PREZENTACJA- METODA BOBATH


METODA BOBATHÓW - HISTORIA

W latach czterdziestych Karel Bobath- neurolog z żoną Bertą, która jest fizjoterapeutką zaczęli rozwijać i stosować nową, opracowaną przez siebie metodę rehabilitacyjną o charakterze neurorozwojowym. Koncepcja została stworzona na podstawie dokładnej obserwacji dorosłych pacjentów oraz dzieci w różnym wieku, u których nastąpiły zmiany w prawidłowym funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. Po porównaniu i przeprowadzeniu wnikliwej analizy przebiegu prawidłowego oraz nieprawidłowego rozwoju psychomotorycznego Bobathowie opracowali studium zachowań rozwojowych, które służy ocenie stopnia dojrzałości OUN i ocenie jego funkcjonowania.

W oparciu o początkowe założenia metody Bobathów, szwajcarska lekarka, specjalistka w pediatrii- Elsbeth Koeng wraz z fizjoterapeutką Mary Quinton z Ośrodka Bobathów w Londynie rozwinęły tę metodę w leczenie neurorozwojowe (Neurodevelopmental Treatment- NDT), które to okazało się szczególnie przydatne w rehabilitacji wcześniaków i dzieci najmłodszych.

Do Polski Metoda NDT- Bobath dotarła w latach 60- tych, a praktycznie stosować zaczęto ją w latach 80- tych XX wieku dzięki staraniom amerykańskiej terapeutki zajęciowej Mary Potter. W roku 1984 E. Koeng i M. Quinton przyjechały do Polski., przeprowadziły na jej terenie szereg kursów informacyjnych na temat metody NDT Bobath, a 4 lata później zorganizowano pierwszy Podstawowy Kurs NDT Bobath.

PODSTAWY TEORETYCZNE METODY

Metoda usprawnienia Bobath ma pomóc dziecku we wszechstronnym rozwoju tak, by mogło uzyskać niezależność w życiu, wykorzystywać swoje umiejętności w takim stopniu, w jakim jest to możliwe pomimo istniejącego uszkodzenia centralnego układu nerwowego lub innych zaburzeń.

Podczas pierwszych miesięcy życia odruchy pierwotne, czyli takie z którymi dziecko się rodzi stopniowo zmniejszają nasilenie, aby mogły się rozwinąć reakcje prostowania (dostarczają doświadczeń ruchowych ułożenia ciała przeciwko sile grawitacji) z reakcjami równowagi (powodują dostosowanie napięcia mięśniowego całego ciała podczas utraty równowagi, przygotowując ciało do podparcia) i ruchami dowolnymi. W wyniku uszkodzenia CUN taki rozwój odruchów jest niemożliwy. Metoda Bobatów ma na celu wyzwalanie i pobudzanie właśnie tych reakcji, które nie wystąpiły.

Cała działalność ruchowa człowieka polega na odruchach i w trakcie jej kształtowania jedne odruchy ustępują miejsca innym. Zgodnie z powyższym usprawnienie powinno skupiać się na rozwijaniu odruchów adekwatnych do danego etapu fizjologicznego człowieka jednocześnie hamując odruchy patologicznie przetrwałe. Podstawą dla metody Bobath jest zatem ocena wzorca ruchowego dziecka i występowania nieprawidłowych reakcji odruchowych. Podczas zajęć dziecko uczy się wyzwalania i wykonywania ruchów prawidłowych, hamowania tych nieprawidłowych i normalizowania napięcia mięśniowego.

Ułatwianie i kontrolowanie ruchów dziecka osiąga się poprzez wspomaganie z tzw. „punktów kluczowych”. Są to punkty kontroli ruchu, inaczej mówiąc sfery wspomagania. To właśnie z punktów kluczowych wypływają sygnały tworzące odruchy patologiczne. Zatem ich zmiana prowadzi do normalizacji napięcia i odruchów. Są nimi:

- głowa

- obręcz kończyny górnej

- obręcz kończyny dolnej

Zapoczątkowanie ruchu w jednym z tych obszarów stymuluje i steruje ruchem w innych częściach ciała, oddalonych od punktów kluczowych. Bobathowie wyróżniają 3 techniki wspomagania, odpowiednie do wymienionych sfer:

- technika wspomagania za głowę- terapeuta kieruje głową dziecka tak, by całe ciało podążało za jej ruchem;

- technika wspomagania z użyciem obręczy kończyny górnej- odpowiednie ustawienie barków wywołuje oczekiwany ruch głowy i kończyn górnych i dolnych;

- technika wspomagania z zastosowaniem obręczy kończyny dolnej- ma za zadanie wyzwalać i prowokować odpowiedni ruch głowy i kończyn dolnych.

