80


St. Międzynarodowe II ST, II rok

OCENA I CHARAKTER ZAGROŻEŃ BEZPIECZEŃSTWA NA TERENIE GMINY OPOCZNO

Potrzeba bezpieczeństwa jest obecna od początku istnienia życia na naszej planecie i jest ważnym elementem ewolucji gatunkowej. Człowiek jako jedyna istota na naszej planecie obdarzona wolną wolą i umiejętnością modyfikowania środowiska dla swoich potrzeb od zarania dziejów zmaga się z niszczycielskimi siłami natury, a także negatywnym oddziaływaniem ze strony innych ludzi. Wobec tych negatywnych zjawisk kolejne pokolenia wnoszą olbrzymi wysiłek, aby skutecznie przeciwstawiać się odpowiednio przed nimi zabezpieczyć. Od skuteczności tych wysiłków zależą życie i szczęście jednostek oraz losy całych narodów. Bezpieczeństwo jest więc nadrzędną wartością ludzkości, która jest zarazem celem każdego państwa.

Obecnie bezpieczeństwo narodowe rozpatrywane jest w szerszym aspekcie niż w wojskowym i politycznym na co miała wpływ globalizacja zagrożeń oraz upadek świata dwubiegunowego. Wciąż jednak bezpieczeństwo militarne i polityczne stanowią istotny cel polityki i strategii bezpieczeństwa większości państw. Współcześnie do głównych zagrożeń występujących w środowisku międzynarodowym zaliczyć możemy terroryzm międzynarodowy, zorganizowaną przestępczość mafijną, nielegalny handel bronią, braki żywności, surowców, a nawet wody, zagrożenia dla środowiska naturalnego człowieka (np. problem tzw. „dziury ozonowej"), niekontrolowany przyrost naturalny, choroby epidemiczne (AIDS), znaczące dysproporcje rozwojowe i inne. Niektóre z nich mogą nakładać się na siebie lub potęgować inne co powoduje efekt synergii, zwiększając tym samym ich destrukcyjne oddziaływanie. Realne zagrożenia przybierają postać zjawisk określanych jako kryzys lub konflikt. Jedną z podstawowych typologii zagrożeń jest typologia według źródła zagrożeń. Często podział źródeł zagrożeń jest dychotomiczny i dotyczy środowiska naturalnego oraz działalności człowieka. Kolejnym przykładem podziału zagrożeń jest ich podział na zagrożenia pierwotne oraz wtórne. Dla przykładu pierwotnym zagrożeniem naturalnym jest powódź, natomiast głód, masowe zgony czy epidemie są zagrożeniem wtórym wynikającym ze skutków powodzi. Zagrożenia możemy podzielić również ze względu na kierunek oddziaływania na podmiot bezpieczeństwa. Mogą one pochodzić ze środowiska bezpieczeństwa w którym funkcjonuje podmiot (zagrożenia zewnętrzne) lub wynikające z funkcjonowania samego podmiotu (zagrożenia wewnętrzne). Do zagrożeń zewnętrznych (przyjmując za podmiot bezpieczeństwa państwo) zaliczamy zazwyczaj terroryzm, agresja zbrojna, katastrofy techniczne, globalne kryzysy ekonomiczne, itd. Natomiast za zagrożenia wewnętrzne możemy uznać zjawiska takie jak bezrobocie, niepokoje społeczne, rozpad struktur państwowych, przestępczość czy lokalne zagrożenia wynikające z negatywnego oddziaływania sił natury takie jak powodzie czy trąby powietrzne.

W gminie Opoczno położonej w województwie łódzkim można wykluczyć część rodzajów zagrożeń ze względu na jej położenie, które z kolei powoduje także zwiększenie innych rodzajów zagrożeń.

W czasie pokoju na obszarze gminy Opoczno mogą wystąpić następujące zagrożenia:

    1. Zagrożenia terrorystyczne i porządku publicznego.

Położenie gminy jak i jej przynależność do województwa łódzkiego spowodowało narażenie na działalność międzynarodowych ugrupowań terrorystycznych. Obiektami uderzeń terrorystycznych mogą być: urządzenia i instalacje systemu obronnego państwa; centra: gospodarcze, finansowe, administracyjne, zbiorowej komunikacji, infrastruktura przemysłowa, bazy zaopatrzenia wojsk, główne węzły i obiekty komunikacyjne, aglomeracje miejskie, duże zbiorowiska ludności (stadiony, centra handlowe itp.). Również tzw. miękkie cele cywilne, w tym obiekty religijne. Zaatakowane mogą być przedstawicielstwa innych państw jak również obiekty i osoby przebywające na terenie gminy.

