![]() | Pobierz cały dokument gf.w9.9.12.geologia.gzmiw.uam.2010.2013.i.rok.doc Rozmiar 41 KB |
1966 Green, Ringwood - obliczyli, ze skład płaszcza powinien odpowiadać pod względem chemicznym jednej części bazaltu i trzech części skał oliwinowo - piroksenowych, takich jak dunity oraz harzburgity. Taką mieszaninę nazwali mianem pirolitu. Główny skład płaszcza to szeroko rozumiane perydotyty.
Zakres górnego płaszcza to mniej więcej 400km. Kolejna powierzchnia nieciągłości występuje na głębokości 1000km, w ten sposób uzyskujemy podział na płaszcz górny i średni (płaszcz górny do 400, płaszcz średni do 1000, płaszcz dolny do 2900). na głębokości 2900km mamy szczególnie wyraźną powierzchnię nieciągłości - gwałtowny spadek fal P, zanik fal S i jest to powierzchnia, która oddziela skały płaszcza od ciekłego jądra zewnętrznego Ziemi. Powierzchnia ta odkryta w 1914 przez Beno Gutenberga.
Na głębokości ok. 4900 - 5100km fale typu P zwiększają swoją prędkość o ok. 11%, co uznawane jest za dowód, iż jest strefą graniczną z jądrem wewnętrznym znajdującym się w stanie stałym.
Jak można tłumaczyć różnice składu skorupy ziemskiej i płaszcza ziemskiego?
Wraz z głębokością wzrasta ciśnienie i ono zmusza minerały do przebudowy ich budowy wewnętrznej, pod względem składu chemicznego płaszcz jest jednorodny, ale na różnych poziomach płaszcza występują różne minerały, bo powstają minerały o coraz większej gęstości, zanikają plagioklazy a powstają granaty, spinele, atomy krzemu i glinu są bliżej siebie.
Plutonizm
Magma - stopiony materiał skalny, który powstaje w wyniku częściowego wytapiania skał płaszcza Ziemi, skorupy oceanicznej lub dolnej części skorupy kontynentalnej.
Magma, przemieszczając się ku górze, tworzy różnego typu intruzje lub ekstruzje (gdy magma wydostaje się na zewnątrz). Magma może być układem jedno-, dwu- lub trójfazowym.
Faza ciekła (objętościowo najliczniejsza) składa się z jonów pierwiastków metalicznych takich jak żelazo, magnez, sód, potas, wapń, w różny sposób połączonych z atomami krzemu, glinu oraz tlenu.
Fazę stałą tworzą zarówno kryształy pojawiające się w momencie spadku temperatury jak też ksenolity (fragmenty skał tzw. osłony), względnie porwaki płaszcza.
Jeżeli generowana jest magma w obrębie płaszcz ziemi, to płaszcz jest topiony i czasem w obrębie tego stopu pozostają niestopione fragmenty płaszcza i to są porwaki. Synonimem dla porwaków są ksenolity - ciała obce. Mogą być to skały na obrzeżach komory magmowej, jak tez mogą to być fragmenty skał, z których magma była topiona.
Faza gazowa to przede wszystkim H2O, CO2, H2S, CH4, NH3. Faza gazowa pojawia się przy spadku ciśnienia, co widoczne jest w formie pęcherzyków. Im większy udział fazy gazowej, tym większa eksplozywność wulkanów.
![]() | Pobierz cały dokument gf.w9.9.12.geologia.gzmiw.uam.2010.2013.i.rok.doc rozmiar 41 KB |