PSYCHOLOGIA SKRYPT
Skrypt: 6. Jak się wyleczyć z pesymizmu?
M. Seligman, Optymizmu można się nauczyć, Media Rodzina, Poznań 1993, rozdz. 1, str.
15-33
________________________________________________________________________________
[ Opowieść o małżeństwie, któremu właśnie urodziła się córeczka. Ojciec bezpodstawnie stwierdził, że jego dziecko jest głuche. Matka uspokajała męża. Po wizycie u pediatry, który stwierdził, że wszystko jest ok, ojciec dalej się nie uspokoił. Dopiero później przekonał się że z córka słyszy, ale się palant jeden ( pesymista ) strasznie nadenerwował w czasie kiedy matka była spokojna i dobrej myśli ( optymistka ) ]
1. Charakterystyka
PESYMISTA - wyobraża sobie najgorsze, ma skłonności do depresji, wpada w apatię, szwankuje na zdrowiu, uważa, że złe wydarzenia będą trwały długo, że nastąpiły z jego winy,
OPTYMISTA - widzi zawsze najgorsze wydarzenia w ich najmniej groźnym aspekcie, przeszkody są przejściowe i wynikają tylko z przypadku, nie obwinia siebie. Szybko dochodzi do siebie po porażce, odzyskuje energie w krótkim czasie, ma dobre zdrowie. Porażka ich nie zniechęca ponieważ nastąpiła z powodu ślepego trafu, czy niekorzystnego zbiegu okoliczności. Lepiej radzi sobie w pracy, w szkole, na boisku, ma większe szanse dostać prace.
Z pesymizmu można się wyleczyć poprzez opanowanie specjalnego zestawu technik poznawczych.
2. U podłoża pesymizmu leży BEZRADNOŚĆ - stan w którym nic z tego co robisz, nie ma wpływu na to co się przydarza.
Kontrola nad sobą - umiejętność zmieniania stanów rzeczy poprzez świadome działania i jest przeciwieństwem bezradności.
Na wiele rzeczy nie mamy wpływu : kolor oczu, włosów, rasę, kraj w którym się urodziliśmy.
„ Jest jednak rozległe terytorium niczyje, obszar działań, nad którym możemy zdobyć kontrolę… lub zostawić ją innym lub losowi.” - czyli wszystkie aspekty w naszym życiu w których możemy dokonywać wyboru - styl zycia, stosunki z innymi, sposób zarabiania na życie.
„ Sposób w jaki postrzegamy tę dziedzinę życia, może zwiększyć bądź zmniejszyć naszą kontrolę nad nią. Nasze myśli nie są jedynie reakcjami na wydarzenia, mają wpływ na to co się dzieje.”
[ Opowieść o studentce, która pisząc prace na obronę dyplomu została niesłusznie oskarżona przez jednego z profesorów o plagiat, zaczęła się obwiniać ( choć nie było o co ) i ostatecznie nie zrobiła nic, aby się obronić ---> dyplomu nie uzyskała )
---> winien był nawyk pesymistycznego myślenia.
Można zmieniać sposoby myślenia, jednostka może wybrać swój sposób myślenia !
3. Trochę z historii - dawniej myślano, że ludzie są produktami środowiska którym żyją i tak:
Freudyści utrzymywali iż zachowaniem człowieka kierują nierozwiązane konflikty z dzieciństwa
teoria B.F Skinnera - zachowanie powtarza się tylko kiedy otrzymuje wzmocnienie zewnętrzne
etologowie uważali , że zachowanie jest wynikiem pewnych zdeterminowanych genetycznie, utrwalonych wzorów działania.
behawioryści ( Clark Hull ) - twierdzili iż stymuluje nas do działania konieczność redukowania popędów
Noam Chomsky dowiódł, że ludzkie działania w ogóle, a w szczególności język, nie są skutkiem wzmacniania nawyków językowych.
Jean Piaget - przekonał świat, że można poddać naukowemu badaniu rozwoju dziecka.
1967 Urlic Neisser ( psychologia poznawcza ) - można zmierzyć pracę ludzkiego mózgu.
Behawioryści stwierdzili, że nie można adekwatnie wyjaśnić zachowań zwierząt i ludzi, redukując je do popędów i odwołali się do czynności poznawczych ( mysli ) jednostki w wyjaśnianiu złożonych zachowań ( wreszcie ! )
4. Depresja - skrajna postać pesymizmu, może prowadzić nawet do samobójstwa. Szczególnie nasiliła się w naszych czasach ( więcej osób popełniło samobójstwo niż umarło na AIDS !!! ) Kobiety 10x częściej chorują na depresję.
Dwa sposoby podejścia do depresji:
psychoanalityczny
biochemiczny
podejście psychoanalityczne - opiera się na artykule Freuda. Stwierdził on, że depresja jest złością skierowana przeciwko własnej osobie, człowiek w depresji uważa się za bezwartościowego. Według tej teorii człowiek uczy się nienawidzić własnej osoby już we wczesnym dzieciństwie. [ dziecko złości się na matkę o coś, a że zbyt ją kocha nie wyładowuje złości na niej tylko na sobie ].
Wg. Freuda lek na depresję to trwająca latami psychoanaliza ---> autorowi tekstu nie bardzo podoba się ta teoria, ponieważ depresja jest stanem przejściowym i da się ja wyleczyć szybciej
podejście biochemiczne - podejście do problemu od strony fizjologicznej. Leczy się depresje środkami farmakologicznymi albo elektrowstrząsami. Podejście częściowo słuszne . Jednak lekarstwa i wstrząsy mogą mieć działanie uboczne na mózg. Do tego pacjent zawdzięcza poprawę lekarstwom i po odłożeniu tabletek stan depresji może powrócić.
5. Sukces
Autor opisuje tutaj, że sukces w normalnym powszechnie pojmowanym znaczeniu oznacza połączenie talentu i chęci. Jednak to, że ktoś nie odnosi sukcesu nie zawsze oznacza, że brakuje mu któregoś z wyżej wymienionych czynników a może właśnie ---> optymizmu ;)
6. Zdrowie
„Optymizm i pesymizm oddziałuje na nasze zdrowie prawie tak samo jak czynniki fizyczne „
__________________________________________________________________________