Jednakże ograniczenie aktywności grup powoduje.:

Wobec powyższego potencjalne uderzenie może być dokonane przez komórkę operacyjną przybyłą z zagranicy, przy ewentualnym wsparciu lokalnych środowisk muzułmańskich.

W tej sytuacji należy liczyć się z próbami przenikania do pewnych środowisk np. skupisk ludności pochodzenia azjatyckiego czy afrykańskiego (np. ośrodków akademickich kształcących studentów z państw arabskich), skupisk mniejszości arabskiej czy środowisk muzułmańskich w celu tworzenia zaplecza logistycznego dla struktur terrorystycznych.

Nie można wykluczyć, że na naszym terenie będą plasowane „uśpione” komórki terrorystyczne, których zadaniem będzie nawiązanie w odpowiednim czasie kontaktów

Do pozyskania broni i materiałów wybuchowych terroryści mogą wykorzystywać czeczeńskie, bałkańskie i tureckie organizacje przestępcze, a także grupy kryminalne działające w międzynarodowych strukturach zorganizowanej przestępczości.

Potencjalni aktywiści ugrupowań terrorystycznych mogą przenikać na teren naszego województwa z paszportami różnych państw. Będą to głównie obywatele państw bałkańskich lub państw Azji Środkowej i płd. - wsch.

Obecnie głównym celem zabiegów grup terrorystycznych i organizacji terrorystycznych zmierzających wzmocnić swoją pozycję w regionie jest posiadanie broni nuklearnej, biologicznej i chemicznej wraz ze środkami jej przenoszenia.

Jest to bardzo groźne zjawisko, zwłaszcza w zestawieniu z determinacją i możliwościami finansowymi organizacji terrorystycznych do użycia BMR (a szczególnie broni chemicznej i biologicznej).

Szczególne zagrożenie dla terytorium gminy stanowią:

    1. W przypadku zaistnienia w krajach sąsiednich kryzysu polityczno-militarnego, przewiduje się możliwość wystąpienia zjawisk:

  1. Wzrost nastrojów niepokoju społecznego - efektem czego może być rosnąca ilość zachowań niezgodnych z przepisami administracyjnymi i karnymi.

  2. Ruchy migracyjne ludności - co skutkować może pogorszeniem się bezpieczeństwa na drogach, dalszym wzrostem niepokojów społecznych, wzrostem przestępczości kryminalnej skierowanej na środki komunikacji i przewożone mienie, spadkiem wykrywalności przestępstw związanym z malejącym rozpoznaniem operacyjnym.

  3. Wzrost ilości posiadanej nielegalnie broni - w związku z czym, można przypuszczać, że wzrośnie ilość przestępstw popełnianych przy użyciu broni palnej.

  4. Wzrost przestępstw gospodarczych i kryminalnych - ze szczególnym nasileniem różnych form zaboru mienia, fałszerstw, korupcji itp.

  5. Pojawienie się działań o charakterze terrorystycznym - w tym niepotwierdzonych zgłoszeń o podłożeniu materiałów wybuchowych, prób wymuszeń, porwań dla okupu, agresywnych zachowań w stosunku do przedstawicieli administracji samorządowej.

  6. Wzrost przestępczości kryminalnej - w kategoriach przestępstw najcięższych zabójstwa, rozboje, gwałty, przestępstwa skierowane przeciwko funkcjonariuszom państwowym (próby zaboru broni, wyposażenia służbowego).

  7. Wzrost zjawisk patologicznych - zarówno w odniesieniu do nieletnich jak i osób dorosłych (wzrost spożycia alkoholu, rosnąca narkomania).

  8. Spadek skuteczności organów ścigania i administracji - spowodowany zarówno malejącą wykrywalnością jak i obciążeniem innymi zadaniami.

    1. W przypadku zaistnienia lokalnego konfliktu z udziałem Polski, przewiduje się możliwość wystąpienia zjawisk:

  1. Wystąpienie niepokojów społecznych w związku z rosnącymi trudnościami:

  1. Wystąpienia przeciwko organom państwowym.

  2. Łamanie przepisów i zaleceń władz.

