mg i.v.

• Aminofilina 250 mg i.v.

Przy spadku RR celem poprawy kurczliwości:

• można dołączyć Dobutaminę 2-10 μg/min, dopaminę 2-10 μg/kg/min, amrinon

• Jeżeli tachykardia > 100 min, migotanie przedsionków z szybką czynnością komór to digoksyna 0,25-0,5 mg i.v. co 6 - 8 h do dawki 1 mg

• Jeżeli utrzymuje się nadciśnienie pomimo wlewu nitrogliceryny w dawce maksymalnej to zmieniamy na nitroprusydek sodu ew. dodajemy inhibitor ACE

• Jeżeli przewodnienie w ONN to hemodializa, hemofiltracja

• Jeżeli zburzenia rytmu to kardiowersja lub stymulator

Porozprężeniowy obrzęk płuc:

• Pojawia się jednostronnie

• Najczęściej po ewakuacji odmy, płynu, rzadziej guza

• Prawdopodobieństwo tym większe im dłużej bezpowietrzne było płuco i im gwałtowniej rozprężone

• Pojawia się natychmiast lub po 24 h

• Leczenie ograniczamy do tlenoterapii, ewentualnie wentylacji mechanicznej

• Ustępuje samoistnie

• Profilaktyka - nie przekraczać w drenażu jednorazowo 1,5 l płynu

Wysokościowy obrzęk płuc

• Ciężka postać choroby wysokościowej (pojawia się u niektórych w ciągu 1 - 3 dni przebywania na wysokościach 2500 - 3000 m n.p.m.) z objawami hipoksemii i nadciśnienia płucnego

• Hipoksemia stymuluje układ adrenergiczny co powoduje wzrost ciśnienia hydrostatycznego, a dodatkowo dołącza się komponenta zwiększonej przepuszczalności naczyń

• Objawy: gorączka, tachypnoe, zmęczenie , duszność, sinica

• W gazometrii skrajnie małe wartości PaO2 i PaCO2

• Leczenie: zejście na niższą wysokość, tlenoterapia z PEEP na maskę, diuretyki ale ostrożnie, nifedypina, kwas acetylosalicylowy

Neurogenny obrzęk płuc

• Pojawia się przy: obrażeniach głowy, operacjach wewnątrzczaszkowych, drgawkach, krwotokach podpajęczynówkowych i do komór mózgu

• Przyczyna wzrost ciśnienia hydrostatycznego jak i zwiększenie przepuszczalności naczyń

• Indukowany wzrostem ciśnienia śródczaszkowego

• Objawy: hipoksja, tachypnoe, tachykardia, pienista krwisto podbarwiona plwocina nie towarzysz temu nadciśnienie płucne

• Ustępuje w w 48 h

• Leczenie: tlenoterapia, ew. PEEP ale ostrożnie ze względu na nadciśnienie śródczaszkowe, obniżanie nadciśnienia śródczaszkowego - mannitol, furosemid

• W prewencji leki blokujące receptory alfa-adrenergiczne

3

Kurs kwalifikacyjny AiIT G.Wysoczański