Co ważne, podczas usprawniania jednej sfery, ruchy dziecka nigdy nie są całkowicie bierne, gdyż w tym czasie pozostawia się swobodę ruchów w pozostałych sferach.

Babathowie zakładali, iż usprawnienie ma dostarczać dziecku wrażeń poprawnego wykonywania ruchu i postawy, nie zaś uczyć.

W metodzie NDT- Bobath szczególną rolę pełnią ręce terapeuty. Modelują ciało porozumiewając się i komunikując z dzieckiem. Ręce terapeuty nie tylko służą dostarczeniu stymulujących bodźców sensomotorycznych, które są istotne dla tworzenia schematu ciała, a ten z kolei dla wykonywania prawidłowych ruchów, ale także odbierają informacje zwrotne od dziecka.

TECHNIKI:

Metoda Bobath zawiera dodatkowe techniki, które służą regulacji wahającego się napięcia mięśniowego. Należą do nich:

ZASADY:

Metoda Bobach oparta jest na niezmiernie ważnych zasadach, których przestrzeganie decyduje o powodzeniu procesu terapii rewalidacyjnej:

  1. przygotowanie do ruchu:

  • normalizacja napięcia posturalnego,

  • hamowanie nieprawidłowej aktywności odruchowej

  • torowanie automatycznych reakcji nastawczych i reakcji równoważnych przez wspomaganie i prowadzenie ruchu z punktów kluczowych (głowa, szyja, tułów, obręcz barkowa i kończyny górne, obręcz biodrowa i kończyny dolne) rękami terapeuty,

  • ułatwianie prawidłowych wzorców funkcjonalnych,

  • hamowanie odruchów patologicznych i normalizacja napięcia mięśniowego,

  • dążenie do osiągnięcia prawidłowych ruchów poprzez przemieszczanie w przestrzeni, tzw. punktów kluczowych, którymi są głowa, obręcz barkowa i obręcz biodrowa. Ma to na celu wykształcenie prawidłowych reakcji prostowania i równowagi, co prowadzi do opanowania czynności zgodnych z sekwencją rozwojową,

  • wszystkie ruchy kontrolowane są rękoma terapeuty, jego pomoc zmniejsza się w miarę opanowywania przez dziecko kolejnych czynności,

  • ruchy prowadzone są wolno, ta by dziecko miało możliwość włącznie się do pracy,

  • nie należy dążyć do opanowania statycznych pozycji, lecz umiejętnie prowadzić dziecko z jednej pozycji do drugiej,

  • sposoby wspomagania powinny być dostosowane do potrzeb i możliwości dziecka, terapeuta indywidualnie dobiera ćwiczenia,

  • wymagana jest ścisła współpraca z rodzicami,

  • ciągłe powtarzanie i wykorzystywanie w życiu codziennym czynności, które dziecko już opanowało i nad opanowaniem których pracuje.

  • WARUNKI POTRZEBNE W PRACY METODĄ BOBATH:

    ZASTOSOWANIE METODY:

    Metoda NDT-Bobath jest opracowana dla tych dzieci, których doświadczenia czuciowo - ruchowe są odmienne, co wywołuje nieprawidłowe odczuwanie własnego ciała oraz niewłaściwe ruchy. Reakcje prostowania i równowagi często nie rozwijają się; zaburzenia w napięciu mięśni i niewłaściwe jego rozłożenie powodują powstawanie odmiennych wzorców ruchowych. Pierwsze objawy dotyczą zwłaszcza kontroli głowy i tułowia, następnie rozwijają się nieprawidłowe ruchy dalszych części ciała; dominują wzorce zgięciowe i wyprostne.