  3. Uaktywnianie się grup o radykalnych poglądach wymierzonych w politykę Państwa (negowanie służby wojskowej, sojuszy polityczno wojskowych, priorytetów politycznych i gospodarczych).

  4. Wzrost i brutalizacja przestępczości kryminalnej.

  5. Wykorzystywanie zaistniałej sytuacji do realizowania własnych celów takich jak zemsta, zagarnięcie mienia, usunięcie niewygodnych osób.

  6. Masowe kradzieże i włamania do obiektów, w których są przechowywane artykuły spożywcze.

  7. Tworzenie się organizacji przestępczych opartych o uciekinierów z zakładów karnych, dezerterów z wojska, Policji i innych formacji na wyposażeniu, których znajduje się broń, żołnierzy z rozbitych jednostek własnych i przeciwnika.

    1. W przypadku zaistnienia rozszerzonego konfliktu zbrojnego (wojny) przewiduje się możliwość wystąpienia wszystkich w/w negatywnych zjawisk, lecz w większej skali i o większym nasileniu.

Do głównych związanych z ochroną granicy państwowej zagrożeń należą:

  1. nielegalny pobyt i zatrudnianie cudzoziemców na obszarze gminy;

  2. przemyt różnych towarów, zwłaszcza akcyzowych oraz handel tymi towarami;

  3. przestępczość kryminalna wśród cudzoziemców, w tym przybierająca formy zorganizowane;

  4. zagrożenie aktami terrorystycznymi - zarówno o charakterze polityczno-religijnym, jak też kryminalnym;

  5. możliwość wystąpienia zorganizowanej i międzynarodowej przestępczości, ze względu na regiony strukturalnego bezrobocia, szczególnie w tym:

Na obszarze gminy, mogą wystąpić blokady: dróg, tras kolejowych, budynków administracji publicznej oraz demonstracje i strajki. Możliwe są także zbiorowe zakłócenia porządku publicznego o charakterze chuligańskim, takie jak zamieszki i burdy uliczne, prowadzące w skrajnych przypadkach do znacznej dewastacji i niszczenia mienia oraz stwarzających zagrożenie życia i zdrowia obywateli.

Obserwowany w ostatnim okresie wzrost przestępczości oraz powstawanie grup przestępczych o charakterze mafijnym jak i łatwiejszy dostęp do broni i materiałów wybuchowych, powoduje znaczny wzrost prawdopodobieństwa dokonania na obszarze gminy aktów terroru polegających na:

    1. Klęski żywiołowe (huragany, powodzie, śnieżyce, burze gradowe).

Stan klęski żywiołowej może wystąpić na skutek: huraganów, gradobicia, silnych mrozów, obfitych opadów śniegu, ulewnych deszczy lub długotrwałej suszy. W strefie klimatycznej w której znajduje się gmina i województwo, wymienione zjawiska atmosferyczne rzadko występują z intensywnością wyczerpującą znamiona klęski żywiołowej a czas i miejsce ich wystąpienia z wyjątkiem powodzi jest trudny do przewidzenia.

Na obszarze gminy w wyniku katastrofalnych opadów atmosferycznych roztopów i zatorów lodowych na zatopienie narażone są następujące rejony:

  1. wzdłuż rzeki Drzewiczki :

W przypadku wysokiej fali powodziowej istnieje możliwość powstania tzw. „cofki” wody z koryta rzeki do pobliskich rowów i zalanie pobliskich terenów rolnych. Powierzchnia zagrożonych terenów to ok. 100 ha. Zagrozonych 360 mieszkańców oraz 638 zwierząt.

Dodatkowo istnieje potencjalne zagrożenie wynikające z możliwości wystąpienia uszkodzenia zapory czołowej zbiornika Miedzna Murowana. W takim przypadku zagrożone niespodziewana falą powodziowa są:

Wybuchy i pożary przestrzenne połączone często ze skażeniami toksycznymi.

Zagrożenie pożarowe gminy wynika z występowania kompleksów leśnych a w sołectwach z charakteru zabudowy, zwłaszcza z jej zwartości. W czasie długotrwałej suszy w znacznym stopniu wzrasta niebezpieczeństwo wybuchu pożaru w lasach.

