Informacje w pigułce
Drama to metoda nauczania/uczenia się przez improwizowane działania w rolach. Czasami utożsamiana (niesłusznie!) z dramatem na skutek podobieństwa w brzmieniu wyrazów i naturalnych związków z teatrem. Istotą dramy jest bowiem stawianie uczestników zajęć w sytuacjach konfliktowych i szukanie rozwiązania zasygnalizowanych problemów - z zastosowaniem technik teatralnych. Wprawdzie nauczyciel dramy posługuje się środkami scenicznymi (np. gest, ruch, mimika, intonacja, napięcie dramatyczne), lecz nie służą one budowaniu przedstawienia, tylko samodzielnemu zdobywaniu przez uczniów wiedzy i umiejętności oraz kształtowaniu postaw życiowych. Celem nadrzędnym tych zajęć jest odkrywanie przez ich uczestników prawdy o sobie i innych, poznawanie rzeczywistości i rządzących nią praw w wyniku twórczych działań w sytuacjach fikcyjnych. Uczniowie czują się jednak bezpieczni, gdyż rola pełni funkcję maski, która chroni ich przed ujawnianiem siebie wprost, a jednocześnie pozwala bezboleśnie zdobywać doświadczenie, bez ponoszenia rzeczywistych konsekwencji podejmowanych decyzji, co nie byłoby możliwe w realnym życiu.
Dlaczego warto pracować metodą dramy?
Dlatego, że wysokie wartości edukacyjne tej metody potwierdziły m. in. trzyletnie badania naukowe, prowadzone przez Polski Ośrodek ASSITEJ (1998-2001). Projekt ten został opracowany przez zespół w składzie: Halina Machulska (prezes PO ASSITEJ), Jerzy Trzebiński (profesor Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie, kierownik naukowy badań), Maciej Wojtyszko (profesor Akademii Teatralnej w Warszawie) i Halina Janowska (doktor, muzykolog, pisarka). Koordynatorem eksperymentu, w którym uczestniczyli uczniowie i nauczyciele ze szkół Warszawy, Gostynina i Skarżyska Kamiennej, została Alicja Pruszkowska.
Badania te wykazały, że uczniowie z klas dramowych mają zdecydowaną przewagę nad uczniami z klas kontrolnych w zakresie kreatywności, twórczego i produktywnego myślenia, umiejętności wykorzystania i przetwarzania własnych doświadczeń oraz inteligencji społecznej i emocjonalnej. Warto więc inwestować w taki model edukacji, który odpowiada potrzebom człowieka XXI wieku.
Halina Machulska: „Przewodnik po dramie”
(…)
Funkcje nauczyciela dramy
Nauczyciel dramy nie angażuje się w instruowanie uczniów, lecz tworzy dla nich przestrzeń i warunki do uczenia się, dokonywania odkryć. Jeśli nauczyciel na lekcji chce uzyskać dobre wyniki, to takie właśnie powinno być jego nastawienie do klasy. Musi on współuczestniczyć z uczniami w procesie zdobywania wiedzy. (…) Nie wystarczy, by rozbudził zainteresowania uczniów, wykrzesał iskrę, a potem usiadł na krześle i czekał, aż drama sama się wydarzy. Niektórzy uważają, że nauczyciel w dramie może być mało aktywny, bo dzieci są zdolne do dokonywania odkryć i nabywania umiejętności w sposób samodzielny. (…) Jeżeli nauczyciel na lekcji dramy pełni tylko funkcję dostarczyciela kontekstu i zewnętrznej stymulacji czy komentatora wyników pracy, to jest prawdopodobne, że dzieci będą działały w dramie tylko w zasięgu tego, co już wiedzą, nie odkryją niczego nowego. (…)