    Stymulacja metodą Bobath polega na diagnostyce i rehabilitacji noworodków i niemowląt w zakresie:

    OCENA METODY:

    ZALETY:

    - Terapia nie zaburza fizjologicznego rozkładu dnia życia dziecka, interakcji matka- dziecko.

    - Terapia rozpoczęta wcześnie (jeszcze przed 6 miesiącem życia) jest bardzo skuteczna. Ruchy prawidłowe utrwalają się zanim wytworzą i staną się dominujące ruchy patologiczne.

    - Program usprawniani uwzględnia nie tylko sposoby uzyskania poprawy, ale także utrzymanie jej zarówno obecnie jak i w przyszłości.

    - Ćwiczenia są dobierane indywidualnie w zależności od rozwoju psychoruchowego dziecka, a co za tym idzie od jego możliwości. Indywidualne podejście umożliwia też uwzględnienie potrzeb psychologicznych dziecka oraz jego warunków rodzinnych i domowych.

    - Zajęcia prowadzone metodą Bobath są akceptowane przez dzieci.

    - Pomoc terapeuty przy wykonywaniu ruchów jest taka, aby zapewniała maksymalny i aktywny udział dziecka, a jednocześnie nie wywoływała nieprawidłowych odpowiedzi wynikających ze zbyt dużego wysiłku i stresu

    - W trakcie ćwiczeń kładzie się nacisk na werbalny i emocjonalny kontakt terapeuty z dzieckiem.

    - Koncepcja Bobathów sprzeciwia się operacjom i protezom.

    - Terapia może być kontynuowana przez rodziców w warunkach domowych.

    - Metoda Bobath jest włączana w zabiegi pielęgnacyjne i całodzienną opiekę nad dzieckiem.

    WADY:

    - Praca tą metodą jest trudna i bardzo czasochłonna.

    - Może hamować, ograniczać naturalną, spontaniczną i dobrowolną aktywność ruchową dziecka.

    - Może ćwiczyć to, czego dziecko jeszcze nie potrafi i uprzedzać bez powodu kolejne stopnie rozwojowe, a przez to odbierać dziecku radość z własnych dokonań i odkryć.

    BIBLIOGRAFIA:

    1. Cytowska B. Winczura B. (red.) (2005) Dziecko z zaburzeniami w rozwoju: konteksty diagnostyczne i terapeutyczne. Kraków: Impuls.

    2. Matyja, M; Domagalska, M. (1998) Podstawy usprawniania neurorozwojowego według Berty i Karela Bobathów. Katowice: Śląska Akademia Medyczna.

    3. Mihilewicz, S.(red.) (2006) Psychologiczno- pedagogiczne problemy wspomagania rozwoju dzieci niepełnosprawnych. Kraków: Impuls.

    4. Mihilewicz, S. (red.) (2000) Aktualne problemy wspomagania rozwoju dzieci niepełnosprawnych. Kraków: Impuls.

    5. Zabłocki J. K., (1998) Mózgowe porażenie dziecięce w teorii i terapii. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.



    Wyszukiwarka

    Podobne podstrony:
    Metoda Bobathow
    metoda bobath dla doroslych
    PREZENTACJA- METODA VOJTY
    69 Metoda Bobath – omów jej zasady i zastosowanie
    Metoda Bobatho1, PEDAGOGIKA SPECJALNA1, Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością ruchową
    metoda Bobath
    prezentacja Metoda animacji społecznej
    Metoda Bobath dla dorosłych, rehabilitacja
    Metoda bobath2
    Metoda Bobathow(1), PEDAGOGIKA SPECJALNA1, Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością rucho
    Metody prezentacji, METODA REPREZENTACYJNA
    Metoda Bobath, pliki zamawiane, edukacja
    Metoda Bobathow, PEDAGOGIKA SPECJALNA1, Edukacja i rehabilitacja osób z niepełnosprawnością ruchową
    Prezentacja metoda projektu
    prezentacja - metoda karania
    METODA BOBATH DLA DOROSŁYCH

    więcej podobnych podstron