Bezpośrednie zagrożenie pożarowe występuje dla sołectw w obrębie leśnictw :

Ponadto zagrożenie pożarowe występuje ze względu na starą zwartą zabudowę (zagęszczenie powyżej 40 %) i występowanie w niej palnych elementów konstrukcyjnych.

Największe zagrożenie pożarowo - wybuchowe łączące się często ze skażeniami toksycznymi, na terenie gminy stanowią paliwa i gazy;

    1. Porażenia niebezpiecznymi substancjami chemicznymi (NSCH).

Na obszarze gminy duże zagrożenie stwarzają pojazdy przewożące niebezpieczne substancje drogą krajową

Nr 12 - Piotrków - Opoczno - Radom - przewożone są następujące rodzaje materiałów: olej napędowy, olej opałowy, etylina 94, 98 i Pb, gaz propan butan, gazy techniczne, amoniak, chlor.

Nr 726 - Opoczno - Inowłódz - Rawa Maz. - przewożone są następujące rodzaje materiałów: olej napędowy, olej opałowy, etylina 94, 98 i Pb, gaz propan butan, gazy techniczne

Nr 743 - Opoczno - Żarnów- przewożone są następujące rodzaje materiałów: olej napędowy, olej opałowy, etylina 94, 98 i Pb, gaz propan butan, gaz techniczny, amoniak, chlor.

Nr 713 - Opoczno - Januszewice - Tomaszów Maz. - przewożone są następujące rodzaje materiałów: olej napędowy, olej opałowy, etylina 94, 98 i Pb, gaz propan butan, gazy techniczne.

Niebezpieczeństwo porażenia ludności występuje także na terenach bezpośrednio przyległych do tras komunikacyjnych, którymi są przewożone NSCH. W przypadku katastrofy albo rozszczelnienia zbiorników lub cystern, najbardziej zagrożone są tereny:

Transport drogowy jest w znacznym stopniu przypadkowy, co utrudnia sprawowanie kontroli i nadzoru przez służby powołane do egzekwowania warunków bezpieczeństwa przewozu materiałów niebezpiecznych.

Jednocześnie na obszarze gminy nie ma parkingów dla pojazdów uszkodzonych lub niewłaściwie przygotowanych do przewozu materiałów niebezpiecznych. Stwarza to dodatkowe zagrożenie skażeniami terenu w wyniku pozostawiania pojazdów w przypadkowych miejscach.

Po wymienionych drogach mogą być przewożone w stosunku rocznym NSCh w ilości 45 tyś ton.

    1. Zagrożenie skażeniami promieniotwórczymi.

Skażenie promieniotwórcze terenu gminy może powstać w wyniku awarii lub zniszczenia reaktorów jądrowych w elektrowniach zlokalizowanych w państwach ościennych. Biorąc pod uwagę ich rozmieszczenie wokół Polski należy stwierdzić, że możliwe jest skażenie promieniotwórcze z dowolnego kierunku zależnie od miejsca awarii i warunków meteorologicznych a zasięg skażeń promieniotwórczych może obejmować obszar całej gminy.

W Polsce czynne są 2 reaktory jądrowe w Świerku k/Warszawy - ich awaria stwarza zagrożenie jedynie dla woj. Mazowieckiego. Zagrożenie radiacyjne stanowią również źródła promieniotwórcze stosowane w procesach technologicznych bądź pracowniach izotopowych, jednak zagrożenie ma charakter lokalny, możliwy do opanowania przez służby zakładowe.

    1. Zakażenie biologiczne ludzi i zwierząt o charakterze epidemii i zbiorowe zatrucia.

Zakażenia o charakterze epidemii, spowodowanej rozprzestrzenianiem się
w atmosferze drobnoustrojów i bakterii chorobotwórczych oraz zbiorowe zatrucia bakteryjne lub substancjami chemicznymi, które znalazły się przypadkowo lub zostały dodane świadomie do produktów żywnościowych i wody pitnej np. wodociągów.

Miejsce i zasięg występowania wymienionych zagrożeń jest trudne do przewidzenia. Najbardziej sprzyjające warunki rozprzestrzeniania zakażeń i wystąpienia zbiorowych zatruć występują w dużych skupiskach ludzkich. W okresie letnim sprzyjające warunki występują podczas imprez masowych, zwłaszcza, gdy utrudniony jest dostęp do urządzeń sanitarnych i punktów wody pitnej.

