Temat 8: Co to jest "dualizm obiektywny". Jaki jest związek między ideą, rzeczą według Platona?

"Lepiej być krzywdzonym niz krzywdzacym."

IDEALIZM OBIEKTYWNY - jedyny byt prawdziwy to niezmienna, duchowa rzeczywistość, świat materialny jest cieniem, marnym odbiciem lepszego, duchowego świata; idealizm, bo to rzeczywistość duchowa, obiektywny, bo istnieje poza człowiekiem i niezależnie od jego świadomości

Ontologiczny charakter idei oznacza, że jest on a prototypem, modelem, prawzorem. Do świata idealnego należy dusza składająca się z trzech części: duszy rozumnej mającej siedlisko w głowie, popędliwej (w piersiach) i pożądliwej (w brzuchu). Najważniejsza jest dusza rozumna, której zadaniem jest panowanie nad pozostałymi dwiema. Dusza rozumna przez poznanie zbliża się do świata idei, wyzwala od więzów ciała i zła tkwiącego w jego namiętnościach, przez co upodabnia się do idei najwyższej. Człowiek powinien, więc wg Platona odrzucić, co nietrwałe i skupiać się na myśleniu i filozofii. Stąd też człowiek doskonały to filozof, do którego należy panowanie nad światem i rządy na ziemi. Platon przenosi teorię trójpodziału duszy na teorię państwa. Ponieważ pojedynczy człowiek nie jest w stanie zaspokoić wszystkich swoich potrzeb, jeśli chodzi o żywność, mieszkanie, odzież itd., więc powstaje państwo podzielone na trzy stany. Społeczeństwo musi być zharmonizowaną całością trzech klas ludzi. Duszy rozumnej odpowiada klasa najwyższa filozofów, ludzi moralnych, których celem jest rządzenie, bo filozofom właściwa jest mądrość. Dusza popędliwa to klasa wojowników, mających państwo bronić, bo właściwe jest im męstwo. Dusza pożądliwa - klasa pracowników i żywicieli społeczeństwa. Trzeci stan cechować powinna cnota uległości i rozsądek, który oznacza umiarkowanie. Ogólnopaństwową cnotą jest zaś sprawiedliwość, którą osiąga się, gdy trzy stany wcielają w życie wyznaczone im cnoty. Ponieważ Platon apeluje o wyzbycie się dóbr doczesnych i dążenie do poznania prawdy, swoje poglądy przenosi też na teorię państwa. Jedynie trzecia klasa ma prawo do życia prywatnego. Filozofowie i wojownicy ograniczają się do publicznego, są pozbawieni własności prywatnej, majątku i rodziny.

Filozofia Platona:

1. uważał, że duchowy pierwiastek porusza światem;

2. rozpoczął jako czysty Sokratyk;

3. II etap to nauka teorii bytu (dusza nieśmiertelna, niematerialna)

4. III etap to łączenie pierwiastka duchowego i materialnego;

5. nauka o ideach-wprowadzała nowy rodzaj bytu;

1. Pojęcia- poznajemy coś, co jest jednością i stałością, poznajemy przedmioty idealne, przedmioty wg, których urabiane są pojęcia.

2. Przedmioty, wg, których urobione są pojęcia mają tę samą własność, co pojęcia.

3. Rzeczy nie posiadają tych cech, bo są zmienne.

WNIOSEK: to nie rzeczy są przedmiotem pojęć, a idee.

Dla Platona idee istnieją, rzeczy się stają. Nie ma, więc dwóch rodzajów bytu, a tylko idee, tylko one są prawdziwe. Świat materialny partycypuje w świecie idealnym. Rzeczy mają uczestnictwo w ideach, dlatego mają ich cechy.

20

---