Niekorzystne zjawiska związane z zanieczyszczeniem atmosfery
Zanieczyszczenia powietrza- źródłem zanieczyszczenia powietrza jest przemysł energetyczny i metalurgiczny. W wyniku spalania paliw, a zwłaszcza węgla, do atmosfery przedostają się ogromne ilości tlenków węgla, związków siarki i azotu. Elektrociepłownie i zakłady przemysłowe emitują do atmosfery pyły, które, jeśli pochodzą z hut, zawierają dodatkowo toksyczne związki metali ciężkich. Spaliny samochodów zawierają związki ołowiu, tlenki węgla i azotu. Przemysł chemiczny jest źródłem kwasu siarkowego, fluoru i węglowodanów.
Kwaśne deszcze są to opady atmosferyczne zawierające siarkę, fluor, azot itd.
Niszczą zabytki:
Ca CO + H SO => CaCl + H O + CO
Wyjaławiają i zakwaszają glebę oraz doprowadzają do wymierania mikroorganizmów w wodach powierzchniowych.
Dziura ozonowa niższe od przeciętnego stężenia O3 (ozon), które powstaje w wyniku rozpadu trój-cząstkowego tlenu na tlen jedno- i dwucząstkowy.
O => O + O
Dziura ozonowa jest efektem zniszczenia delikatnej warstwy atmosfery, która chroni przed szkodliwym promieniowaniem ultrafioletowym.
Efekt cieplarniany polega na przepuszczaniu przez atmosferę krótko falowego promieniowania słonecznego i zatrzymywania przez gazy znajdujące się w atmosferze, odbijającego się od ziemi, promieniowania długo falowego. Emisja związków węgla do atmosfery powoduje zwiększenie warstwy utrudniającej „ucieczkę” ciepła z powierzchni ziemi, co prowadzi do stopniowego ocieplania się klimatu. Przez efekt cieplarniany zwiększa się liczba burz tropikalnych, poziom mórz się podnosi, obszary pustynne się poszerzają.
Smog jest mgłą dymną powstałą na skutek połączenia się dymu i mglistej pary wodnej.
- Smog kwaśny (londyński) powstaje w klimacie umiarkowanym na terenach aglomeracji przemysłowej.
- Smog utleniający (fotochemiczny) powstaje przy dużym zanieczyszczeniu w warunkach klimatu tropikalnego.
Zanieczyszczenie wód- ścieki pochodzące z zakładów metalurgicznych zawierają toksyczne cyjanku, siarki i żelaza, a ścieki kopalniane chlorek sodu.
Charakterystyka zanieczyszczeń atmosfery
Dwutlenek siarki (SO2) powstaje w wyniku spalania paliw zanieczyszczonych siarką. Jest to zanieczyszczenie sezonowe.
Związki azotu (tlenki azotu, dwutlenki azotu) należą do zanieczyszczeń podstawowych, są emitowane podczas spalania paliw kopalnianych oraz przez silniki samochodów spalinowych. Powodują one korozję stopów niklowo-mosiężnych oraz spadek trwałości toksycznych materiałów.
Tlenek węgla (CO) powstaje przy spalaniu paliw stałych oraz emitują go pojazdy w czasie postoju przy zapalonym silniku.
Węglowodory pojawiają się w powietrzu w wyniku spalania paliw stałych, gazowych i ciekłych. W znacznych ilościach są emitowane przez spalinowe środki komunikacyjne.
Pyły dzielimy na:
- pyły toksyczne powodujące zatruwanie organizmu. Zawierają one metale ciężkie (Cd, As, Zn, Hg), pierwiastki radioaktywne (polon, rad, cez, pluton) i niektóre pyły pochodzenia mechanicznego (azbest)
- pyły szkodliwe działają uczulająco na organizm wnikając w płyny ustrojowe (krew, limfa)
- pyły neutralne nie wchodzą w reakcje z płynami ustrojowymi ale mogą działać drażniąco na układ oddechowy
Rozróżnia się dwa podstawowe źródła zanieczyszczenia atmosfery:
Pochodzenia naturalnego:
- wybuchy wulkanów
- trzęsienia ziemi
- pożary
- huragany
- erozja gleb i skał
- procesy gnilne w bagnach
Pochodzenia antropogenicznego:
- procesy spalania paliw
- procesy technologiczne przemysłów
- wyziewy gazów z hodowli zwierząt gospodarczych
- zanieczyszczenia komunikacyjne
Na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń mają wpływ warunki metrologiczne:
- temperatura
- opady atmosferyczne
- wiatr