    1. Zagrożenie środowiska naturalnego.

Na terenie gminy istnieje realne zagrożenie środowiska naturalnego, wynikające z:

Prawdopodobieństwo konwencjonalnej agresji zbrojnej na Polskę jest niewielkie. Jako potencjalnego agresora można identyfikować organizacje terrorystyczne o zasięgu globalnym oraz państwa sponsorujące terroryzm.

Możliwości bezpośredniego oddziaływania przeciwnika na obszar gminy są uwarunkowane jej centralnym położeniem w stosunku do reszty kraju.

W okresie bezpośrednio poprzedzającym rozpoczęcie wojny należy się liczyć
z możliwością działania na obszarze gminy grup dywersyjno - rozpoznawczych bazujących w oparciu o tereny leśne i większe ośrodki miejskie, których zadaniem w omawianym okresie może być:

Z chwilą rozpoczęcia działań zbrojnych należy liczyć się z wykonywaniem rajdów i operacji sił specjalnych, prawdopodobnie na tyły pierwszych rzutów wojsk operacyjnych zgrupowanych na obszarze województwa łódzkiego i główne obiekty o strategicznym znaczeniu dla obrony.

Rozpoczęcie działań zbrojnych prawdopodobnie spowoduje wzmożenie aktywności grup dywersyjno - rozpoznawczych których celem może być:

Z punktu widzenia militarnego i gospodarczego dla przeciwnika, obiektami opłacalnymi do zniszczenia przez lotnictwo i atak rakietowy na obszarze gminy mogą być:

A Ośrodki administracji samorządowej:

B Ważniejsze obiekty infrastruktury kolejowej i drogowej:

a) stacja kolejowa w Opocznie

b) wiadukty i mosty na liniach kolejowych:

c) skrzyżowania i węzły drogowe

d) wiadukty i mosty na drogach:

C Ujęcia wody pitnej w mieście Opoczno, w miejscowości Kraśnica, w miejscowości Mroczków Gość,

D Stacje paliw:

E Most w Opocznie na rzece Drzwiczce, most w Opocznie na rzece Wąglance

Zagrożeniem dodatkowym w przypadku ataku powietrznego potęgującym straty wśród ludności jest niebezpieczeństwo uwolnienia się NSCh z uszkodzonych lub rozbitych, w wyniku bombardowania instalacji i zbiorników głównie chloru i amoniaku. Do najbardziej zagrożonych skażeniem chemicznym należy zaliczyć takie miejscowości jak: Studzianna, Poświętne, Brudzewice leżące wzdłuż szlaków kolejowych i głównych dróg przewozu NSCh.

W przypadku konfliktu o charakterze globalnym (totalnym) należy się liczyć
z możliwością użycia przez przeciwnika broni chemicznej, biologicznej oraz jądrowej na rubieże obronne, rejony zgrupowania i trasy przegrupowania wojsk na terenie województwa łódzkiego a tym samym i gminy.

W czasie wojny będą również występować wszystkie rodzaje zagrożeń okresu pokojowego, lub wręcz mogą być wywoływane, a nawet potęgowane skutkami działań wojennych, do których należy zaliczyć:

  1. katastrofy: - hydrotechniczne, powodujące zatopienia terenu; lotnicze, wywołujące zniszczenia i pożary; - budowlane; - komunikacyjne;

  2. wybuchy i pożary połączone ze skażeniami toksycznymi, chemicznymi
    i promieniotwórczymi;

  3. zakażenia biologiczne, zbiorowe zatrucia i epidemie;

  4. skażenie terenu i zniszczenie środowiska naturalnego.

Literatura:

1. Lidwa W., Krzeszowski W., Więcek W., Zarządzanie w sytuacjach kryzysowych,

Warszawa 2010.

2. Nowak E., Zarządzanie kryzysowe w sytuacji zagrożeń niemilitarnych, Warszawa

2007.

3. Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP. Podręcznik dla studentek

i studentów, red.: R. Jakubczak, Warszawa 2003.

4. Koziej S., Teoria i historia bezpieczeństwa, skrypt internetowy, Warszawa 2006.

5. Stańczyk R., Współczesne postrzeganie bezpieczeństwa, PAN, Warszawa 1996

6. Wszystkie materiały i informacje użyte w referacie dotyczące stricte gminy uzyskałam w Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego w Opocznie.

0x01 graphic


Wyszukiwarka